Engellilerin ve engelli yakınlarının hayatlarını kolaylaştırmak ismine hayata geçirilen kimi uygulamalar bulunur. Bunlardan biri de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti ile araç alma imkânı ve Motorlu Taşıtlar Vergisi’nden (MTV) muaf tutulma durumu. Pekala, engelli raporu ile otomobil alma süreci için gerekli olan kaideler nelerdir? İşte, engelli araç alımı hakkında bilinmesi gereken ayrıntılar:
Kimler ÖTV ve MTV Muafiyetinden Yararlanarak Araç Alabilir?
Engelli şoförlerin ve şoför yakınlarının en çok merak ettiği sorulardan birinin “Araba almak için yüzde kaç rapor lazım?” olduğunu biliyoruz. Öncelikle bu soruyu yanıtlayarak başlayalım.
Engellilerin ÖTV’siz araç alabilmeleri için %40 ve üzeri engelli raporuna sahip olmaları gerekir. Ama %40-89 oranındaki engelliler ile %90 ve üzerindeki engelliler için araç alımı kaideleri farklıdır.
%90 altında mahzuru olan ve araç kullanabilecek bireylerin, raporda belirtilen durumlara nazaran aracı kendi kullanımlarına uygun bir halde düzenletmeleri gerekir. Ayrıyeten araç kullanma yetkinliğini şoför dokümanı ve engelli raporu ile belirtmiş bu şahıslar dışında kimse araçlarını kullanmamalıdır.
%90 ve üzeri mahzuru olanların ise şayet daima tekerlekli sandalye kullanıyorlarsa aracı bu doğrultuda düzenletmesi gerekir. Aksi takdirde aracın düzenlenmesi mecburî değildir. Bu ortada %90 ve üzeri engelli bireylerin araçlarını geçmişte yalnızca 3. dereceye kadar yakınları kullanabiliyordu. Ama artık bu türlü bir durum yok. Yani araç, yakınlık derecesi gözetmeksizin kullanılabilir.
Engelli Raporu ile Otomobil Nasıl Alınır?
ÖTV’siz araç alabilmek için gerekli dokümanlardan en kıymetlisi engelli raporudur. Tam teşekküllü bir hastaneden alınan ve mahzur durumu ile yüzdesini belirten engelli raporunda kişinin araç kullanmaya müsait olup olmadığı da belirtilmelidir. Otomobil almak için engelli raporu müracaatında gerekli olan evraklar şunlardır:
Engelli kişinin nüfus cüzdanı ve fotokopisi
5 adet vesikalık fotoğraf
Başvuru formu
Engelli Sıhhat Heyeti Raporu’na başvurabilmek için hastaneden verilen dilekçe
İmzalı ve onaylı muayene bilgisi (Engellilik oranının belirlenmesi için)
Eğer engelli birey 18 yaşından küçükse ya da süreçleri kendisi gerçekleştiremeyecek zihinsel bir pürüze sahipse vasi kararını belirten belge
Eğer alınan raporda engelli bireyin alacağı aracı kendisinin kullanabileceği belirtiliyorsa bu durumda araç sahibinin şoför evrakı de alınması gereklidir. Pekala, engelli şoför evrakı nasıl alınır?
Engelli bireyler A ve B sınıfı ehliyet alabilirler.
Engelli ehliyeti almak için de şoför kursuna yazılmak, yazılı ve pratik imtihanı muvaffakiyetle geçmek üzere ehliyet almak için gerekli olan tüm kademeleri tamamlamak gerekir. Buradaki tek fark, şoför adayının pürüz durumuna özel bir araçla direksiyon imtihanına girecek olmasıdır.
ÖTV ve MTV Muafiyeti ile Hangi Araçlar Alınabilir?
Bu avantajdan faydalanabilmek için alınacak olan aracın özellikleri ve fiyatı değerlidir. Motor silindir hacmi ise bu doğrultuda epey değerlidir. Muafiyetten yararlanmak isteyenlerin, araç motor hacimleri doğrultusunda şu sınırlamalara dikkat etmeleri gerekir:
1.6 yahut daha altında motor hacmine sahip binek otomobiller
Motor silindir hacmi 2800 cm³’ü geçmeyen, eşya taşımaya mahsus van, panelvan, pick-up üzere açık yahut kapalı kasalı kamyonetler
Motor silindir hacmi kıymetli olmaksızın tüm motosikletler
“Engelli raporu ile hangi araçlar alınır?” sorusunun cevabını etkileyen ögelerden birinin de aracın fiyatı olduğu belirtmiştik. 30.12.2022 tarihli 31696 Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikler kapsamında engelli bireyler için araç alımı üst limiti; 2023 yılında, motor hacmine bakılmaksızın ÖTV ve öbür vergiler dâhil olacak biçimde 1.004.200 TL’dir.
Engelli İndirimiyle Alınan Otomobil Satılabilir mi?
ÖTV muafiyetinden yararlanılarak alınan araçların satışının ek bir bedel ödemeden gerçekleşmesi için araç alımının üstünden 5 yıl geçmesi gerekir. Şayet 5 yıl içerisinde araç satılmak istenirse bu durumda aracın ÖTV’si hesaplanır ve bu vergi meblağı, aracı satan şahıstan tahsil edilir.