Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, evvelki gün Efes-2022 Tatbikatının seçkin gözlemci gününde yaptığı konuşmada “Yunanistan’ı, gayri askeri statüdeki adaları silahlandırmaktan vazgeçmeye, milletlerarası mutabakatlara uygun davranmaya davet ediyoruz. Latife yapmıyorum, önemli konuşuyorum” dedi.
Erdoğan, “Türkiye, Ege’deki haklarından vazgeçmeyeceği üzere adaların silahlandırılması konusunda milletlerarası mutabakatların kendisine tanıdığı yetkileri gerektiğinde kullanmaktan da geri durmayacaktır” sözlerini kullandı.
Konuyla ilgili Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan emekli Büyükelçi Uluçevik, Yunanistan’ın 1960’lardan bu yana Lozan ve Paris muahedeleriyle askersizleştirilmiş statüde olan doğu Ege ve On İki Ada’ya yaptığı askeri yığınakla bu mutabakatları ihlal ettiğini belirterek “Türkiye’nin tavrı, gecikmiş bir tavırdır. Bunu daha evvel çok daha güçlü biçimde yapması gerekirdi. ‘Seçim atmosferine girildiği ortamda bu yapılıyor’ yorumlarına yer bırakılmamış olurdu. Ancak her durumda Türkiye’nin çıkışı, milletlerarası hukuk bakımından haklı bir çıkıştır” dedi.
Yunanistan’ın adaları 1960’larda silahlandırmaya başladığını evvel durumu kabul etmediğini, fakat Türkiye’nin Kıbrıs Barış Harekâtı’nı münasebet göstererek kendilerine tehdit olduğunu öne sürerek Lozan ve Paris mutabakatlarını ihlal etmeyi sürdürdüğünü belirten Uluçevik, “Bu adalar, Türkiye’nin güvenliği için askersizleştirilmiştir, münasebetiyle rastgele bir halde askeri emellerle kullanılması Lozan ve Paris’i ihlal etmektedir. Mutabakatlar çok açık. Adaların askersizleştirilmiş statüsü, tıpkı vakitte adaların egemenliğiyle ilgili kararlardır. Türkiye, gayrıaskeri statünün bozulmasıyla egemenliğin sorgulanacağını vurgulamaktadır” diye konuştu.
‘GİRİŞİMLER SÜRMELİ’
Türkiye’nin, geçen yıl Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’ne hitaben Yunanistan’ın ihlalleriyle ilgili iki başka mektup yazdığını anımsatan Uluçevik, “Bu mevzuda BM nezdindeki teşebbüsler sürdürülmeli. Bu husus Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) intikal ettirilip BMGK toplantıya çağırılabilir. Yunanistan’ın yarattığı ihlal durumunun, hem Türkiye’nin, hem de bölgenin barış ve güvenliğini tehlikeye sokan bir durum olduğu vurgulanabilir. Hasebiyle bu durumun düzeltilmesi için BMGK misyona çağırılmalı, başta BMGK daimi üyeler olmak üzere memleketler arası toplum nezdinde tüzel ve siyasi tabanı olan bir teşebbüs tablosu içinde olmalıdır. Diplomasinin bütün imkânları, bu durumun düzeltilmesi için seferber edilmelidir” değerlendirmesini yaptı.
Uluçevik, adaların silahlandırılmasının, hem Türkiye’nin, hem de bölgenin güvenliğini tehlikeye attığına dikkat çekerek “Türkiye, Yunanistan’ı tehdit etmediğini, bilakis mutabakatlardan kaynaklı mecburiliği yerine getirmesini talep ettiğini vurgulamalıdır. Zira bu durum hem Türkiye’nin hem de bölgenin güvenliğini tehlikeye düşürdüğüne dikkat çekmelidir. Bu hususta BMGK nezdindeki teşebbüslerin yanı sıra Yunanistan’a somut ihlallerle ilgili notalar da verilmelidir” ifadelirini kullandı.