Uluslararası bir grubun kısa bir müddet evvel açıkladığı raporda dünya genelinde erkeklerdeki sperm sayısının son 50 yılda yarıdan fazla azalmış olması da telaşların yükselmesine neden oldu. Araştırmacılar bu durumun sürmesi halinde insan jenerasyonunun devamının tehlikeye girebileceği konusunda uyarıyor.
Peki sperm sayısındaki azalmadan ne kadar tasa etmeliyiz? Sperm sayısı neden kıymetli? Bu azalmanın gerisindeki nedenler neler ve daha da değerlisi bu bahiste neler yapılabilir?
Euronews‘e açıklama yapan raporun müellifleri; doğurganlığın karmaşık ve çok taraflı bir durum olduğunu ve bu soruların hiçbirinin kesin bir yanıtı olmadığını vurguluyor. Tekrar de erkek doğurganlığı hakkında bilinenler üzerinde konuşulabilir.
Sperm sayısı tek başına bir doğurganlık göstergesi değil lakin en değerli etkenlerden biri. Bir erkeğe sperm testi yapıldığında bakılan üç değerli parametre bulunuyor. Bunlar sperm sayısının yanı sıra sperm hareketliliği ve sperm yapısı.
Sperm sayısı takip edilmesi en kolay parametre. Tahlil teknikleri gelişse de sperm sayısısı tespitinde kullanılan aletler tıpkı kaldı. Uzmanlar sperm sayısının doğurganlıkla direkt bir ilgisi olmasa da sperm sayısı azlığının dölleme ihtimali ile temaslı olduğunu belirtiyor.
Raporun baş araştırmacıları Hagai Levine ve Shanna Swan her bir mililitre menide (er suyu) bulunan sperm sayısının 40-50 milyon hududunun altına düşmesi halinde dölleme ihtimalini süratle azaldığını savunurken dünya genelinde ortalamanın şu anda 49 milyon adet civarında olduğunu belirtiyor. Sıhhat uzmanları ayrıyeten sperm sayısının bir erkeğin genel sıhhati için de değerli bir gösterge olduğunu belirtiyor. Daha düşük sayıda spermi olan erkeklerin daha kısa ömürlü olduğu ve kanser, diyabet ve kalp rahatsızlıklarına yakalanma ihtimalinin daha yüksek olduğu vurgulanıyor.
Araştırmada sperm sayısındaki gerilemenin nedenleri üzerinde durulmamış olsa da araştırmacılar bunun çağdaş etraf ve hayat şekli ile alakalı global bir krizi yansıttığını belirterek kimyasal hususların hormon ve üreme sistemleri üzerindeki negatif tesirlerine dikkat çekti.
Farklı çalışmalar da plastik eserlerde kullanılan fitalat ve BPA üzere eserlerin insanların hormonal ve üreme sistemlerini bilhassa hamileliğin birinci evrelerinde etkileyebildiğini ortaya koyuyor.
Bu unsurların bedenimize direkt temas eden ya da yiyeceklerin paketlemesinde kullanılan plastikler üzerinden metabolizmamıza karışma ihtimali hayli yüksek.
Sperm sayısının yarıdan fazla azaldığı son elli yılda insanların hayat stilinde da esaslı değişiklikler yaşandığı yadsınamaz bir gerçek.
Bilim insanları bel etrafının genişlemesi, oturarak geçirilen mühletin artması, gerilim, alkol ve uyuşturucu kullanımı üzere etkenlerin hepsinin rol oynadığını düşünüyor.
Kilo artışı ile bedendeki testesteron oranının azaldığı artık bilinen bir durum. Tekrar Danimarka’da yapılan bir çalışmada 8 haftalık ağır bir düşük kalorili diyet uygulayana ve ortalama 16,5 kilo kaybeden obez erkeklerdeki sperm sayısında yüzde 40’lık bir artış gözlendi. Tekrar kilo almayan erkeklerde bu sayı bir yıl korunurken tekrar kilo alanlarda sayı tekrar düştü. Yani aslında sperm sayısındaki azalma geri döndürülemez değil.