Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle, gerçek tüketiminin iki katından fazla lisanssız elektrik üretim kapasitesi tahsisi alan endüstricinin ürettiği elektriği tüm abonelere bedelsiz olarak dağıtma kararı aldı. Böylelikle kapasite fazlası elektrik fiyatsız olarak sisteme dahil olacak ve elektrik ünite fiyatlarında aşağı istikametli bir hareket yaşanacak.
SUİSTİMAL EDENLER TESPİT EDİLDİ
EPDK, 12 Mayıs 2019’da yayınladığı yönetmelikle endüstricinin kendi elektrik tüketimini yerinde karşılayabilmesi için lisanssız güç üretimi hakkı getirmişti. Böylelikle endüstrici, aylık tüketimini bildirerek bunun iki katına kadar lisanssız elektrik üretme hakkı elde etmişti. Tüketimin birinci kısmını kendine kullanan endüstrici, ikinci kısmını ise sisteme satarak bedelini alıyordu. Şu an ise yapılan düzenlemeyle endüstricinin gerçek tüketimi kadar elektrik üretmesi ya da üretimin fazlasının sisteme bedelsiz verilmesinin önü açıldı. EPDK yaptığı tespitlerde eski düzenlemenin suistimal edildiğini gördü. Birtakım sanayicilerin hayvancılık, sulama ya da öteki bir tesis kurduğu fakat bu alanlarda üretim yapmayarak sadece elektrik ürettiğini belirledi. Yani, bir tesisin tüketimi 5 kilovat iken 1.000 kilovatlık tesis kurduğu, imtiyazlı olarak elde ettiği hakla ürettiği 995 kilovatı sisteme satarak haksız çıkar elde ettiğini belirledi. EPDK, bunun önüne geçmek için artık beyanı değil, sayaçtaki tüketimi temel alacak. Endüstricinin gerçek tüketimi mahsuplaşılacak, bunun bir katı kadar sisteme satmasına müsaade verilecek, kalan kısım ise fiyatsız olarak abonelere dağıtılacak.
SANAYİCİNİN ÖNÜNDE İKİ FORMÜL VAR
Düzenleme sonrasında endüstricinin önünde iki seçenek bulunuyor. Ya endüstrici nitekim faaliyet alanında üretime geçerek gerçek tüketimde bulunarak kendisine ayrılan kapasiteyi kullanacak ya da şurası gücünü gerçek tüketimi olan sanayiciye devredecek. Öte yandan Mayıs 2019’dan yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan ödemeler, sanayiciden geri alınmayacak.
SANAYİCİ DÜZENLEMEYE TEPKİLİ
Ankara Sanayi Odası (ASO) Lideri Nurettin Özdebir, yönetmelik değişikliğine reaksiyon göstererek, düzenlemeyi “haksızlık” olarak niteledi. Yeri müsait olan firmaların borçlanarak, kredi kullanarak yönetmelikte belirlenen koşullara uygun yatırım yaptığını hatırlatan Özdebir, “Ülkemizin önemli bir güç açığı var. Yenilenebilir güç tam da muhtaçlığımız olan, yeşil dönüşümün ruhuna uygun bir yatırım. Artık hukuka uygun olmayan biçimde geriye dönük, geçmiş yatırımları da kapsayacak bir biçimde tüketim fazlasının bedelsiz olarak YEKDEM’e aktarılması planlanıyor. Cari açığımızın ana kaynağı ithal ettiğimiz güç iken ve yerli kaynaklarla güç üretimini artırabilmek için uğraş gösterirken, yeni yatırımcılarımızı caydıracak, daha evvel yatırım yapmış olanları da derde sokacak olan bu değişikliğin bir kere daha gözden geçirilmesi gerekir” diye konuştu.