En sevdiğimiz sokak lezzetlerinden biri olan simit, vazgeçilmezlerimizin ortasında. Oxford Sözlüğüne ‘simit’ olarak eklendiğini hepimiz biliyoruz. Pekala, sözlüğe bile simit olarak girmişken neden hala gevrek deniliyor? Simit ve gevrek ortasında fark var mı? Simit mi? Gevrek mi? Aklınızdaki tüm soruları yanıtlamak için ayrıntılı bir araştırma yaptık. Gelin daima birlikte doğrusu nedir öğrenelim.
Simit ne vakit ortaya çıktı?
Simitin geçmişi 16.yüzyıla kadar uzanıyor. Osmanlı devrinde, birinci üretilen simitler otomobil tekerleği kadar büyüklermiş. Osmanlı tebaası onu “simid-i halka” olarak isimlendirmiş. Evliya Çelebi 17. yüzyılda yazmış olduğu seyahatnamesinde Balkan coğrafyasında da simidin varlığından bahsetmiş, isminin ise ‘gevrek’ olduğunu belirtmiştir.
Ülkemizde çok sevilen ve en çok tüketilen, halka halinde, bol susamlı hamur işine İzmirliler de gevrek diyorlar.
Simit ve gevreği birbirinden ayıran farklar nelerdir?
Şekil olarak birebir görünüyorlar. İkisi de yuvarlak, ikisi de bol susamlı. Ama yapılışları birbirinden büsbütün farklı bu sebeple de tat olarak da birebir değiller.
Peki nedir simit ve gevreği birbirinden ayıran farklar gelin bi inceleyelim.
Simit nedir? Nasıl yapılır?
İyi bir simidin püf noktaları; unun kalitesi, susamın kalitesi, fırında pişme sıcaklığı ve ustalık maharetidir.
Simit, şekerli, sütlü ve yağlı mayalı hamurdan hazırlanan bir hamur işi. Halka biçimi verilen simit, bol susama batırılıp büsbütün kaplanır ve fırında pişirilir. Susamlar olağanda su yardımı ile hamura bastırılırdı son 20 yıldır ise su yerine pekmez kullananlar da bulunuyor.
Eskiden nohut ya da çiçek mayası kullanılarak kazanlarda kaynayan, sıcak pekmeze atılıp soğutulduktan sonra fırına verilen simitler, bugün hazır yaş mayalarla soğuk pekmezlemeyle fırına verilerek yapılıyor.
Gevrek nedir? Nasıl yapılır?
Simit olarak isimlendirdiğimiz bol susamlı halka biçimindeki hamur işine İzmirliler gevrek diyorlar.
Hakiki gevrek, simitten farklı olarak nohut mayasından yapılıyor. Su, yağ, tuz ve nohut mayası karıştırılarak unla yoğuruluyor ve gevrek yapılıyor. Hamur, kaynayan pekmezin içine atılarak yaklaşık 10 dakika pişirilir. Kaynayan pekmezden alınan halkalar susama bulanır ve fırında yarım saat daha pişirilir. İki sefer pişme sürecinden geçtiği için de simite nazaran çok daha çıtır ve gevrek olur.
Gevreği simitten ayıran bir diğer fark ise biçimi. Yuvarlama formları büsbütün farklı. Simit bükülerek, gevrek ise avuç içerisinde düz biçimde yuvarlanarak yapılıyor.
Simit ve gevrek ortasındaki farklı püf noktaları neler?
-
Simit ve gevrek için en büyük fark, pekmezleme sürecinin büsbütün farklı uygulanması.
-
Simitte pekmezleme süreci, ön pişirme yapılmadan soğuk olarak uygulanıyor.
-
Gevrekte pekmezleme süreci, yoğurulduktan sonra 5-10 dakika bekletilerek, sonrasında pekmez dolu kazanda ön pişirme yapılarak uygulanıyor.
-
Simit hamuru daha kalın ve yumuşak olurken, gevrek hamuru daha sert ve çıtır.
-
Simit bükülerek yapılırken, gevrek avuç içinde düz bir halde yuvarlanarak yapılıyor.