Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Aralık ayında açıkladığı EYT düzenlemesinin Meclis’ten geçmesi bekleniyor. Böylece 9 Eylül 1999’da değişen SGK sistemindeki yaş hududunda hak ihlali olduğu niyetiyle yıllardır çaba vere EYT’liler haklarına kavuşacak lakin düzenlemedeki sorgulamalar bitmiyor. Yaşa takılanların artık de prime takılması kelam konusu olurken, TBMM’den geçmesiyle çözülecek olan sistemde neler hala arapsaçı kıvamında bakalım dilerseniz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Aralık ayı sonlarında Kabine toplantısının gerisinde yaptığı konuşmada, “Bugün ülkemizin tüm tartışma alanlarını, milletimizin her bölümünün beklentilerini çözmüş olarak 2023’e girme kararlılığımızın son örneği olan emeklilikte yaşı bekleyenlerle ilgili düzenlemenin muştusuyla sizlerin huzurundayım” diyerek EYT tuşuna basmıştı.
2023 Ocak ayı içinde de EYT gündemi bitmedi zira hala düzenleme sonlanmadı. Muhalefetin de takviye verdiği EYT düzenlemesi hala birçok soru işareti barındırıyor.
Cumhur İttifakı’nın düzenleme sonrası Meclis’e sunduğu 4 husustan oluşan EYT yasa teklifi yaş sonunu kaldırıyor. Lakin yaş harici tüm şartların yerine gelmesi gerekiyor.
Kaynak: Medyascope
2 Şubat Perşembe (yarın) günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na gelecek teklif gelecek hafta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek ve kısa müddette yasalaşması bekleniyor.
Düzenleme yasalaştığında 2023 yılında olağan yıllardaki ortalama 800 bin şahsa ek olarak 2 milyon 250 bin kişi emekliliğe hak kazanacak olarak hesaplanıyor.
EYT’de prim günü kuralı ana kilit nokta oluyor. Kademeli bir sistemin uygulanması beklenirken, 8 Eylül 1999 tarihinde evvel işe giriş yapanları kapsayan sistemde bayanlar 20 yıl, erkekler 25 yıl çalışmayla 5 bin iş günü prim kuralını kapsadığında emekliliğe hak kazanıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, 5 bin prim gününde koşulun değişmeyeceğini vurgulamıştı. Düzenlemeden son yansıyanlara bakıldığında prim günü kuralının SSK sistemindekiler için 5 bin-5 bin 975 gün aralığında, Bağkur ve Emekli Sandığı için de iş gününde bayanlar 7 bin 200, erkekler 9 bin gün koşulu olduğu görülüyor.
Teklifin içinde yer alan prim gününde koşulun değişmeyeceği biçimindeki düzenleme için toplumsal medyada sesler yükselmeye başladı. EYT yerine “Emeklilikte Prime Takılanlar” yani EPT gündem oldu. Yaşa takılanların bu etabı geçerek prime takılması Twitter’da tartışılmaya başladı.
8 Eylül 1999 sonrası işe girişlerdeyse bayanlarda 58, erkeklerde 60 yaş hududu düzenlemeye tabi değil.
Bu da 8 Eylül 1999’da sigorta girişi yapılan 18 yaşındaki bir erkeğin 2024 yılında emekliliğe hak kazanmasına lakin 9 Eylül 1999’da işe giren tıpkı kişinin 2041’de emekliliğe hak kazanmasına neden oluyor.
Kadınlarda da 8 Eylül 1999 tarihinde işe başlayanlar 2019’da emekli olmaya hak kazanırken, sonraki gün yani 9 Eylül 1999’da girişi yapılan biri 2039 yılına kadar çalışmak durumunda kalıyor.
1 günlük fark bayanlarda 20, erkeklerde 17 yıl fark ediyor.
Kamuda 24 Aralık 2017’de yayımlanan 696 sayılı KHK ile taşeron üzerinden çalışanlar takıma geçerken, hak kazandıklarında isteklerine bakılmaksızın emekliye sevk ediliyordu.
EYT sonrası bu şart kaldırılarak kamu çalışanlarının emekliliği isteklerine bağlı hale getirildi.
Özelde de emeklilerin çalışmaya devam etmesi halinde, patronun olağan çalışandan fazla prim ödemesi yeni teklifle kaldırılıyor. Teklifte patrona Hazine’den yüzde 5 takviye primi verileceği görülüyor. Tabi bu takviye 10 gün içinde tıpkı işte çalışması şartı taşıyor.
Mağduriyete açık alanlar olanlar öncesinde de tartışılan bu durum, emekli çalışanların çalışmaya devam etmesinin caydırılmasından, emekli olup çalışmak zorunda kalarak daha düşük fiyatlara razı olmaları riski de taşıyor.
Twitter’da EYT için yıllardır bekleyerek o periyodun kazanılmış hakları üzerinden emekliliğini almak isteyenlerin isyan ettiği görülürken,
Düzenlemenin bu haliyle seçimler öncesinde istenilen memnuniyeti sağlamayacağı da anlaşılıyor.
EmekliliktePrimeTakılanlar, EmeklilikteYaşaTakılanlar sonrası gündemde kalmaya devam ediyor.
Sizce pirim düzenlemesi nasıl olacak? Yorumlarda buluşalım.
