Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren demir, çelik, alüminyum ve çinko üzere kritik dallardaki stratejik tesisler, artan güç maliyetleri ve belirsizlikler nedeniyle üretime ya orta veriyor ya da bütünüyle üretimi sonlandırıyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle süratle yükselen doğal gaz ve elektrik fiyatları, Avrupa ağır endüstrisini de eşi gibisi görülmemiş bir krize soktu.
Avrupa doğal gaz piyasasında geçen aylarda fiyatlar tarihi tepelere çıktı. Kıta genelinde doğal gaz referans fiyatlarının tespit edildiği TTF’de mukavele maliyetleri ağustos ayında 350 avroya kadar tırmandı. Böylelikle Avrupa’da gaz fiyatları 1 yıl öncesinin 12, 2 yıl öncesinin 20 katını aştı.
Gaz fiyatlarının süratli tırmanışı elektriğe de yansıdı. Avrupa ülkelerinde toptan elektrik piyasalarında fiyatlar 1 yıl öncesine kıyasla vakit zaman 8 katı bulan düzeylerde yükseldi.
Gaz fiyatları son günlerde bir ölçü gerilemiş olmakla birlikte hala 1 yıl öncesinin 3 kat, 2 yıl öncesinin 10 kat üzerinde seyrediyor.
Avrupa ülkelerinin güç krizine karşı kâfi ölçüde önlem alamaması nedeniyle fiyat artışları üreticilere ve işletmelere yansımış durumda.
Enerji krizine karşı gaz ve elektrik tüketiminde kısıtlamaya gitme kararları da esasen yüksek faturalarla karşılaşan stratejik tesislerin faaliyetlerine orta vermesine yahut üretimi durdurmasına yol açıyor.
Özellikle demir, çelik, alüminyum ve çinko üzere metal üreticileri faaliyetlerini sürdürmekte zorlanıyor. Geçen yıla kıyasla yaklaşık 10 kat yüksek güç maliyetleriyle karşı karıya kalan fabrikalar, üretimi kısıtlıyor, faaliyete orta veriyor ve uzun periyot planlarını gözden geçiriyor.
Çelik sektörü
Dünyanın en büyük çelik üreticileri, artan elektrik maliyetleri sebebiyle üretim ölçüsünü 3 milyon ton azaltma yoluna gitti.
Almanya’da Salzgitter çelik fırını kapattı, ArcelorMittal 3 tesiste üretimi azalttı, ThyssenKrupp Steel üretimi düşürdü.
Fransa’da Arcelor Mittal üretimi 3’te 2 oranında azalttı.
İtalya’da Arvedi ve Ferriere Nord üretimi durdurdu, Acciaierie d’Italia, fırınları kapattı.
İspanya’da Arcelor Mittal iki tesiste üretimi azalttı, Acerinox çelik fabrikasının faaliyetini askıya aldı, Celsa Group bir tesiste üretimi durdurdu ve Megasa SA iki tesiste üretime orta verdi.
İngiltere’de Liberty Steel, bir tesisinde üretimi planlanandan evvel bitirdi.
Belçika’da Aperam bir fabrikasını kapattı, bir tesisinde üretimi kıstı.
Polonya’da Arcelor Mittal üretimi durdurdu. Çekya’da Liberty Steel, üretimi yarıya indirdi. Slovakya’da United Steel üretimi yarıya düşürdü. Sırbistan’da HBIS üretimi azalttı.
Alüminyum ve çinko
Avrupa’da alüminyum ve çinko üretimi de güç krizinden nasibini aldı ve üretim yüzde 50 oranında azaldı.
Almanya’da Trimet, 3 tesiste üretimi azalttı. Fransa’da Liberty House üretimi düşürdü.
İspanya’da Alcoa üretimi durdurma kararı aldı. Hollanda’nın en büyük alüminyum üreticisi Aldel üretime son verdi.
Slovakya’da Slovalco üretimi askıya aldı. Romanya’da Alro üretim çizgilerinin birçoklarını kapattı. Slovenya’da Talum üretimi azalttı.
Çinko üretiminde de durum farklı değil. Hollanda’da çinko üreticisi Nyrstar kapandı. Almanya’da Glencore üretimi kıstı. İtalya’da Glencore üretime son verdi.
Metal dalındaki kayıpların Avrupa’nın otomotivden savunmaya çeşitli stratejik kesimlerinde dışa bağımlılığını artırması ve kıta iktisadını olumsuz etkilemesi bekleniyor.
Avrupa’da güç krizinin uzun mühlet devam etmesi halinde bu kapanmaların daha da artacağı, kelam konusu yatırımların güç arz güvenliği ve makul maliyetleri olan bölgelere yönelebileceği bedellendiriliyor.