Konut kira artışlarının bir evvelki kira yılına ilişkin bedelin yüzde 25’ini geçemeyeceğine ait düzenlemeyle ilgili olarak hukukçular ve emlakçılar görüşlerini lisana getirdi.
Avukat Mehmet Baykurt, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 1 Temmuz 2023’e kadar kira kontratının yenilenmesinde yıllık kira artışının artık yüzde 25’in üzerinde olamayacağını belirtirken, “TÜFE artışının son devirlerde yüzde 25 oranının çok üzerinde olduğu ve kiraya verenlerin emlak kıymetlerindeki artışı ileri sürerek fahiş kira artış taleplerinde bulundukları düşünüldüğünde bu düzenlemenin kiracının lehine olduğu açıktır. Örneğin Haziran 2022 için yıllık kira artışı yüzde 39,33 olarak belirlenmiştir. 10 bin liralık kira bedeli 3 bin 933 lira artarak 13 bin 933 lira olacaktır. Fakat yeni düzenlemeyle 10 bin liralık kira bedeli en fazla yüzde 25 artışla 12 bin lira olacaktır” dedi.
Baykurt, yıllık kira artış oranı, kira mukavelesinde TÜFE’den bağımsız yüzde 25’in üzerinde belirlenmişse bile 1 Temmuz 2023’e kadar yüzde 25 ile hudutlu kalacağına dikkati çekti.
Avukat Baykurt, “Düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak kira mukavelelerinde üst hudut artışının dikkate alınması gerekmektedir. Aksi halde kira artışına yönelik düzenlenen unsurun hukuken bir geçerliliği olmayacaktır” diye konuştu.
KİRACILAR MESKEN SAHİBİNİ ŞİKAYET EDEBİLİR
Avukat Elvan Kılıç, kiracıların yüzde 25’in üzerinde artış yapmak zorunda olmadıklarını söyledi. Kılıç, “Yüzde 25 olarak kirayı hesaplayıp konut sahibinin hesabına attığında mesken sahibinin, ‘Sen bunu benim hesabıma attın, ben bunu kabul etmiyorum’ deme lüksü yok. Bu oranı kabul etmek zorunda. Diyelim ki kabul etmedi, kiracı konutundan çıkmak zorunda değil. Burada konut sahibi, ‘Ben kabul etmiyorum.’ diyerek dava açabilir” diye konuştu.
Kılıç, kiracıların kendilerine baskı yapan konut sahiplerini şikayet edebileceğine dikkati çekti. Kontratı sürdüğü surece meskenin kiracıya ilişkin olduğunun altını çizen Kılıç, “Kiracının müsaadesi olmadan o meskene hiç kimse giremez. Bununla ilgili şikayet yoluna gidilebilir. Yüzde 25’in üzerinde kira artışı talep eden konut sahiplerinin uğraşları boşuna” dedi.
“KİRACI-EV SAHİBİ UYUŞMAZLIKLARI ARTABİLİR”
İstanbul Emlak Komitecileri Odası Lideri Nizameddin Aşa, ilgili düzenlemenin kiracılar için avantaj olduğunu söyledi. Yüzde 100 yahut 200 artırım talep eden konut sahipleri bulunduğunu lisana getiren Aşa, “Çoğu mal sahibi yüzde 50 artırımı bile beğenmiyor. Münasebetiyle yüzde 25’lik üst hudut, mesken sahibi ve kiracı ortasındaki uyuşmazlıkları artırabilecek” dedi.
Düzenlemede geçiş noktasına muhtaçlık duyulduğunu tabir eden Aşa, vakit zaman “Evi satıyoruz, oğlum, kızım gelecek” formunda mazeretlerle kiracıların taciz edildiğini anlattı. Nizameddin Aşa, tek bir kira bedeliyle geçinen mesken sahiplerinden bir yıl için gelir vergisi alınmaması teklifinde bulundu.
“FİYATLARI ETKİLEMEYECEK”
Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği Lideri Hakan Akdoğan da kiracı-ev sahibi uyuşmazlıklarının artabileceğini belirterek, “Sonuçta yapılacak düzenleme 5 yıl sonra açılabilen kira tespit davalarını etkilemeyecek. Ayrıyeten yeni kiraya verilen yerler için de bir fiyat azalışına imkan sağlamayacak” tabirlerini kullandı.
Gayrimenkul danışmanı Cihat Şimşek de yüzde 25’lik sınırlamanın konut sahiplerini rahatsız ettiğini lisana getirerek, “Piyasaya nasıl bir tesiri olacağını biz de merak ediyoruz. Yüzde 25’lik oranı kâfi bulmayan mesken sahipleriyle hükümetin aldığı kararı destek alarak fiyat artışlarına direnen kiracıların pazarlığı kızışacağa benziyor. Lakin enflasyonun düşüş eğilimine girmesi durumunda konut sahiplerinin rahatsızlığı da giderileceği üzere pazarlıkları da kolaylaştıracaktır” diye konuştu.