Ertuğrul Özkök, “Pazar Mektubu” başlığı altında, yazdığı ve “newsletter” olarak paylaştığı yazısında bugün, dünya futbolunun kıymetli figürleri haline gelen Lionel Messi ve Cristiano Ronaldo bir marka için çektirdikleri fotoğrafı yorumladı.
Özkök “Dün akşam saat 21.00’de paylaşılan bu fotoğrafın gerisinden neler oldu?” başlıklı yazısında şunlar kaydedildi:
Dün akşam saat 21.00’de paylaşılan bu fotoğrafın gerisinden neler oldu?
Bu fotoğraf dün akşam Türkiye saati ile 21.00’de, birebir saniyelerde iki Instagram hesabından paylaşıldı.
Fotoğrafta gördüğünüz iki kişiyi size tanıtmam hiç gerekmiyor.
Biri Portekizli futbolcu Cristiano Ronaldo. Öteki Arjantinli futbolcu Leonard Messi…Fotoğraf dünyanın en ikon markalarından Louis Vuitton için çekilmişti ve Dünya Kupası’nın başlamasına 24 saat kala paylaşılıyordu.
Bu fotoğrafın gerisinden neler oldu size sayılarla anlatayım.
30 dakika 5 saat ve 12 saat sonra kaç kişi ‘like’ladı?
(*) 30 DAKİKA SONRA Ortadan daha 30 dakika geçmeden Ronaldo’nun Instagram sayfasındaki bu fotoğraf 10 milyon kişi tarafından beğenilmişti…
(*) 4 SAAT 47 DAKİKA SONRA Türkiye’de saatler 01.47’i gösterirken, yani fotoğrafın paylaşılmasından 4 saat 47 dakika sonra uykuya dalarken gördüğüm sayılar ise şunları:
(*) Ronaldo’nun ‘Cristiano’ isimli resmî sayfasında 20 milyon 304 bin 426 kişi tarafından ‘like’ almıştı.
Altında 272 bin 948 yorum vardı.
(*) Messi’nin ‘leomessi’ isimli resmi sayfasında ise 16 milyon 843 bin 985 like vardı…
Altındaki yorum sayısı ise 216 bin 700’di…
Aynı kare birinci 12 saatte 60 milyon like aldı
(*) SABAH SAAT 09.00: Sabah 09.30’da uyandığımda ise Cristiano’nun ‘like’ları’ 30 milyona yaklaşmıştı.
Buna Portekizli futbolcunun “Ronaldo” ismiyle açılan ikinci resmî sitesindeki 8 milyon like’ın da eklerseniz bu sayı 38 milyon ediyor.
Messi’ninkiler ise 22 milyonu geçmişti.
Özetlemek gerekirse, bu iki sayfada paylaşılan tıpkı fotoğraf, ortadan 12 saat geçtikten sonra 60 milyondan fazla insan tarafından ‘beğenilmişti..’
Bu fotoğraf 12 saatte 1 milyar kişinin cebine ulaştı
Bunlar yalnızca o saatlerde bu fotoğrafı beğendiğini söyleyen insanların sayısı.
Peki bu fotoğraf 12 saat içinde kaç kişinin cep telefonuna ulaştı?
İşte orada karşımıza inanılmaz bir sayı çıkıyor.
(*) Ronaldo’nun resmi sayfasının takipçisi sayısı 498 milyon.
Messi’nin ki ise 375 milyon.
İkisini toplarsanız, 873 milyon yapıyor.
Buna Ronaldo’nun ikinci resmi sayfasının 24 milyon takipçisini de eklerseniz bu sayı 900 milyonu geçiyor.
Yuvarlayarak söyleyelim.
Bu fotoğraf 12 saat içinde tam 1 milyar insanın cebine ulaştı.
Araştırmadım lakin toplumsal medya tarihinde bir rekor olabilir.
Louis Vuitton’un 2008 Marc Jacobs koleksiyonundan beri en büyük işi
Dün akşam saat 21.30 civarında fotoğrafı birinci gördüğümde hissettiğim şey şu oldu.
Olağanüstü bir fotoğraf.
Louis Vuitton bana nazaran, Marc Jacobs’a yaptırdığı ve artık sanat tarihine geçmiş olan 2008 dönemi koleksiyonundan beri birinci sefer bu kadar hoş bir şey yapıyordu.
Ama sayılara vurduğumuz vakit bu onunla karşılaştırılamayacak kadar büyük bir şeydi.
İfadesiz Messi’ye bu sahicilik nasıl verildi?
(*) Fotoğrafta her iki futbolcunun yüzlerindeki söz onlardan bekleyemeyeceğimiz kadar gerçek ve hoş.
Her ikisinin karakterini çok hoş anlatıyor.
Attığı en kritik gollerden sonra bile sevinemeyen Messi’nin yüzüne bu tabir nasıl verildi şaşırdım.
(*) Oynadıkları satranç oyunun gerektirdiği dikkat duygusu inanılmaz bir biçimde imaj haline getirilmiş.
(*) Messi’nin kol dövmeleri, Ronaldo’nun yandan çizgili post punk saç kesiti her ikisine de global bir “Zeitgest” veriyor.
(*) Satrancı Louis Vuitton bir çantanın üzerinde oynamaları, esasen ikonalaşmış eseri, artık de sayılarla ölçülemeyecek yeni bir dünyaya taşıyor.
|
Ortega Y Gasset’in aristokrasisini hatırlatan hoş bir iş birliği Güzel bir iş birliği ve iştirak var. Louis Vuitton iki sporcuyu tanınan alemden daha yukarda bir yerde taşıyor. İki futbolcu eseri “kamusal alana” sokuyor. Hani ünlü İspanyol filozofu Ortega Y Gasset’nin kelamı vardı ya… ‘Senin üzere aristokrat bir felsefecinin bir bulvar gazetesinde yazması nedir’ diye soluduğunda verdiği şu yanıt: “Bu gazete bana kamu meydanında bir aristokrat olarak volta atma imkânı veriyor…” Kramponlarını giymiş bir Louis Vuitton… Zamanın yepisyeni ruhunu bu iki vücutta çok âlâ seyrediyorsunuz. |
Bu fotoğraf için kaç para aldılar?
Eminim önümüzdeki saatlerde, günlerde bu fotoğrafın çok detaylı öykülerini okuyacağız.
Özellikle New York Times’ınkini merakla bekliyorum.
Kaç para aldılar, nasıl ikna edildiler?
Çekimler nasıl ve nerede yapıldı, öteki kareler var mı?
Merakını samimi halde itiraf edebilen herkesin merak edeceği sorular bunlar ve eminim karşılıklarını bulacağız.
|
Kraliçe Elizabeth’e ‘Biraz daha soyunamaz mısınız’ diyen kadın Fotoğrafı, dünyanın hiç elbet en kıymetli fotoğrafçılarından Annie Leibowitz çekti. Kimdir Annie Leibowitz? Amerikalı bir fotoğrafçı. Mesleğine dünyanın en ünlü müzik mecmuası ‘Rolling Stone’da’ başladı. John Lennon’un öldürülüşünden 5 saat evvel çektiği son fotoğrafı dünya fotoğraf tarihine geçti. John Lennon ve Yoko Ono’nun birbirine sarılmış çıplak fotoğrafı onun yapıtı. Aynı vakitte Rolling Stones kümesinin turne fotoğrafçısı. O fotoğraflardan yaptığı dev albüm Thachen tarafından yayınlandı. Aynı vakitte Kraliçe Elizabeth’in de fotoğraflarını çekti. Belki de hayatı boyunca birinci ve son sefer ona, ‘Biraz daha az giyinik bir fotoğrafınızı çeksem’ diyebilecek kadar da skandaldan korkmayan bir sanatçı. Sanat ve edebiyat alanının büyük teorisyeni Susan Sontag’ın ‘friend’’(Arkadaş) , hatta “partner’i”(Birlikte olduğu) hatta “lover’ı’ (aşkı) Henri Cartie Bresson ekolünün son temsilcilerinden. Onun kamerası da bu kareyi, dünya müzelerinin başköşesine taşıyacak kadar kuvvetli.
|
Ronaldo ve Messi Katar Buyruğu’ndan rol mu çaldı?
Gelelim olayın spor boyutuna.
Tarihin en tartışmalı Dünya Futbol Şampiyonası bu akşam Katar’da başlıyor.
Ama kabul edelim ki, açılışı Katar Buyruğu değil, bu kare yaptı.
Ronaldo ve Messi ondan rol çaldı yani ve çok da uygun oldu.
Bu kare neyi temsil ediyor?
“Bir periyodun sonunu mu?”
Yoksa “Yepyeni bir periyodun açılışını mı…”
Çünkü bu Dünya Kupası tarihin gelmiş geçmiş en tanınan en ikonlaşmış iki futbolcusunun son turnuvası olacak.
1969 yahut 2016 üzere futbolun lanetli bir yılı mı oluyor?
Popüler tarihte kimi “lanetli yıllar” vardır…
Mesela 1969…
Dünya pop müzik tarihinin en devrimci ve tanınan kimi isimleri o yıl öldü.
Jimi Hendrix, Jim Morrison, Janis Joplin, Brian Jones ve öbürleri.
Hepsi de 29 yaşındaydı.
Böyle bir yıl da 2016 oldu.
O yıl şu tanınan bireyleri kaybettik.
David Bowie, oyuncu Alan Rickman, ünlü mimar Zaha Hadid, Marvel karakterlerinin yaratıcısı Harper Lee, Leonard Cohen ve futbol dünyasında paradigma değiştiren Johann Cruyff, Muhammed Ali ve Prince…
Böyle yıllara “Lanetli” denilebilir mi?
|
BBC 2016 yılında kaç orbituary yayınladı? New York Times bu soruya karşılık vermek için “BBC’nin ‘önceden hazırlanıp yayınlanmış’ orbituary’lerini (ölüm portrelerini) incelemiş. İngiliz yayın kuruluşu 2012 yılının Ocak-Mart devrinde yalnızca 5 ünlünün evvelce hazırlanmış vefat sonrası portresini yayınlamış. Bu sayı 2013’de 8; 2014’de 11, 2015’de 14 olmuş. Ancak 2016 yılında bu sayı birden 24’e fırlamış. Bugün başlayacak olan Dünya Kupası da sanki bu türlü “Lanetli bir yıl mı?” |
Bu kupada hangi devler kramponlarını çıkarıyor?
Hem evet hem hayır diyebiliriz.
Hayır, zira bu yılın olayı vefatlar değil.
Evet, zira bu yıl dünyanın top futbolcusunun son Dünya Kupası olacak.
Ronaldo- Messi fotoğrafı işte bunu anlatıyor.
Çünkü dünyanın gelmiş geçmiş en tanınan, en ünlü, en ikonlaşmış iki futbolcusu bu ay Dünya Kupalarına veda ediyor.
Sadece onlar mı?
Bu Dünya Kupası büyük ihtimalle şu global ikonların da son turnuvası olacak.
Luka Modric, Thiago Silva, Daniel Alves, Manuel Meuer, Thomas Müller, Jordi Alba, Angel di Maria, Luis Suarez, Edinson Cavani, Eden Hazard ve Antoine Griezman.
Yani dün gece saat 21’de yayınlanan bu kare, futbolun bu güne kadarki en parlak çağının sonunu ilan ediyor.
|
Bu kare klâsik medya tarihinde de bir son Ancak bu karenin sonunu ilan ettiği tek şey bu değil. Bu kare birebir vakitte dünya medya tarihinde de “geleneksel medya reklamcılığının” trajik sonunu anlatıyor. Düşünün, bugün hangi gazete, hangi televizyon hangi mecmua 12 saat içinde yeryüzünde yaşayan her 8 beşerden birinin cebine ulaşabilir? Medyanın demir kanunları artık değişti. O nedenle bu akşam başlayacak olan Dünya Kupası’nı ilgiyle izleyin. Rusya’dan sonra Katar’da yapılan bu kupa tahminen de FİFA’nın da sonu olacak. Çünkü bu kupa futbolda “insan hakları”, “demokrasi”, “kadın eşitliği ” konusundaki mefkurelerin de kramponlarını çıkarıp sahalara veda ettiği hüzünlü bir tören haline geliyor. |