Aydın Sulh Ceza Hakimliği, Aydın’ın Köşk İlçe Kaymakamı tarafından talep edilen ve Evrensel’de yayımlanan tekzip kararına ilan muamelesi yaparak “İki internet haber sitesi ile tirajı yüz binin üzerinde olan iki gazetede yayımlanması” kararı verdi.
Avukat İhtilal Avcı kararın hem haksız hem de kanuna açıkça muhalif olduğunun altını çizerek, “Böyle bir karar Basın Kanunu’nun hiçbir kararında yok. Bu açıkça kanuna aykırı” dedi.
CHP’nin gazeteci kökenli Milletvekili Utku Çakırözer ise “Bir gazetenin öteki bir gazeteye ilan vermek zorunda bırakılması nasıl bir taleptir, cezadır? Akıl alır üzere değil! Bu ceza yalnızca basın özgürlüğünü ortadan kaldırmıyor, yargının bağımsızlığına, tarafsızlığına da gölge düşürüyor” diyerek karara reaksiyon gösterdi.
TEKZİP METNİ YAYIMLANMIŞTI
Evrensel’den Beğenilen Tüzer’in haberine nazaran, 29 Temmuz 2022’de Evrensel’in 1. sayfasında “Halk suyuna, toprağına sahip çıkıyor” başlığıyla sunulan, 12. sayfasında ise “Kaymakamdan muhtarlara gözdağı” başlığıyla yayımlanan haberde; Aydın’ın Köşk ilçesi Kaymakamı Tuğba Polat’ın muhtarlara gözdağı verdiği bilgisi yer almıştı. Haberde; Köşk ilçesinde köylülerin jeotermal güç santrallerine karşı verdiği uğraşa yer verilmiş ve muhtarlara Kaymakamlık tarafından “Sizler devlet memurusunuz, bu türlü demeç veremezsiniz” denildiği bilgisi yer almıştı.
Kaymakam Tuğba Polat bunun üzerine haberin temelsiz olduğu argümanıyla Aydın 2. Sulh Ceza Hakimliğine başvurmuş, mahkeme tekzip metni yayımlatılmasına karar vermişti. Bu karar 6 Ekim 2022 tarihli basımında Kozmik gazetesinde yayımlanmıştı. Kaymakam Tuğba Polat yanıt ve düzeltme metninde “Muhtarları çağırıp, onlara göz dağı vermem, uyarmam yahut onları tehdit etmem kelam konusu bile değildir” demişti.
‘İKİ İNTERNET SİTESİ VE YÜZ BİN TİRAJLI İKİ GAZETEDE YAYIMLANSIN’
Ancak mahkeme bundan sonra skandal bir karara daha imza attı. Kaymakam Tuğba Polat, gazetemiz Evrensel’in yayımladığı tekzip metni hakkında tekrar mahkemeye başvurdu ve “Tekzip metninin iki internet haber sitesi ile tirajı yüz binin üzerinde olan iki gazetede ilan formunda yayımlanmasına karar verilmesini” talep etti. Aydın 2. Sulh Ceza Hakimliği de kaymakamın talebini kabul etti.
‘AÇIKÇA KANUNA AYKIRI’
Gazetenin avukatı İhtilal Avcı, haksız ve açıkça kanuna muhalif olduğunu belirttiği mahkeme kararına itiraz etti. İtiraz dilekçesinde şöyle denildi: “Cevap ve düzeltme metninin yayınlanması ile ilgili Basın Kanunu’nun 14. unsurunda, yanıt ve düzeltme metninin yalnızca haberin yapıldığı gazetede yayımlanacağına ait düzenlemeler yer alır. Farklı bir basın yayın organında yayımlanmasına dair hiçbir karar içermemektedir. Mahkeme, Kanun metninde yer almayan bir düzenleme ile ilgili karar almıştır ve bu Kanun’a terstir. Yazılı metin, karar yolu ile genişletilemez. Kaldı ki kelam konusu yanıt ve düzeltme metni gazetede Kanun’da belirtilen kurallara uygun olarak 06.10.2022 tarihinde yayımlanmıştır… Tıpkı metni yine yayımlamak da Kanun’un gayesine terstir.”
MAHKEME REDDETTİ
Avcı’nın, haberin büsbütün gazetecilik prensiplerine uygun, hukuka uygunluk içerisinde yapıldığını eklediği itiraz dilekçesine ise ret kararı verildi. Aydın 1. Sulh Ceza Hakimliği yaptığımız itirazla ilgili “Düzeltme ve karşılık yazısının yayımlanması talebinin kabulüne dair verilen kararda bir isabetsizlik görülmediğinden itirazın reddine karar verilmiştir” diyerek tekzip metninin “İki internet haber sitesi ile tirajı yüz binin üzerinde olan iki gazetede ilan biçiminde yayımlanması” kararında ısrar etti.
AVCI: BASIN KANUNU’NUN HİÇBİR KARARINDA YOK
Devrim Avcı, kararın hem haksız hem de kanuna açıkça karşıt olduğunun altını bir defa daha çizerek “Bir gazeteye verilen tekzip metnine ilan muamelesi yapılıp farklı bir yayın organında yayımlanması isteniyor. Bu türlü bir karar Basın Kanunu’nun hiçbir kararında yok. Bu açıkça kanuna aykırı” dedi.
Basın Kanunu’nu hatırlatan Avcı, “Evrensel’e ‘Aynı metni tekrar yayımla’ diyorlar. Üstelik kendi gazetenizde değil, tirajı yüz binin üzerindeki iki gazetede yayımlanması isteniyor. Bu daha evvel duyulmamış, görülmemiş bir karar. Öbür bir gazete sizin tekzip metninizi neden yayımlasın? Bu durum, kanunun hedefine bile aykırı” tabirlerini kullandı.
KARAR, ANAYASA MAHKEMESİNE TAŞINACAK
Gazetede yayımlanan haberin temel gazetecilik prensiplerine bağlı yapıldığını, hukuksal kriterlere uygun olduğunu aktaran Üniversal Avcı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını hatırlattı ve “İfade özgürlüğü, demokratik toplumun ana temellerinden biridir. Haberde sert tenkit vardır elbette. Lakin politikler bu tıp tenkitlere katlanmalıdır. Haberimizin bir kişinin aleyhinde olması onun kişilik haklarını ihlal ettiği manasına gelmiyor ki” dedi.
Avcı kararı Anayasa Mahkemesine taşıyacaklarını da kelamlarını ekledi.
‘YARGININ BAĞIMSIZLIĞINA GÖLGE DÜŞÜRÜYOR’
CHP’nin gazeteci kökenli Milletvekili Utku Çakırözer de karara dair “Basın özgürlüğü ihlalinde yeni bir skandal ceza ile karşı karşıyayız” dedi. Resmi ilan hakkı dahi elinden alınan Evrensel’in tekzip yayımlamasına karşın cezalandırılıyor olmasının kabul edilemez olduğunu söyleyen Çakırözer şöyle devam etti: “Hem de Basın Kanunu’nda bile yeri olmayan bir düzenleme ile. Bunun hiçbir yerde yeri yok! Bir gazetenin öbür bir gazeteye ilan vermek zorunda bırakılması nasıl bir taleptir, cezadır? Akıl alır üzere değil! Bu ceza yalnızca basın özgürlüğünü ortadan kaldırmıyor, yargının bağımsızlığına, tarafsızlığına da gölge düşürüyor. Hiçbir yerde örneği olmayan bu haksız, hukuksuz cezalarla gazeteler, gazeteciler susturulamaz. Haber alma hakkımız engellenemez.”
POLAT’TAN TEPKİ
Evrensel gazetesi Genel Yayın Direktörü Fatih Polat da bu karar reaksiyon gösterdi. Twitter’dan açıklamalarda bulunan Polat, “Evrensel’in bugünkü sürmanşeti başlık atmakta zorlandığımız cinstendi. Tekzip yayımladığımız haberle ilgili bir kaymakamın başvurusu üzerine mahkeme, tekzip metnini iki internet sitesi ile tirajı yüz binin üzerinde iki gazetede yayımlatmamıza karar verdi” dedi. (HABER MERKEZİ)