Ertuğrul Özkök, eşinin ismine gönderme yapan “Tansu’ya Mektuplar” başlığı altında yazdığı ve “newsletter” olarak paylaştığı yazılarında bugün, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun şehit polis Mustafa Çalışgan’ın cenazesinde sarf ettiği “Şehitliği keşke Allah bize nasip etse, benim duam odur.” kelamları yorumladı. Özkök, “Bu cümleyi İçişleri Bakanı, siyasetçiler, bu çocukları şehadete götüren savaşları önleyemeyen büyükler, hepimiz, bizim kuşaklar kullanırsa, itirazım olur.” kanısını lisana getirdi.
Özkök’ün “Neoklasik şehadet fikrinden epistemolojik bir “keşke” kopuşu” başlıklı yazısı şöyle:
Neoklasik şehadet kanısından epistemolojik bir “keşke” kopuşu
“Keşke ben de şehit olsam…”
Hem cümlenin kendisi, hem de söyleyen beni çok düşündürdü.
Hem de çok düşündürdü.
Çünkü söyleyen kişi İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu.
Şehit polis Mustafa Çalışgan’ın Tokat’ta yaşayan ailesine taziye ziyareti sırasında söylemiş bunu…
Tabii ki acılı bir şehit konutunda insanın rahatlıkla söyleyebileceği bir cümle bu.
***
Cümle şöyle olsa hiç takılmaz bu yazıyı yazmazdım.
“Bu vatan için elbette hepimiz şehit olmayı göze almalıyız…”
Veya şöyle;
“Gerektiğinde vatan için hepimiz şehit oluruz…”
Ancak bu cümlede bir söz var ki, onun üzerine biraz düşünmemiz lazım.
O söz de şu:
“Keşke…”
***
“Keşke” dilek ve hedef tabir eden bir sözdür.
Müslüman ailede doğmuş bir insan olarak şöyle düşünürüm:
Allah bize bu hayatı yaşamak için vermiştir.
Dileğimiz bu hayatı hoş ve huzurlu yaşamak olmalı.
Bunun için de barış içinde bir dünyamız olmalı.
O nedenle Allah’ın verdiği şu hayatta dilek ve dileğimiz “şehit olmak” değil hoş yaşamak olmalı…
Hele hele hayatlarının şimdi başına olan çocuklarımız için dilememiz gereken şey de bu olmalı diye düşünüyorum.
***
İşte bu nedenle bir adım daha ileri gideceğim.
Diyeceğim ki, rastgele bir insan, hatta bir genç bu ifadeyi kullanabilir.
Ama bu cümleyi İçişleri Bakanı, siyasetçiler, bu çocukları şehadete götüren savaşları önleyemeyen büyükler, hepimiz, bizim nesiller kullanırsa, itirazım olur.
Bizlerin diyeceği şey şu olmalı:
“Keşke hiçbir evladımız, polisimiz, güvenlik görevlimiz şehit olmasa…”
***
Bir taziye ziyaretinde, bütün vatandaşlara da, güvenlik güçlerine de siyasetçilerin söylemesi gereken cümle bu değil midir…
Evet, “keşke” ile tabir edilmesi gereken asıl his işte bu, yani çocuklarımızın ölmemesini, şehit olmamasını dileyen duygudur…
***
Asıl kıymetli olan ise şu…
“Keşke” tümlecini bu manada kullanabilirsek, bu aynı zamanda çocuklarımızın, güvenlik görevlilerimizin şehit olmasını önleyecek yeni bir siyasetin da niyet bildirisi haline dönüşebilir…
***
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati siyasi ve ekonomik hayatımıza hepimizi gülümseten bir tabir soktu.
“Neoklasik iktisat kanısından epistemolojik bir kopuş…”
Felsefi manada “epistemolojik kopuş” kıymetli bir kavramdır.
Hadi onun tabiri ile konuşalım ve soralım:
“Klasik şehadet niyetinden de epistemolojik bir kopuş” mümkün olamaz mı…
***
Bir sosyolog olarak şunu çok uygun biliyorum.
Milliyetçiliğin ve dinciliğin yükseldiği devirlerde, buna bir de sol ulusalcılık eklendiğinde “şehadet” kavramı daha da yüceltilir.
Böyle anlarda “keşke” tümlecini olumlu bir mecraya sokmak güçleşir, hatta imkânsızlaşır.
Böyle anlarda geriye dönmek, tarihe bakmak ve oradan gelen bilgilerle ileriye bakmak en âlâ dermandır.
***
İnsanlık ve dinler tarihi birebir vakitte “şehadet” his ve niyetinin de tarihidir.
Bu tarih, “Abdülhamid İngiliz büyükelçisini tokatladı” gibi uydurulmuş hurafe ve masallara değil, gerçeklere prestij eder ve bize şu gerçek öyküyü anlatır:
Şehadet, cihad ve savaş sözleri her ne vakit yan yana gelse; birbirinin ayrılmaz tamlamaları haline dönüşse, bu birliktelikten insanoğlunun nasibine daima acılar, ızdıraplar düşmüştür.
Her şehadet diğer şehadetlere, öbür evlat acılarına götürmüştür.
***
O nedenle ben de “keşke” diyorum…
“Keşke” hiçbir evladımız, hiçbir güvenlik görevlimiz şehit olmasa…
Allah bize, uğruna şehit olmayı gerektirmeyecek huzurlu, inançlı barışçı bir vatan nasip etse.
***
Bundan 20 yıl kadar evvel Şiran ilçesinde bir şehit konutuna taziyeye gitmiştim.
O gün orada o anne ve babaların kardeşlerin ıstırabını gördüğümde işte bunu düşünmüştüm.
Aradan çok yıl geçti… Hâlâ tıpkı kanıdayım.
Çünkü ortadan geçen 20 yıl bu savaşı bitirememiş, tam tersine İçişleri Bakanı’nı bile “Keşke ben de şehit olsam” dedirtecek bir noktaya getirmişti.
Ve ne yazık ki “Bu klasik ve neoklasik güvenlikçi siyasetten öbür hiçbir tahlili düşünmediğimiz”; Bakan Nebati’nin deyişi ile “epistemolojik bir kopuşu” gerçekleştiremediğimiz için, bir 20 yıl daha bu hüzünlü ‘keşke’leri bu dramatik manasıyla kullanmaya devam edeceğiz.
Ve bundan bizim kuşaklarımız sorumlu…
O nedenle de bu sorumluluğun bedelini şehadet dileği” olarak genç kuşakların üzerine yükleme hakkımız yok.
***
Bizim kuşaklarımız bir şunuunutmamalı…
Bu bu türlü devam ederse bir gün, o ızdırap dolu şehit meskenlerinde o acılı anne ve babalar, “Ah keşke ben de şehit olsam” cümlesiyle teselli etmeye çalışan bizim jenerasyonumuza, siyasetçilere dönüp; “Madem dileğiniz bu, bırakın öyleyse bu misyonu gidin o kırsallarda siz de göğüs göğüse savaşın…” derler…
Belki o vakit Allah bizim kuşaklarımızın o “keşke” duasını kabul eder.