EYT’liler, EYT probleminin 23. yıldönümünde İstanbul Kadıköy İskele Meydanı’nda bir ortaya geldi. Aksiyona, DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, siyasi parti temsilcileri ve Türkiye’nin farklı vilayetlerindeki EYT’liler katıldı.
Yoğun iştirakin olduğu harekette EYT Genel Lideri Gönül Boran Özüpak basın açıklaması okudu. Hareket alanına kurulan kara tahta ve temsili formül masasında Çalışma ve İktisat Bakanı Vedat Bilgin’in açıkladığı “EYT Formülü” eleştirildi. Harekette, “Bizimkisi bir hak mücadelesi” pankartı açıldı.
“Edirne’den Kars’a, Jüpiter’den Mars’a, çıksın artık bu yasa” formunda sloganları atıldı.
EYT Genel Lideri Gönül Boran Özüpak’ın okuduğu basın açıklaması şöyle:
“Kamuoyunda kısaca EYT olarak bilinen Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın mağduriyetine sebep olan yasanın kabulünden bu yana 23 yıl geçti. 8 Eylül 1999’da çıkarılmış olan 4447 sayılı yasanın birtakım kararlarının kozmik hukuk kurallarına karşıt bir biçimde geçmişe yönelik uygulanması emeklilikte yaş kaidesini ortaya çıkarmıştır. Mevcut emeklilik kaideleri kazanılmış haklarımız iken ilaveten üçüncü bir kaide olarak eklenen yaş koşulunun geçmişe uygulanması adaletsiz, eşitlik prensibine alışılmamış, maddelerin öngörülebilir unsurunun hiçe sayıldığı bir formda düzenlenmiştir. Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın mağduriyeti yukarda belirttiğim üzere maalesef 4 gün sonra 8 Eylül tarihinde 23’ncü yıldönümünü tamamlayacaktır.
“BU ŞİDDETLİ ÇABADA KARŞIMIZA BİRÇOK PÜRÜZ ÇIKARTILDI”
Bugüne kadar bu şiddetli uğraşta karşımıza birçok mahzur çıkartıldı. Federasyon ve bağlı derneklerimiz olarak yılmadan, pes etmeden, tıpkı vakitte da kırmadan dökmeden, mağduriyetimizi her alanda kanunların bize verdiği müsaadeler çerçevesinde anlatmaya devam ettik, hala de devam ediyoruz. Bugüne baktığımızda, nihayet EYT sorununun bir an evvel çözülmesi gereken bir toplumsal sorun olduğu iktidarından muhalefetine tüm siyasi partiler tarafından kabul edilmiş durumdadır.
“TÜRLÜ SIFATLARLA YAFTALANDIK”
Elbette bu uğraş bu cümlelerde olduğu kadar süratli gelişmedi. En başından beri birçok aksiliklerle karşılaştık. EYT hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olmayanlar, yanlış ya da eksik bilgilerle donanmış bireyler tarafından türlü sıfatlarla yaftalandık. Genç yaşta emekli olmak isteyenler olduğumuz öne sürüldü. Kamuoyuna erken emeklilik talebinde bulunanlar olarak gösterildik. Halbuki kimseden ne bir lütuf ne de bir sadaka istedik. Büsbütün Anayasa’mızın 60. unsurunda ‘Herkes toplumsal güvenlik hakkına sahiptir’ olarak belirtildiği üzere Anayasal hakkımız olan emeklilik hakkımız için gayret ettik.
Bizler yasanın talep ettiği çalışma müddetlerini ve sigorta prim ödeme günlerini ziyadesiyle doldurmuş hatta iki kat hatta üç kat daha fazlasını doldurmaya yaklaşmış işçileriz. Bizler çalışma hayatına başlarken devletimizin bizden talep ettiği kuralları yerine getiren ancak kelam verildiği üzere emeklilik haklarına kavuşamayan bir kitleyiz. Bizler emeklilik hayalleri ötelenen ve ilerlemiş yaşlarımıza karşın emekli olamayan ya da emekli olup da 3500 liralarla 70-80 yaşlarındaki anne, babalarının ellerine bakan, onlara muhtaç bırakılan bir nesiliz. Meğer olması gereken tam aksisi değil midir? Cumhuriyet tarihinde en uzun müddet çalışma hayatında kalmaya zorlanarak; hem maaşlarımızdan peşinen kesilen sigorta primlerimiz hem de ödediğimiz gelir vergilerimizle aslında devletine en uzun mühlet katma kıymet sağlayan, dayanak olan bir jenerasyonuz.
“HAİNLİKLE SUÇLANDIK”
Buna karşın hainlikle bile suçlandığımız vakitler oldu. EYT sorunu gündeme geldiğinde erken emeklilik istiyorlar, boş işler, köpük, bütçeye yük, çift dikiş telaffuzları ile karşı karşıya kaldığımız vakitler oldu. Bu temelsiz suçlamalarla yaftalandığımız günlerde, bizlerin hayalini bile kuramayacağı bol sıfırlı maaşlarla 5-10 dikiş atarak maaş alan bürokratların varlığı ortaya çıktığında canımızın ne kadar yandığını tanım bile edemeyiz. Birlik olup; sesimizi gür bir biçimde çıkarmaya başladığımızda ise başlar karıştı. Birinci kere bu işi çözmeye kalksak ne yaşarız sanki, başımıza neler gelir diye düşünenler; bedelini her ay tıkır tıkır ödediğimiz haklarımızın iadesi için evvel çeşitli kombinasyonlar, seçenekler, hesaplamalar yaptılar. Artık burada herkesin gözü önünde bir defa daha soruyoruz. Bedeli ziyadesiyle ödendiği halde ötelenen bir hakkın maliyet hesabı yapılabilir mi? Hangi maliyet hesabıyla kurulmaya çalışılan hangi kombinasyonlar sonucunda hakkın hak sahibine iade edilmesini sürdürülemez buldunuz?
“SEÇİM AREFESİNDEYİZ VE TEKRAR BİR SÜRÜ VAAT HAVADA UÇUŞUYOR”
Çok değil bir sene evvel bu kombinasyonları kurup da devlet bütçesi için EYT tahlilini sürdürülemez bulanlar artık yıl sonuna kadar tahlil için kolları sıvamış durumdalar. Bu çabayı takdirle karşıladığımız kadar birebir vakitte da kaygıyla de takip ediyoruz. Zira artık yeniden bir seçim arifesindeyiz ve yeniden bir sürü vaat havada uçuşuyor.
Ve diyoruz ki ‘Eyyy 2023 Genel Seçimleri, sen nelere kadirsin.’ İktidara talip olan muhalefet partilerinin EYT konusunda vaat vermesini anlıyoruz da kısa mühlet evvel tahlili sürdürülemez bulan ve şu anda iktidarda olanların EYT tahlili için vaat vermelerini, üzerinde çalışıyoruz demelerini ve de takvim veriyor olmalarını anlamakta zorlanıyoruz. Şu anda esasen iktidardasınız. Üstelik de 20 yıldır devam eden bir iktidarsınız. Neden tahlil için vaat veriyorsunuz? Neden takvim sunuyorsunuz? Mağduriyet ortada ve 4 gün sonra 23’ncü yıldönümünü tamamlıyor. Bizlerin talebi ve tahlil isteği ise çok net. Üzerinde aylarca çalışma yapmayı, araştırma kurulları kurmayı gerektiren bir durum yok ortada. Tüm EYT’liler olarak çalışma hayatlarımıza başladığımızda tabi olduğumuz yasalar çerçevesinde ötelenmiş emeklilik haklarımızı talep ediyoruz.
“99 ÖNCESİ HAKLARIMIZ NEYSE O”
Şimdilerde öne sürülmesi düşünülen formüller siyasetin ve medyanın lisanına dolanmış durumda. Evvel Almanya, Hollanda, Finlandiya modelleri irdelendi. İşin içinden çıkılamadı. 10 kombinasyonlu formüller 5’e indi 3’ indi. En son olarak içeriğini bilmediğimiz devlet sırrı üzere saklanan bir formüle indi. Burada dikkat çekmek istediğimiz nokta şu: Emeklilikte Yaşa Takılma konusu dünyanın hiçbir ülkesinde konu bahis değildir. Büsbütün Türkiye’ye özel büsbütün yerli ve ulusal bir toplumsal sorundur. Farklı farklı formüller üretmeye, laboratuvarlara kapanıp tahlil için formül aramaya gerek yok? 99 öncesi haklarımız neyse o.
Asla unutulmaması gereken şey, EYT’liler olarak devlet bütçesine yük değiliz. Hak etmediğimiz bir şey istemiyoruz. Biz lütuf istemiyoruz. Sadaka asla istemiyoruz. Yardım edilmiş fakirler olmak istemiyoruz. Altını basa basa çiziyoruz. Yeni mağduriyetler oluşmaması için. Bu yüzden tahlilin de formülsüz olmasını istiyoruz. ‘Şu anda masamızda tek formül var. Onu da vakti gelince açıklayacağız’ telaffuzlarını ise hakikaten anlamakta ve kavramakta zorluk çekiyoruz.
“İKTİDARA SORUYORUZ…”
Öncelikle neyin tek formülü yasa aşikâr, mağduriyet belirli, tek formül derken kastınız nedir? Neyin vakti gelince açıklayacaksınız? Vatandaşım mağdur edilmiş bir an önce çözmek gerek demek yerine, oy derdinde olup ‘Biz yaptık oldu’ ile yeni mağduriyetlerle mi yoksa seçim vaadiyle mi yol alacaksınız. Formülünüz de 2008 yılında iktidarınızda çıkarılan aylık bağlanma oranlarının düşürülmesi ile kuşa dönen emekli maaşlarımız insanca yaşayabileceğimiz maaşlar olacak mı? Çocuk yaşta çalışmaya başlarken ‘Sen çocuksun çalışamazsın’ denilmediği, meslek liselerinde stajla başlayan çalışma hayatımızda aldığımız sigorta numaralarımız sigorta başlangıcı sayılacak mı? Hiçbirimizin çalışma koşularının birebir olmadığı zorluklarla geçen çalışma hayatımızda, 8 Eylül 1999 yılı öncesi başlangıcı olan prim günü eksik kaderdaşlarımıza en azından prim günlerini tamamlayabilmeleri için bir borçlanma gelecek mi? EYT olup emekli olanların bekledikleri mühletlerle bağlanan 3 bin 500 TL emekli maaşlarına güzelleştirme yapılacak mı? En değerlilerden gördüğümüz problemlerden biri de Z jenerasyonumuz, yani EYT’lilerinin çocuklarının SGK maddelerinden yaş haddi ve ABO sebebiyle geleceğe itimatla bakabileceği SGK maddelerini tekrar ele alıp inançlı ortamı hazırlayacak mısınız? Başımızda emek ve alınteri değeri ile mecnun sorular niye? Siyasette alın teri dökenler birinci sırada olup hakları gasp edilenler oluyor. Soruyoruz iktidara, muhalefete.
“EYT SORUNUNUN SEÇİM MATERYALİ YAPILMAK İSTENDİĞİNİ DÜŞÜNDÜRÜYOR”
İktidarın ‘Zamanı gelince tahlilini açıklayacağız’ dediği bu toplumsal sorun Türkiye’nin vakitsiz ve amansız bir yarası haline gelmiş artık. Bu formül ve ‘Zamanı gelince açıklayacağız’ telaffuzları ister istemez EYT sıkıntısının tekrar bir seçim gereci yapılmak istendiği istikametinde kanılara itiyor bizleri. Bu artık bizim asla kabul etmeyeceğimiz, edemeyeceğimiz bir yaklaşım üslubudur. EYT sorununun artık finansal bir sorun olmadığı ve bir an evvel çözülmesi gereken büyük bir toplumsal sorun olduğu kabul edileli çok oldu. EYT sorunu siyasetin eliyle doğurulmuş ve yeniden siyasetin eliyle çözülmesi gereken bir sorun olduğu kadar, bünyesinde barındırdığı her görüşten mağdurların mevcudiyetiyle de siyasetin çok üstüne çıkmış toplumsal bir yaradır.
En şuurlu topluluk olarak vatandaşlık misyonumuzu kullanırken yaşadığımız mağduriyeti zorlukları unutabilecek değiliz. Vakit kaybetmeden ‘Vatandaşımın yaşadığı mağduriyetler önemli’ diyorsanız sürüncemede bırakma. Sabrımız Kalmadı. Kitlemizle birlikte formülsüz EYT-ABO-staj-intibak mağduriyetimizin çözülmesi için iktidarı muhalefet yapacak, muhalefeti iktidar yapacak 20 milyon ailelerimizle birlikte demokratik hakkımızın gereğini 2023 seçimlerinde yapacağımızdan hiç kuşkunuz olmasın. Bıçak kemiği deldi geçti bilin istiyoruz.”