ANKARA– Türkiye’deki mültecilerin ülkelerine geri gönderilmesine ait farklı siyasi çevrelerden açıklamalar yapılıyor. Mültecileri gaye alan telaffuzların arttığı süreçte Ankara başta olmak üzere pek çok kentte, yüzlerce Suriyeli ve Afganistanlı GBT sorgulamaları sonucunda gözaltına alındı. Gözaltının akabinde Akyurt’ta bulunan Geri Gönderme Merkezi’ne (GGM) gönderilen mültecilerin kimileri süreç içerisinde atılan hukuksal adımların akabinde hür bırakılırken kimileriyse ülkelerine geri gönderildi.
Herhangi bir isimli davada mağdur, sanık ya da şahit olarak ismi geçen mülteciler bu süreçte yolda yürürken ya da konutlarına yapılan operasyonlarla gözaltına alındı. Gazete Duvar’ın ulaştığı dokümanlara nazaran GGM’ye gönderilmeden evvel Ankara Emniyet Müdürlüğü Göçmen Kaçakçılığıyla Uğraş ve Hudut Kapıları Şube Müdürlüğü’nde mültecilerin alınan sözlerinin bir örnek olduğu ortaya çıktı.
‘EKONOMİK SEBEPLERDEN ÖTÜRÜ TÜRKİYE’YE GİRİŞ YAPTIM’
Farklı tarihlerde ve yerlerde gözaltına alınan mültecilerin emniyetteki tabirinde polis, “Ülkemize ne vakit, nasıl giriş yaptınız, ne iş yapıyorsunuz? Hakkınızda ülkemizde kaldığınız müddet içerisinde rastgele bir cürümden süreç yapıldı mı? Bahisle ilgili sözünüzü veriniz” sorusunu yöneltti.
Kimi 10 yıl, kimi 8, kimi 6 yıl evvel Türkiye’ye gelmelerine rağmen gözaltına alınan mültecilerin tabirlerinde 6 yıldır Türkiye’de oldukları vurgulandı. Yalnızca mültecilerin yargıya intikal eden dava konusu süreçlerinin değiştiği “ifadeler”in yer aldığı savunmaların birebir polis memurları tarafından alındığı dikkat çekti. Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde mültecilerden alınan bir örnek tabir şu biçimde oldu:
“Ben yaklaşık 6 sene evvel yaşamış olduğum Suriye ülkesinden ekonomik sebeplerden ötürü çalışmak ve para kazanmak emeliyle Türkiye’ye giriş yaptım. Daha sonra kendi imkanlarım ile Ankara vilayetine geldim. Daha evvel hakkımda … hatasından yasal süreç yapılmıştır. Türkiye’de kaldığım müddet içerisinde berbat muamele görmedim. Hususla ilgili bildiklerim bunlardan ibarettir.”
‘HUKUKİ BİR DURUM DEĞİL’
Ankara Barosu Mülteci Hakları Merkezi Lideri Avukat Ebru Beşe’ye nazaran emniyette mültecilerden “tek bir elden” hazırlanarak alınan savunmalar hukuksuz. Gözaltına alınan mültecilerin yaşadıkları durumların ve olayların farklılık gösterdiğini sözlerin de bu formda farklı ayrı alınması gerektiğini belirten Beşe şunları kaydetti:
“Herkesin yaşadığı olay farklı olduğu için standart bir tabir olmamalı. Sözlerin şahsileştirilmiş olması gerekiyor. Bu hukuksal bir durum değil. Herkesin kendi yaşadıkları, şartları, neden bu türlü bir sürece maruz kaldıkları vb. farklı olabilir. O nedenle herkesin kendi tabirini ve beyanını kayda geçirmeleri gerekir. Şablon tabirlerle bu sürecin yapılmaması gerekiyor. Büyük ihtimalle ‘kendilerine kolaylık olması’ için bu halde yapma yoluna gitmişler. Nihayetinde emniyet, avukat beyanını zapta geçirmemek isteyen bir kurum.”