Ersin Tatar, Yunanistan’ın Ege adalarını mutabakatlara muhalif bir biçimde silahlandırdığını ve bunun barışa hizmet etmeyeceğini söyleyerek, Doğu Akdeniz gazının yarıya yakınının Kıbrıslı Türklerin hakkı olduğunu belirtti.Kuzey Kıbrıs başkanı Ersin Tatar, Yunanistan’ın Ege adalarını mutabakatlara muhalif bir halde silahlandırdığını ve bunun hiçbir alanda barışa hizmet etmeyeceğini söyleyerek, Doğu Akdeniz’de bulunan gazın yarıya yakınının ise Kıbrıslı Türklerin hakkı olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan TEKNOFEST 2022’deki konuşmasında “Adaları işgal etmeniz filan bizi bağlamaz. Vakti saati geldiğinde gereğini yaparız. Hani diyoruz ya, bir gece apansız gelebiliriz. Yunanistan’a bizim tek cümlemiz var: İzmir’i unutma” sözlerini kullanmıştı.
Tatar, Türkiye ile Yunanistan ortasında gerginliğin tırmandığı, Doğu Akdeniz’de gaz arama faaliyetlerinin devam ettiği bir periyotta DW Türkçe’nin sorularını yanıtladı. Tatar, Yunanistan ve S-300’ler, Kıbrıs sorunu ve Akdeniz’deki sondaj çalışmalarının yanı sıra kış aylarında Kıbrıs’ta işlenen Halil Falyalı cinayeti ve cürüm çeteleriyle uğraşa ait de değerlendirmelerde bulundu.
DW Türkçe: Türkiye ile Yunanistan ortasındaki tansiyonun son devirde adım adım tırmandığını görüyoruz. Son olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da açıklamaları oldu. Siz bu son gerginliği nasıl değerlendiriyorsunuz ve Kıbrıs problemine tesiri ne seviyede?
Ersin Tatar: Bir sefer alışılmış ortalık gerilince Kıbrıs’ın da bir kere daha ehemmiyeti ve yeniliği ortaya çıkıyor. Sonuç itibariyle Ege adaları, Ege Denizi ve Doğu Akdeniz bir bütündür. Türkiye’yi de en yakından ilgilendiren bir sorundur. Münasebetiyle Kıbrıs dediğimizde Kıbrıs problemi Türkiye’yle birlikte daha manalıdır. Zira farklı değillerdir. Kıbrıs’ın geçmişi ve yaşananlar vardır. ‘Kıbrıslı’ diye bir millet yok, iki başka halk vardır. Kıbrıslı Türkler var, bir de Kıbrıslı Rumlar var.
Bütün bu problemlere Kıbrıs’tan baktığımızda Ege adaları olsun, Doğu Akdeniz olsun Türkiye’yle birlikte kıymetlendirmek durumundayız. Zira Türkiyesiz Kıbrıs sorunu sürdürülemez. Türkiye taraftır, 1960 mutabakatları ile garantör bir ülkedir. Rum tarafı hala daha Kıbrıs Cumhuriyeti olarak yoluna devam etmektedir. Yeni bir mutabakat olmadığına nazaran 1960 anayasası ve kuralları devam eder. O da ne diyor? Türkiye Cumhuriyeti garantördür. Türkiye Cumhuriyeti’ne sormadan hiçbir şey yapamaz.
Kıbrıs’ta konum buyken Ege adalarında yapılanlar da hukuksuzdur. Zira Lozan Mutabakatı’na nazaran 3 mildir karasuları. Bu 3 mili evvel 6 yaptılar, artık daha fazla bahsetmektedirler. Hasebiyle bu İstanbul Boğazlarından Akdeniz’e çıkmak için Türk gemilerine badire yaratıyor. Hava alanı daha da derde giriyor. Zira üç mil nerde, altı mil nerde, 12 mil nerde? Münasebetiyle Türk uçaklarına hava alanı bakımından meşakkat yaratıyorlar. Hukuksuzluğu yapan onlardır, Türkiye değildir. Türkiye Cumhuriyeti benim anladığım ve takip ettiğim kadarıyla Lozan Muahedesine sadıktır, o da üç mildir.
Bir de Lozan Mutabakatı’na ve memleketler arası hukuka karşın silahlandırıyorlar bütün bu adaları. Yalnızca o aşikâr adalar değil, 150 tane küçük ada da varmış o Ege Denizi içinde. Türkiye’nin burnunun tabanında, hepsini silahlandırmışlar. Artık bu hiçbir barışa hizmet etmez. Hiçbir muahedeye da hizmet etmez. Hukuksuzluktur. Haritaya baktığımızda hakikaten tehlikeli boyutlara gelmiştir oradaki silahlanma. Zira silahlanmalarla birlikte Amerikan üslerinden bahsediliyor. Yani bir bakıma orada Türkiye Cumhuriyeti’nin burnunun tabanında Lozan Mutabakatı ve öteki mutabakatlara karşın silahlanmayla bir emrivaki yapmaya çalışıyorlar.
Bütün bunlar asla kabul edilemez ve alışılmış Türkiye çok rahatsız. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu S-300 olayından sonra bildirisini vermiştir “İzmir’i unutmasınlar” biçiminde. Zira artık bardağı taşırma noktasında. Fakat ne Türkiye ne biz doğal bir savaş, bir çatışma istemeyiz. Bunu da söylemiş olalım. Zira savaş demek, çatışma demek işte Ukrayna’da görüyoruz, çok berbat şeylerdir. Beşerler, halklar bunu hak etmezler. Hasebiyle bu işler lakin serinkanlı ve birbirimize saygılı bir formda çözülebilir. Lakin maalesef karşılıklı saygıyı göremiyoruz.
“Solcusu da sağcısı da devletine sahip çıkar”
Gerek siz gerekse Türkiye artık iki devletli bir tahlili savunuyor. Lakin bu da karşı taraftan ve milletlerarası toplumdan şu ana kadar kabul görmedi. Bu durumda meseleye nasıl tahlil bulunacak?
Esasında barış 1974’te geldi. O vakitten bu yana kimsenin burnu kanamadı. Artık şu anda bir mutabakattır eksik olan, yoksa barış var. O muahede o denli bir muahededir ki tekrar çatışma, savaş olmasın. Zira bir muahede yanlış olursa o vakit tekrar çatışma, tahminen savaş olur. ve bugünü çok ararız. Hasebiyle bir sonraki adımın çok dikkatli olması lazım. Eşitlik ve egemenlik temelinde olması lazım. Onun için yeni siyasetimiz hâkim eşitliğe dayalı.
İstediği kadar kim ne derse desin Kıbrıs’ta 60 yıldır iki devlet vardır. Kıbrıs’ın kuzeyindeki Türk devletinin yapısı, kurum ve kuruluşları, amaçları, beklentileri apayrıdır. Solcu farklı düşünebilir, Kıbrıs konusunda da farklı düşünebilir fakat inanın ki gün gelip iş ciddiye bindiğinde sağcısı da solcusu da kendi devletine sahip çıkmaya çalışır. Zira öbür dermanı yoktur. Yani şu anda Rumca konuşan yok. Rumca konuşan üç beş tane, bitti artık o eski jenerasyonlar. Birden fazla Allah rahmet eylesin öldüler, gittiler. Yeni nesil bilmez. Yeni jenerasyon Rumca bilmezse nasıl anlaşılacak da bir arada devlet yönetelim. Mümkün değil. Hasebiyle yan yana yaşayan, iki farklı, hâkim bağımsız devlet ortasında çok iş birlikleri olabilir. İktisat, turizm, hava alanı, sıhhat ve etraf hususları, her türlüsüyle iş birliğine hazırız.
“Bulunan gazın yarıya yakını bizim”
Kıbrıs’la ilgili bir başka kıymetli gündem unsuru Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynakları. Son olarak Abdülhamit Han sondaj gemisi Akdeniz’e açıldı, o sırada iki yabancı şirket gaz bulduğunu açıkladı. Buı bahis nasıl çözümlenmeli size nazaran?
Bu hidrokarbon olayında birlikte hareket edilse herkesin yararına olacak. Zira diyelim ki gaz bulundu, nasıl götüreceksin pazarlara? Avrupa Birliği Kıbrıs’tan 700 mil uzaklıktadır. Borularla bu gazın taşınması mümkün değil, çok kıymetli. 10 milyar dolardan bahsediliyor. Çok uzun bir aralık. Halbuki Türkiye yalnızca 40 mil uzaklıkta. Türkiye zati var olan iletim çizgileriyle Avrupa’ya bağlı. Münasebetiyle 40 mil uzaklıktaki Kıbrıs’tan Türkiye’ye bağlamak hem Kuzey Kıbrıs hem Güney Kıbrıs’ı AB’ye bağlar. Bu da benim son tekliflerim içindeydi, doğal Türkiye’nin de.
Kıbrıs Cumhuriyeti ismine kazılan yerlerde Kıbrıslı Türklerin de hissesi vardır. Yani yarısına yakını bizimdir. O kazıyor, benimdir diyor, e dur bakalım. O denli bir şey yok. Ortak bir komite nezaretinde bu iş yapılabilirdi, kabul etmediler. Zira kendilerini hükümdar görürler. (Kıbrıslı Türklere günü geldiğinde ne kadar hisse vereceğime ben karar vereceğim) derler. Bizim bu türlü bir şeyi kabul etmemiz mümkün değil. Kaldı ki parsel 6’da Türkiye Cumhuriyeti’nin de kuzey bölümün de hissesi vardır.
Ama sonuçta gerginliği arttıran bir süreç. Zira sayılar büyük. Bu büyük sayılar olduğunda alışılmış işler daha da gerilir.
“Çok sayıda sakıncalı insan geri gönderildi”
Kış aylarında Halil Falyalı cinayetine şahit olduk ve akabinde kimi tezler ortaya atıldı, mafyanın ya da birtakım çetelerin Kıbrıs’taki varlığından kelam edildi. Falyalı cinayeti ile ilgili son durum nedir ve tüm bu savları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bizim hukukumuz pek yerleşmiştir. Polisimiz de başsavcımız da hukuka nazaran hareket eder. Kimsenin de gözünün yaşına bakmazlar. Milletlerarası hukuka ters; uyuşturucudur, kara paradır, müsaadesiz kumar olur… bütün bunlara polisimiz ve yargıçlarımız karşıdır ve hukuk sistemi ona nazaran çalışır. Münasebetiyle bu mevzuda; siyaset uzağındadır bu işlerin.
Yasal düzenleme gerekiyorsa, para transferleri olsun, kara para olsun, buna emsal olayları sistemden ayıklamak için yasal düzenleme neyse yapılır. Tahminen biraz vakit alır fakat daima olarak Mecliste bu hususlarla alakalı kararlar üretilmekte. Zati onlara birinin karışması mümkün değil. Bu başsavcılığın idaresinde ve kontrolünde ve bilahare bakanlar konseyinden geçirilmesiyle, gerektiğinde Meclis’e masraf ve bu düzenlemeler yapılır. ve yapılıyordur da. Münasebetiyle ben büyük bir kaygı duymuyorum bu işten.
Türkiye olayıyla vakit zaman bu işi çok istismar ediyorlar. Fakat Türkiye gitgide daha şeffaf hale gelmiştir. Evvelden daha karanlık işler vardı yer altında hepimizin de bildiği üzere. Artık o denli bir yeraltı dünyasının olduğunu düşünmüyorum. Zira bu internet çağında Türkiye nitekim kendisini çok geliştirmiştir. ve anında her türlü ikaz yahut istihbaratta gereğini yapar. ve Kıbrıs’tan da son birkaç yılda çok sayıda sakıncalı beşerler ihraç edilmiştir, geri gönderilmiştir.
Benim bildiğim bizim polisimiz bu hususta çok hassas ve Türkiye’deki polisin de kuşku ettikleri yahut bize çok rahatsızlık çıkaracak potansiyelde beşerler varsa onlara bir sefer vatandaşlık verilmez, ikamet konusu da birtakım konular ışığında kıymetlendirilir. Çok sayıda bu üzere insanların geri gönderildiğini biliyoruz.
Falyalı cinayeti ile ilgili olarak da bunu artık yargı ve polis çözecek. Biz şu anda artık o mevzunun dışındayız. Birinci başta da bu iş araştırılsın dedik. Kimi araştırmalar yapıldı önemli manada. Kıbrıs Türk polisi bunları Türkiye ile paylaştı. Neyin nasıl geldiği, kimin silahları çektiği bütün bunlar devletin arşivlerinde var. Onun dışında diğer bilgim yok. Lakin sonuçta güzel bir olay değildi, tatsız bir olay. ve şu anda birtakım beşerler yakalanmıştır bilindiği üzere. Mahkemeye çıkarıldılar lakin inşallah önümüzdeki süreçte herkesi tatmin eden bir noktaya masraf bu iş.