Enflasyon neydi? Emekti.
Hayır, efsane imal ‘Selvi Boylum, Al Yazmalım’ repliği olarak değil, nitekim emekti. Enflasyon, emeğin erimesiydi, gücünün tükenmesiydi. Alım gücü denilen, hayat pahalılığı denilen olguların emeğin karşısında bir duvar üzere set olmasıydı.
Dünyada enflasyon ülke idarelerini korkuturken, Türkiye’de enflasyonun gidişatında kimsenin umursamıyor olması tahminen de daha korkutucu oluyor. Enflasyon yükseliyor, fiyatlar artıyor bu bütçeden çalarken, bütçeye girdilerde de enflasyona nazaran yapılacak artırımlar resmi datalara nazaran nasıl düşük kalıyor?
Enflasyon oranları 2001 krizini aştı 1998’e geri döndü.
pbs.twimg.com
Üretici ve tüketici fiyatları ortasındaki fark açılmaya devam etti.
pbs.twimg.com
TÜİK TÜFE verisinin harika mütevazılığı görünüyor burada da 👇
pbs.twimg.com
Veriler içinde en düşük kalan tüketicilere yansıyan fiyatlar olurken, TÜİK datalarına bir de bu açıdan bakmak kıymetli olabilir.
Uzman bir görüşü de bu tabloya eklersek 👇
twitter.com
Ne diyorduk? Maaşların artırımları TÜFE’ye nazaran belirleniyor diyorduk değil mi?
Geçen yıl eylül ayında minimum fiyat 2.825 TL iken açlık hududu 3.050 liraydı. Yani minimum fiyatlı yüzde 8 açtı. Bu yıl taban fiyata 2 defa artırım yapılmasına karşın açlık hududu 7.245 TL ve taban fiyat 5.500 lira. Yani minimum fiyatlı artık yüzde 32,0 daha aç.
Karar’da İbrahim Kahveci, ‘Heterodoks Robin Hood!’ başlıklı yazısında, haziran ayı prestijiyle ülkede hekimden mühendise herkesin aldığı ortalama fiyatın açlık sonuna geldiğine değinirken, yeni iktisat modelinin ülkemize büyük bir fakirlik ve açlık getirdiğini vurguluyor.
“Zaten modelin ana teması yoksuldan alıp zengine vermek değil mi? Kısaca bu modelde tek kazanan fakirlik oldu.” diyen Kahveci bu tabloyu da paylaşıyor.
cdn.karar.com
“Tek tayin edici etken iktisat değildir ve olmayacaktır.”
Hükümete yakınlığıyla bilinen Yeni Akit Gazetesi yazarı Abdullah Şanlıdağ da 2023 seçimlerine yönelik değerlendirmelerinde, küskün seçmenin muhalefet partilerine yanaşmadığını savunurken, AKP’li seçmenin Erdoğan’ın otoriterleştiğine, yargının siyasallaştığına inanmadığını vurgulayarak, şu çarpıcı tahlili yapıyor:
Hep söylediğim üzere, Erdoğan’ın rakibi altılı masa değil, enflasyondur. Münasebetiyle iktisadın rahatlaması, piyasalarda güzelleşmenin hissedilmesiyle, kararsız seçmenin görüşü değişir. Şunu da belirteyim: Elbette ki tek tayin edici etken iktisat değildir ve olmayacaktır.
“Enflasyon düşecek!”
Dünya’da Alaattin Aktaş günlerdir anlattığını anlatmaya devam ediyor:
Bir sefer yıllık enflasyon oranındaki gerilemenin, fiyatların gerilemesi demek olmadığı anlaşılabilsin istedim. “Bunu bilmeyen mi var ki” demeyin, var; hem de çok var! Üstelik aylar öncesinden yavaş yavaş başlanan, son günlerde daha sık lisana getirilen ve nihayet Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Biz enflasyonu süratle aşağı çekebiliriz” açıklamasına mevzu olan durumun tümüyle matematiksel bir sonuç olacağını izaha çalıştım. Fakat daima söylüyorum, bu düşüş siyaseten bir muvaffakiyet öyküsü olarak anlatılacak.
Kerim Rota da paylaşımında durumu şu halde açıklıyor👇
twitter.com
“Bu yaklaşımla Venezuela’da enflasyon %2960’dan %114’e düştü.”
pbs.twimg.com
İYİ Parti Kalkınma Siyasetleri Lideri Ümit Özlale, kıymetli bir soruya karşılık arıyor: Fiyatlar ne kadar müddette iki katına çıkıyor?
twitter.com
Burada da grafiğini veriyor👇
Merkez Bankası eski Lideri Durmuş Yılmaz da bu grafiğe yorum yapıyor 👇
twitter.com
Başa dönelim mi? Enflasyon, tarif olarak genel fiyatlar seviyesinin artış suratı olurken, fiyatların ne kadar süratli arttığını gösteriyor.
Yani gerilemeyle bir düşüş trendine giriyoruz ve yıllık enflasyon baz alınırken de geçen yılın birebir ayındaki ‘artış hızına’ bakıyoruz. Aslen büsbütün matematiksel bir olgu fakat hayatımızdaki tesiri matematikle hudutlu kalmıyor.
Geçen yıl fiyatlardaki artış suratı bilhassa Kasım ve Aralık aylarında süratli olduğundan bu yıl bu durum bir ölçü yavaşlayarak geçen yılı aşmadığından enflasyonda bir düşüş görülmesi (yıllık oranda) mümkün.
Bu da yıl sonunda öncelikle minimum fiyatta, sonrasında emekli, memur maaşlarında ve bunları baz alacak özel dal maaş artırımlarında da bu oranlar ve farklar tesirli olacak.
Enflasyondaki düşüş maaşınıza gelecek artırımı düşürürken, yakın süreçteki fiyat artışlarını ise baki kılacak.
O halde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Haziran ayı başında belirttiği değerli bakış açısını hatırlayalım: “Bizim ülkemizde teknik manada enflasyon değil fiili bir hayat pahalılığı sorunu vardır.”
Sizce?