ANKARA – Eşitlik İçin Bayan Platformu (EŞİK) ve Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu (TKDF) AK Parti, MHP ve BBP’den 336 milletvekilinin imza attığı ve Saadet Partisi Konya Milletvekili Abdulkadir Karaduman’ın da imza vererek takviye olduğu başörtüsü ile ilgili anayasa değişikliği teklifine Meclis’in ‘hayır’ demesi gerektiğini belirten açıklamalar yaptı.
Siyasetçilerden acil beklentilerinin eşit, özgür ve şiddetsiz bir hayatı garantiye alan düzenlemeler olduğu belirtilen EŞİK’in açıklamasında “Bu kurallarda özgürlükçü, kapsayıcı, barış ve huzur getirecek anayasa yapılamaz” tabirlerine yer verildi. Anayasa değişikliği teklifine dair başlattıkları imza kampanyasına Türkiye’nin birçok noktasından 700’e yakın örgütün dayanak verdiği hatırlatılan açıklamada “Antidemokratik bir ortamda Anayasa tartışılamayacağını belirtmiştik. İmzaları ve müzakeresiz hayır talebimizi TBMM içindeki ve dışındaki çok sayıda partiye iletmiş, kamuoyu ile de paylaşmıştık” denildi.
‘KADINLARIN NE GİYECEĞİ ANAYASANIN KONUSU DEĞİLDİR’
EŞİK ayrıyeten açıklamasında Altılı Masa’ya da davette bulundu. Hazırladıkları beş acil talebi Altılı Masa’nın mutabakat programında görmek istedikleri belirtilen EŞİK açıklamasından öne çıkan açıklamalar şu halde:
HALKIN GELECEK TASASINI GİDERECEK BİR BAHİS DEĞİLDİR: Bayanların kılık kıyafetini düzenleme gerekçesiyle Anayasa değiştirmeyi gündemde tutmak, içinde bulunduğumuz karanlığı aydınlatacak, halkın gelecek derdini giderecek bir mevzu değildir. Yakın geçmişte yanlış uygulamalarla sorun haline getirilmiş olan başörtüsü sorunu, toplum içinde büyük oranda çözülmüştür. Bu yapay gündemin, tahrip edilen demokrasinin, adaletin, laiklikten uzaklaşılan toplumsal yapının yine inşasının konuşulduğu bir masada olmaması gerekir.
İKTİDARIN TEKLİFİNİ RÖTUŞLAMAK SİYASİ YANILGIDIR: Kurucu Meclis’in misyonu olması gereken Anayasa yapma süreci, seçime günler kala ne iktidarın ne de muhalefetin gündeminde olmamalıdır. Mevcut Anayasayı tekraren ayaklar altına alan İktidarın teklifini ‘rötuşlamak’ üstte belirttiğimiz iki temel öge açısından siyasi kusurdur. Ülkenin getirildiği nokta, siyasi kusur yapma riskini kaldıracak durumda değildir. Sanılanın bilakis, iktidarın teklifine net ve ortak bir ‘hayır’ denmesi ve mevzunun Altılı Masa’nın da gündeminden kaldırılması; masadaki partilerin ülkeyi olağanlaştırarak laik, özgürlükçü, çoğulcu bir Anayasa yapma şartlarına kavuşturacağına duyulan inancı güçlendirecektir.
KADINLARIN NE GİYECEĞİ ANAYASANIN KONUSU DEĞİLDİR: Bayanların nerede, nasıl, ne giyineceği ne erkek yüklü siyasetin ne de anayasanın konusu değildir! Altını tekraren çizdiğimiz ikinci değerli husus ise; kılık kıyafet düzenlemesinin yerinin Anayasa olmadığı, Anayasa metinlerinin haklar ve özgürlükleri eşitlik, laiklik üzere temel üniversal normlar çerçevesinde garantiye alan genel metinler olması gerektiğidir. Anayasada muhakkak bir dinin belirli bir yorumu olan başörtüsüne ve onu tamamlayan kıyafetlere mutlak özgürlük getirmenin, ilerleyen süreçlerde varabileceği noktayı bütün açıklamalarımızda vurgulamış, tek tek vekillere gönderdiğimiz mektuplarda altını çizmiştik.
EN KIYMETLİ KELAM HER ALANDA EŞİTLİĞİN SAĞLANDIĞI BİR HAYATTIR: Bayanlara verilecek en bedelli kelam; kıyafetlerini düzenleyen yeni Anayasa teklifi değil; eril şiddetten arındırılmış, her alanda eşitliğin sağlandığı bir hayattır. Masayı oluşturan partilerin tek tek programlarında bayan ve LGBTİ+ haklarına yer vermeleri ve İstanbul Sözleşmesi’ni yine hayata geçireceklerine dair beyanları, bu kelamın inandırıcı olması için kâfi değildir. Başörtülü yahut başörtüsüz tüm bayanların kendi iradeleri ile verecekleri bir kararı siyasetin konusu olmaktan çıkarınız. Alternatif Anayasa değişikliği teklifi hazırlamaktan vazgeçiniz, iktidarın teklifine net ve ortak bir ‘hayır’ deyiniz.
TKDF’DEN 41. HUSUS UYARISI
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu (TKDF) da siyasi parti liderlerine ve milletvekillerine davette bulunarak başörtüsü ile ilgili anayasa değişikliği teklifine ‘hayır’ demeleri davetinde bulundu. Kanun teklifinde yer alan 41. maddeyi eleştiren TKDF’den yapılan açıklamada şu tenkitler lisana getirildi:
“Evlilik yaşının belirtilmemesiyle çocuk evliliklerine, bir bayan, bir erkek şartının yazılmamasıyla erkekler için çok eşliliğe, resmi nikah tabirinin yer almamasıyla yalnızca dini nikaha dayalı evliliklere yol açma ihtimali olan bu düzenlemelere asla ‘evet’ dememenizi bekliyor ve istiyoruz.”
‘ÜLKEMİZDE HUKUK KURALLARI REFERANSLARINI BİR DİN YAHUT İNANÇTAN DEĞİL, SEKÜLER PRENSİPLERDEN ANAYASALARININ BÜTÜNÜNDEN ALMAKTADIR’
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu’nun anayasa değişikliğine dair yaptığı açıklamadan öne çıkanlar şu halde:
BU ANLAYIŞA ‘EVET’ DEMEYİNİZ: Anayasaya muhalif Anayasa değişikliği yapılamaz. ‘Evet’ demeyiniz. Anayasa’ya uymayanlarla Anayasa görüşmesi yapılmaz. ‘Evet’ demeyiniz. 3-4 ay sonra TBMM’de olamayacak milletvekillerinin, Türkiye’nin siyasal sistemini ve geleceğini etkileyecek kararlar almasına ‘evet’ demeyiniz. Hususun münasebetinde ‘Artık Türkiye’de başörtüsü yasağı yoktur’ sözü yer almaktadır. Yasak olmayan bir şeyin özgür bırakılması Anayasal hak ve özgürlükleri tartışılır hale getirmektedir. Bu anlayışa ‘evet’ demeyiniz.
TARİHİ VE VİCDANİ SORUMLULUĞUNUZUN GEREĞİ BU DEĞİŞİKLİK TALEBİNE ‘HAYIR’ DEMENİZİ BEKLİYORUZ: Her hakkın sınırlanabilirliği milletlerarası bir hukuk kuralı olmasına rağmen, burada sınırsız ve mutlak muhafaza, ‘Güvenlik içinde özgürlü2″ prensibine de alışılmamış olduğu için bu düzenlemeye ‘evet’ demeyiniz. Ülkemizde hukuk kuralları referanslarını bir din yahut inançtan değil, seküler prensiplerden, taraf olduğu insan hakları kontratlarından ve anayasalarının bütününden almaktadır. Artık sizlerden yarın yaşayacağımız yıllarımızı ve buna ait yol haritalarına ait tasalarımızı belirleyecek olan tarihi ve vicdani sorumluluğunuzun gereği olarak bu değişiklik talebine ‘hayır’ demenizi bekliyoruz.” (DUVAR)