“Diyete karşın bir türlü kilo veremiyorum diyorsanız hem test yaptırın hem de hayat stilinizi gözden geçirin” tavsiyesinde bulunan Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Erbil, fazla kiloların; hormonal bir problemden işlenmiş besinlerle beslenmeye kadar birçok nedeni olabileceğini belirtti.
Kilo verme süreci ve gösterilmesi gereken istikrar kolay değildir. Hasebiyle öncelikle fazla kiloların nedeni tespit edilmelidir. Diyete başlamadan evvel ve kilo verme sürecinde yapılan yanlışların, zayıflamaya mani olduğunu belirten Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Erbil, o yanılgıları şöyle sıraladı…
Prof. Dr. Yeşim Erbil
1 – Denetime gitmemek: Diyete karşın kilo veremiyorsanız bunun nedeni hormonal sıkıntılar olabilir… Hipotiroidi, Cushing sendromu, polikistik over sendromu, insülin direnci kilo kaybını engelleyebilir. Bu sıkıntılar tedavi edilirse kilo sorunu de ortadan kalkar.
2 – Yalnızca tartıya odaklanmak: Tartıda kâfi kilo kaybı olmayabilir. Adet devirlerinde tartıda 2-3 kg kadar oynama olur. İdman ile kas kütlesinde artış olabilir bu da yağ kaybı olmasına rağmen tartıda kilo kaybı olmuyor üzere görülebilir. Bu nedenle yalnızca tartıya odaklanmak yerine bel etrafının ölçülerek kilo verme sürecinin takip edilmesi daha uygun olacaktır.
3 – Çok az yahut çok kalorili beslenmek: Kilo verme alınan kalorinin harcanan kaloriden az olması ile gerçekleşir. Günde 800 kaloriden düşük beslenme programları kas kaybına yol açabileceği için önerilmemektedir. Yapılan bir çalışmada bin 200 kalorilik bir beslenme programına alınan şahısların yedikleri kayda alınmış ve 700-1000 kalori daha fazla aldıkları gözlenmiştir. Bu sık yapılan kusurlardan biridir, ufak ölçülerde alınan atıştırmalıklar kilo vermeyi engellemektedir.
4 – İdmana güvenmek: Antrenman yahut yürüyüş yapan insanların daha fazla kalori alma eğilimi vardır. Yapılan bir çalışmada antrenman yapan kümenin 800 kalori daha fazla aldığı saptanmıştır. On bin adım yürüme ile yalnızca 200 kalori yakıldığı lakin bir dilim pastanın 500 kalori olduğu unutulmamalıdır.
5 – Yanlışlı antrenman yapmak: Dozunda yapılan antrenman kas kaybını pürüzler, metabolizmayı hızlandırır ve yağ yıkımını sağlar. Çok idman metabolik istikrarları bozacağı için faydadan çok ziyan verir. Yürüyüş yahut kardio programları önerilen egzersizlerdir.
6 – Diyet eserlere yönelmek: Az yağlı etiketi ile satılan eserlerde çoklukla şeker ölçüsü yüksektir. Ayrıyeten bu eserlerin glisemik indeksi fazladır ve tokluk oluşturmaz.
7 – Kâfi protein almamak: Protein tokluk müddetini uzatır, açlık krizlerini önler. Yapılan bir çalışmada 2 küme insanın beslenme programı yüzde 30 ve yüzde 15 olarak ayarlanmış ve yüzde 30 protein alanların gün sonunda 700 kalori daha az aldıkları saptanmıştır.
8 – Kâfi lif almamak: Lifler suda çözününce mide ve bağırsakta kitle oluşturarak tokluk sağlar ve acıkmayı geciktirir. Ayrıyeten lifler bağırsaktaki faydalı bakteriler için besin kaynağı oluşturur.
9 – Ketojenik diyet yapmak: Bu beslenme formu son yıllarda tanınan olup süratli kilo verildiği için tercih edilmektedir. Düşük karbonhidrat yüksek yağ içeriği olan bu programın tabip denetiminde yapılması çok değerlidir. Denetimsiz yapılması sıvı elektrolit bozukluklarına neden olabilir.
10 – Az ve sık yemek: Çok uzun yıllardır metabolizmayı hızlandırma inancıyla az ve sık yemek önerilmekteydi fakat günümüzde bu anlayış çoğunlukla terk edildi. Tokluk hormonunun aktive olabilmesi, insülin bedellerinin düşmesine fırsat vermek için uzamış açlık tercih edilmesi gereken beslenme biçimi olmuştur. Özel bir durum olmadığı sürece günde 2 öğün yemek kâfi olacaktır. Açlık mühletinin 12 saati geçmesi ile de insülin seviyesi düşüp yağ yakımı başlayacaktır.
11 – Ulaşılabilir gayeler koymamak: Kilo verme sürecinde üç ayda 30 kilo vermeyi planlamak gerçekçi ve uygun değildir. Ülkü olan bir yılda beden tartısının yüzde 10’unu vermektir.
12 – Aç kalmak: Zayıflamak için aç kalmak yanlış bir sistemdir. Zira bu usulle beden su kaybına uğrar, kas kaybı yaşanır. Lakin yağ kaybı olmaz. Bu ortada güçsüzlük, kan şekeri düşüklüğü ve baş ağrısı üzere problemler ortaya çıkar.
13 – Şekerli içecek tüketmek: Şeker ilave edilmiş hiçbir içeceğin tüketilmemesi gerekir. Meyve sularının da şeker ilave edilmemiş olsa bile kalori açısından düşük olmadığı unutulmamalıdır.
14 – Etiketleri okumamak: Satın alınan eserlerin besin içeriği, katkı hususu üzere özelliklerini kesinlikle okuyup ona nazaran satın almak gerekir.
15 – İşlenmiş besinlerle beslenmek: İşlenmiş besinlerin glisemik indeksi yüksektir ve neredeyse sindirilip emilmeye hazırdır. Tokluk hissi kısa sürer bu nedenle işlenmiş besinlerden her vakit kaçınmak gerekir.