İSTANBUL (İGFA) – Sosyal Güvenlik Uzmanı Melis Elmen, en çok sorulan ve en çok karıştırılan iki emeklilik cinsini açıkladı.
10 YIL VE 1800 PRİM GÜNÜ GEREKLİ
Engelli emekliliği, doğuştan gelen bir rahatsızlığınızın olması demek. Birinci sigortalı olduğunuz tarihten evvel oluşmuş bir rahatsızlıkla alakalı olduğunu belirten Elmen, “Malulen emeklilik ise, birinci işe girdiğiniz tarihten sonra oluşmuş bir rahatsızlıkla ilgilidir. Malulen emeklilik için en az 10 yıl hizmet sürenizin olması gerekiyor. Birinci işe girdiğiniz tarihten sonra 10 yıl geçmesi gerekiyor. Prim ödenmese bile 10 yıl geçmiş olması gerekiyor ve en az bin 800 prim günü gerekli. Bu ikisine de sahipseniz bir heyete girerek, tabi ki Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun yönlendireceği tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınacak rapor oranında, yani özel hastaneden olmayacak, alınan oran yüzde 60 ve üzeri ise öbür iki koşulumuz da oluşuyorsa malulen emekli olabiliyoruz” diye konuştu.
İŞTEN AYRILMANIZ GEREK LAKİN AYRILAMIYORSANIZ…
Malulen emekliliğe başvurmanız için olağan emeklilikte olduğu üzere işten ayrılmak gerektiğini söz eden Melis Elmen, şayet işten ayrılamıyorsanız, maluliyet oranınızı öğrenmek istiyorsanız; Toplumsal Güvenlik Kurumu’na gidip Maluliyet Tespiti ismi altında bir hizmet talep edlebileceğini söyledi.
ORAN DÜŞÜK ÇIKARSA ENGELLİ EMEKLİLİĞİNE BAŞVURUN
Malulen emeklilik oranları hastalığa nazaran değişmekte ancak en son kararı Toplumsal Güvenlik Kurumu Yüksek Sıhhat Konseyi’nin verdiğine dikkati çeken Elmen, “Örneğin organ nakli, böbrek yetmezliği, ilik nakli, kanser hatta uyku apnesi bile hastalık ismi altında yer alır lakin bunlarla ilgili orana heyet karar verir. Raporunuz daha sonra Ankara sıhhat heyetine masraf, buradan da onaylandığı vakit geçerli olur. Maddede hastalık isimlerinin yazması vilayetle de yüzde 60 alacağınız manasına gelmiyor. Raporunuz yüzde 60 değil yüzde 50 çıktıysa; malulen emekliliğinizden red aldığınız için işi engelli emekliliğine dönüştürüyorsunuz. Engelli emekliliğinin de yüzde 40 ve üzeri bir rapora muhtaçlığı var. Yüzde 40 ile yüzde 59 ortası bir rapor almanız gerekiyor. Bu raporun oranına nazaran ve işe giriş tarihinize nazaran, prim günleri ve hizmet yılları değişmekte. Yani malulen emeklilikten en çok ayrılan kısmı hizmet yılının ve prim gününün daha yüksek olması. Yani en az 15 yıl 3 bin 600 günden başlar, 4 bin 800 günlere 20, 22 hizmet yılına kadar çıkar” diye konuştu.
Elmen, oranın daha düşük, prim günü daha düşük olduğu için evvel malulen emekliliğin denenmesini tavsiye etti. Fakat engelli raporu alabileceğinize eminseniz ve gününüz tamamsa o vakit engelli emekliliğe başvurulabileceğin kelamlarına ekledi.