Muğla’nın en beğenilen turizm kentlerinden olan Marmaris ilçesinde de konut kiralarının önüne geçilememesinde mesken sahiplerinin konutlarını fahiş fiyatlara tatilcilere vermesi olarak bedellendiriliyor. Bilhassa pandemi periyodunda tanınan hale gelen kısa vadeli villa, daire kiralamalarında mal sahibi yasal kayıtlarını tutmayıp, sümen altı kiralama süreçlerine para cezasının yanı sıra mahpus cezasına kadar giden uygulamalar var.
“Evlerini kısa müddetli kiraya verenler vergi mükellefi olmak zorunda”
Mali Müşavir Akın Özdemir, kayıtsız konut kiralamasındaki cezai süreçlerin 90 yıllık bir geçmişi olduğunu belirterek, “Yasal olarak yapmaları gereken şey, gidip vergi dairesinde günlük ve haftalık olarak kiraya verenlerin mükellefiyet tesis ettirmeleri gerekiyor. Lakin alışılmış burada Kat Mülkiyeti Kanunu da devreye giriyor. Şayet yalnızca bir apartmanda bir daire ise verdiği şey öteki dairelerin de onayını almak zorunda, yoksa yapamaz. İşin emniyet boyutu da var. Emniyet açısından da kimlik bildirimi yapmadığı için rastgele bir aranan şahsın orada kalması durumunda yardım ve yataklık hatasına iştirak etmiş olabilir” dedi.
“Şikayet ederek para kazanabilirsiniz”
Marmaris’te misyon yapan Mali Müşavir Özdemir, “İhbarcının elde edeceği gelire gelince de yaptığım hesaplamalara nazaran bir dönemde yaklaşık 100 bin lira civarında ihbar ikramiyesi kazanabilir. Tabi ki yaptığı ihbarın sayısına nazaran değişir bu” diyerek, ihbarcılar için “Bir dilekçeyle vergi dairesine başvurmaları ve adres bilgilerini eksiksiz belirtmek kâfi oluyor” dedi.
İhbar edenlerin kimlik bilgilerinin bâtın tutulduğunu fakat ihbar temelsiz çıkarsa yalnızca vergi dairesinden hukuksal yol ile alınıp şikayet edileceğini de belirten Akın Özdemir, “Vergi dairesi, dilekçeyi verenin kişiliği, kimliğini bilinmeyen tutmak zorunda. Yalnız temelsiz bir ihbar olması durumunda da karşı tarafa tazminat ödemek durumunda kalabilirsiniz” diyerek temelsiz ihbar yapanlara da ikazda bulundu.
Marmaris’te kimi konutların haftalık kiralarının, Anadolu’nun bir köyünden arsa alınacak fiyatlarda olduğunu belirten sorumlu gayrimenkul danışmanı Çetin Aksu da emlakçıların bu işleri yapmasının yükünün ağır olduğunu belirtti.
“Ev sahipleri her inceliği düşünmek zorunda”
Marmaris’te faaliyet gösteren bir gayrimenkul firmasının sorumlu emlak danışmanı Çetin Aksu, “Marmaris ilçemizde yahut turizm beldelerinde haftalık, aylık yahut dönemlik kiralamalar yapılmakta. Artık öncelikle konut sahiplerinin dikkat etmesi gereken haftalık yahut aylık verdiği kiralamalar da öncelikle maliyeden bir beyanname sonucunda aldıkları vergi numaraları numaralarını bağlı bulundukları karakol yahut emniyete bildirerek aldıkları programları bilgisayarlarına yükleyip belli şifreyle otel sistemi üzere giren konuklarının kimlik numaralarını bildirmekle mükellefler. Yani bunları bildirmek zorundalar. Olmadığı takdirde, bunun tespiti durumunda yahut oluşabilecek rastgele bir dertli durum da önemli manada maddi ve manevi cezalarla karşı karşıya kalıyorlar ki bunun maddi ceza boyutu 25 bin TL’den başlayıp üste yanlışsız devam eder. Manevi boyutunda da kalan konutların bildirilmediği durumlarda, şayet siyasi yahut buna emsal önemli hadiseli bir kabahat oranıyla aranan birileri ise bu seferde manevi manada cezayla karşı karşıya kalabiliyorlar” dedi.
Gayrimenkul danışmanı Aksu, “Bir ay sonrası yapılacak kiralamalar da mal sahiplerinden fazla meskene giren kiracıların bulundukları bölgedeki nüfus müdürlüklerine giderek beyan vermeleri gerekiyor ben bu meskeni bir aydan fazla vadeli kiraladım biçiminde bildirmeli” diye konuştu.
“Komşulardan müsaade alınması gerekiyor”
Sorumlu gayrimenkul danışmanı Aksu kısa müddetli mesken kiralamalarında, kiralanan daire ise apartman idaresinden, site ise site idaresinden müsaade almak durumunda olunduğunu belirterek, “Her site haftalık yahut aylık kiralamaya sıcak bakmıyor. Bunların kapalı yapılması durumunda ortaya çıkabilecek sonuçlarda hem mal sahibi hem de meskene giren konuklar önemli sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir” formunda konuştu.
“Günlük bin liradan başlıyor”
Özellikle ağır dönemde günlük kira bedellerinin de artması ile kiralık mesken fiyatları hakkında bilgi veren Aksu, “Ortalama bir artı birleri haftalık, en az haftalık olmak kuralıyla kiraya verdiklerinde günlük, bin TL’den başlayıp konutun durumuna nazaran 1500 TL’ye kadar çıkabiliyor. Bununla birlikte 2 artı 1 konutlar yeniden tıpkı formda konutların pozisyonu yahut durumuna nazaran bakımına nazaran 1000, 1500 liradan 3 binlere kadar çıktığı olabiliyor. Konutların denize sıfır olması, pozisyonu da çok değerli. Rezidans, daire olması üzere durumlarda fiyatlar yüksek artış gösterebiliyor. Bunun yanında müstakil meskenlerde tam müstakil havuzlu bir villanın oda sayılarına nazaran günlük kiralama 2 bin 500’den 4 bin, 5 bin hatta daha üste çıktığını biliyoruz” tabirlerini kullandı.
“TURSAB dokümanı olmayan villa sahibi kiralama yapamaz”
Turistik Seyahat Acenteleri Birliği (TURSAB) Bölgesel Temsil Şurası Lideri Suat Esin villa turizmi için villa kiralayanların TURSAB evraklı olması gerektiğini vurgulayarak, “Eğer villa turizmi yapacaksa bir vatandaş öncelikle Turizm Bakanlığı’ndan dokümanlı seyahat acentesi olması gerekiyor. Özelikle son yıllarda bu pandemi den sonra villa turizmi patladı ve kaçak da patladı. Natürel ki biz bunlarla elimizden gelen çabayı yapıyoruz, bunları tespit ettiğimiz takdirde de kaçak seyahat acenteciliği faaliyetine giriyor ve tutanağını tutuyoruz gerekli süreçleri yapıyoruz, yetkililere de bununla ilgili tutanak gönderiyoruz” dedi.
Başkan Esin, “Son yıllarda kiralamalar dediğim üzere çok fazlalaştı. Bu nedenle bilhassa internetten, villa kiralamak isteyen yahut daire kiralamak isteyen vatandaşlar, şayet internet siteleri üzerinden kiralama yapacaksa, dikkat edeceği şey, sitenin bir seyahat çantasına ilişkin olduğu yahut olmadığına dikkat edecek. Şayet aitse bile o numarayı arayacak. Zira bazen bu tip olaylar da olabiliyor. Adam hiç farkında olmadan öbür bir acentenin oraya doküman numarasını koyabiliyor, o da zahmet oluşturuyor. Nitekim bu tip durumlarda o numarayı arayacak yahut o evrak numarasından o acentenin adresini bulacak, orayı arayacak. Sizde bu türlü bir siteniz var mı yok mu bunları araştıracak, öğrenecek ona nazaran. Rastgele bir üç kağıtçı sahtekarlığa maruz kalmayacak” diyerek dolandırıcılara karşı uyardı.