Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Samsun Çarşamba Havalimanı’nda düzenlenen TEKNOFEST KARADENİZ 2022‘de yaptığı konuşmada, Yunanistan‘a yönelik verdiği bildiriler dikkat çekti.
Erdoğan, Yunanistan’ın Türkiye’ye karşı gerçekleştirdiği provokasyonlara ait “Ey Yunan, bak tarihe bak, tarihe dön, çok daha fazla ileri gidersen bunun bedeli ağır olur, ağır. Yunanistan’a bizim tek cümlemiz var; İzmir’i unutma” tabirlerini kullandı.
Erdoğan, Ege Denizi‘nde yer alan Egemenliği Antlaşmalarla Yunanistan’a Devredilmeyen Ada, Adacık ve Kayalıklar‘a (EGAYDAAK) dikkat çekerek, “Adaları işgal etmeniz falan bizi bağlamaz, vakti saati geldiğinde gereğini yaparız. Hani diyoruz ya, bir gece aniden gelebiliriz” dedi.
Cumhuriyet, Erdoğan’ın açıklamalarının akabinde işgal edilen adalara ait ayrıntıları okuyucularına sunuyor.
EGAYDAAK
EGAYDAAK, Lozan Barış Antlaşması öncesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğini sürdürdüğü ve Lozan Barış Antlaşması’nda evresi kelam konusu olmayan ada, adacık ve kayalıkların tümünü oluşturan coğrafik formasyonlardır.
Günümüzde Dışişleri Bakanlığı’nın resmi web sitesinde yer alan “Başlıca Ege Denizi Sorunları” başlıklı kısımda EGAYDAAK ile ilgili kapsamlı bilgiye yer verilmiştir.
EGAYDAAK kapsamında yer alan 153 ada, adacık ve kayalık üzerinde Türkiye Cumhuriyeti’nin egemenliği hala sürmektedir.
Yunanistan, “EGAYDAAK’ların önce İtalya’ya, İtalya’dan da Yunanistan’a geçtiği” tezini sürdürmektedir. Lakin, Yunanistan’ın savunduğu ve öne sürdüğü bu görüşlerin, hukuksal bir desteği olmadığı üzere memleketler arası antlaşmalarla da bağdaşmamaktadır.
1995’TE GÜNDEME GELDİ
EGAYDAAK ile ilgili olarak Yunanistan ve Türkiye ortasında ortaya çıkan uyuşmazlığa yönelik temel alınması gereken konuların, 1923 Lozan Barış Antlaşması’nın 6, 12, 15 ve 16 ile 1947 Paris Barış Antlaşması‘nın 14. hususunda yer aldığı bilinmektedir. Lozan ve Paris antlaşmaları içersinde yer alan alan unsurların içeriği, EGAYDAAK’ların temel statüsünü oluşturmaktadır.
EGAYDAAK’ların Türkiye’de geniş yankı bulması, 1995’te Yunanistan’ın kimi adaları yerleşime açması haberleriyle kendini göstermiş ve Kardak Krizi ile tekrar gündemde yerini tutmuştur.
Yunanistan’ın 1995’ten bu yana EGAYDAAK kapsamında yer alan birtakım ada, adacık ve kayalıkları askerileştirdiği, silahlandırdığı ve yerleşime açtığı aşağıda açıkça görülmektedir.
Nergizcik Adası
Koyun Adası
Keçi Adası
Kalolimni/Kilimli Adası
Hurşit/Fornoz Adası
Eşek Adası
Bulamaç Adası
Karaada ve Fener Adaları
Görüldüğü üzere Yunanistan, EGAYDAAK kapsamındaki Bulamaç, Eşek, Hurşit, Kalolimni, Keçi, Koyun, Nergizcik, Karaada ve Fener adalarını silahlandırmış, askerileştirmiş ve yerleşime açmıştır.
Yunanistan ayrıyeten, kelam konusu adalara çeşitli askeri üsler ve askeri birlikler konuşlandırmıştır.
Yunanistan’ın EGAYDAAK’lar üzerindeki yayılmacı faaliyetleri karasularını genişletme eforlarının bir modülü olmakla birlikte Ege Denizi’nde istikrarsızlığın ve güvensizliğin temelini oluşturuyor.
Türkiye, EGAYDAAK kapsamında yer alan toplam 153 ada, adacık ve kayalıkların şimdi ismini resmi olarak açıklamamıştır.