Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı, Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin IC İçtaş ile imzalanan mukaveleyi feshetmesinden dört gün sonra; “Bu süreçte Bakanlığımız tarafların ortasındaki ihtilafın tahlili için gerekli teşebbüslerde bulunmuştur. Önceliğimiz, projenin başından bu yana inşaat alanında hizmet veren bütün yüklenicilerin ve çalışanların aleyhine bir mağduriyet oluşmaması ve projenin vaktinde devreye alınmasıdır. Daha evvel olduğu üzere, tekrar bu çerçevede teşebbüslerimiz problemlerin tahlili için devam etmektedir. Taraflara da bu türlü bir projede daha sağduyulu ve yapan bir vazife düştüğünü bir kere daha hatırlatmak isteriz” açıklamasını yaptı.
Akkuyu Nükleer A.Ş., IC İçtaş ile imzalanan mukavelenin feshedildiğini 29 Temmuz’da açıklamıştı. 30 Temmuz’da ise Akkuyu Nükleer ile TSM Güç ortasında yeni kontrat imzalandığı duyurulmuştu.
Akkuyu Nükleer A.Ş, IC İçtaş ile imzalanan mukavelenin feshini “Son teslim tarihlerine uygun hareket edilebilmesi için özel bölümün bu inşaat çalışmalarına mahsus yeterliliklere sahip olması gerekmektedir. Proje idaresi, buna uygun olarak, Akkuyu NGS Projesi’nde çalışmalarını tamamlayan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile kontratın feshedilerek, inşaat işlerinde iştirakçilerin yapılandırılmasının yine düzenlenmesine karar vermiştir” münasebeti ile açıklamıştı.
Ancak IC İçtaş, fesih kararına; “Akkuyu Nükleer A.Ş. Cumhuriyet tarihinin tek kalemdeki en büyük yatırım mukavelesini feshetme teşebbüsüyle Proje’deki Türk paydaşlığını ortadan kaldırma sonucunu oluşturmakta ve Proje genel yüklenicisi olarak büsbütün Rus menşeili diğer bir şirketi tayin etme tarafında adımlar atmaktadır. Kelam konusu fesih teşebbüsündeki temel gayenin, Proje’nin idaresindeki Türk şirketlerinin varlığını azaltmak ve taşeron düzeyine indirgemek olduğu açıktır” açıklaması ile reaksiyon göstermişti.
Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yeni kontrat imzaladığı TSM Enerji’nin, üç Rus şirketin iştirakinde 2019 yılında Mersin’de kurulduğu ortaya çıkmıştı.
Son olarak IC İçtaş, “Akkuyu Nükleer A.Ş. Cumhuriyet tarihinin tek kalemdeki en büyük yatırım mukavelesini feshetme teşebbüsüyle Proje’deki Türk paydaşlığını ortadan kaldırma sonucunu oluşturmakta ve Proje genel yüklenicisi olarak büsbütün Rus menşeili öbür bir şirketi tayin etme tarafında adımlar atmaktadır. Kelam konusu fesih teşebbüsündeki temel hedefin, Proje’nin idaresindeki Türk şirketlerinin varlığını azaltmak ve taşeron düzeyine indirgemek olduğu açıktır” açıklamasını yapmıştı.
Bakanlıktan 4 gün sonra açıklama
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, fesih duyurusunun üzerinden dört gün geçmesinin akabinde bugün yazılı bir açıklama yaptı. Bakanlıktan yapılan açıklama şöyle:
“Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS), Türkiye Cumhuriyeti’nin bugüne kadar tek kalemde yapılan en büyük yatırımıdır. Her biri 1200 megavat kapasiteli 4 reaktörün tam kapasite devreye girmesiyle Türkiye’nin toplam elektrik gereksiniminin yaklaşık yüzde 10’unu tek başına karşılayacaktır.
21 Temmuz 2022 günü dördüncü ve son reaktörünün temeli atılan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin birinci reaktörü, Cumhuriyetimizin yüzüncü yılında devreye girecektir. Türkiye’nin en büyük projesinin amaçlara uygun bir halde ilerlemesi için alanda binlerce çalışan büyük bir emek sarf etmektedir.
Temel hedefimiz, memleketler arası standartları referans alarak, Nükleer Düzenleme Kurumu’nun kontrol ve onaylarıyla birinci reaktörü projenin takvimine uygun bir halde, 2023’te devreye almaktır.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali ‘yap-işlet’ modeliyle inşa edilmektedir. En yüksek güvenlik standartlarıyla hayata geçirilen Akkuyu, ülkemize nükleer teknoloji transferi sağlarken, birebir vakitte yerli ve ulusal nükleer güç sanayisi oluşması için de kıymetli bir birikim sağlamaktadır.
Bu kapsamda, Türkiye’nin gelecekteki nükleer santrallerini kuracak ve işletecek bilgi ve deneyime sahip mühendislerimizin yetiştirilmesi için bugüne kadar 317 öğrencimiz nükleer güç eğitimi için Rusya’ya gönderildi. 263 mühendisimiz eğitimlerini tamamlayarak, Akkuyu’da işbaşı yaptı. Hala 54 öğrencimiz Rusya’da eğitimlerine devam etmektedir.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşası ve işletmesinde gereksinim duyulan materyallerin, ekipmanların ve hizmetlerin yerli tedariki yaklaşık 6 milyar dolarlık bir iş hacmi oluşturmaktır. Bu durum nükleer güç ve beraberinde onu destekleyen alt bölümlerin de yerli teknoloji ve üretim kapasitelerinin gelişmesine kıymetli katkılar sağlayacaktır.
‘Önceliğimiz projenin vaktinde devreye alınmasıdır’
Öte yandan, Akkuyu NGS ve yüklenici Titan 2-IC İçtaş konsorsiyumu ortasında ihtilafların yaşandığı kamuoyuna yansımıştır.
Bu süreçte Bakanlığımız tarafların ortasındaki ihtilafın tahlili için gerekli teşebbüslerde bulunmuştur. Önceliğimiz, projenin başından bu yana inşaat alanında hizmet veren bütün yüklenicilerin ve çalışanların aleyhine bir mağduriyet oluşmaması ve projenin vaktinde devreye alınmasıdır. Daha evvel olduğu üzere, tekrar bu çerçevede teşebbüslerimiz problemlerin tahlili için devam etmektedir. Taraflara da bu türlü bir projede daha sağduyulu ve yapan bir misyon düştüğünü bir kere daha hatırlatmak isteriz.”