Ülkemizde ve dünyada elektrikli araçlara olan ilgi her geçen gün katlanarak artıyor. Dünya genelinde bu alanda neredeyse çabucak her gün farklı kullanıcılara hitap edecek özelliklere sahip araçlar tanıtılıyor. Türkiye de elektrikli araba pazarına TOGG ile süratli bir giriş yapmaya hazırlanıyor. Son yapılan ÖTV düzenlemelerinin akabinde ülkemizde dikkatler bir defa daha elektrikli araçlara çevrildi. Birçok kişi, TOGG başta olmak üzere farklı model ve markalarda elektrikli araçları incelemeye başladı. Son yayınlanan bilgilere nazaran, Türkiye’de elektrikli araç sayısı 2022 yılının birinci 2 ayında gerçekleşen 1764 adetlik satışla birlikte 6 bin 333 oldu. Bu sayının önümüzdeki yıllarda katlanarak artması bekleniyor. Durum bu türlü iken birçok kişinin aklında elektrikli arabaların bakım, arıza, kasko ve sigorta süreçleri ile ilgili birçok soru bulunuyor. Kısa müddet evvel elektrikli bir araba alan ve arabalar üzerine içerik üreten Etem Sayın, elektrikli araçların bakım, sigorta ve kasko süreçlerine ait değerli bilgiler paylaştı. Sayın, aracını test etmek ismine kısa müddette bin kilometrenin üzerinde yol yaptı.
Elektrikli arabaların bakım sürecinin şu anda büyük oranda yetkili servislerde ilerlediğini belirten Sayın, birçok firmanın elektrikli arabalara servis sağlamak için altyapısını güçlendirmeye başladığını belirtti. Sayın, “Önümüzdeki yıllarda bu mevzuda bir patlama yaşanacak lakin şu an bu bahiste yalnızca yetkili servisler hizmet veriyor” halinde konuştu.
PERİYODİK BAKIM YOK GİBİ
Elektrikli arabaların periyodik bakım gerektirmediğini söyleyen Etem Sayın, “Elektrikli araçlar içten yanmalı motora sahip araçlar kadar periyodik bakım gerektirmiyor. Araçtan araca değişebilmekle birlikte, yılda bir kere polen filtresi ve 2 yılda bir sefer de fren hidroliği yağı değişiyor. Ek olarak markanın gerekli gördüğü durumlarda pilin soğutma sıvısının değiştirildiği durumlar da mevcut” dedi. Elektrikli araçlarda en zayıf halkanın batarya olduğunun altını çizen Sayın, “Bu risk birçok markada mevcut. Bu nedenle farklı markalar birçok modeli geri çağırdı, çağırmaya da devam ediyor. Ayrıyeten bilhassa muhakkak yaşın üstündeki araçlarda yüzde 25 -30 düzeyi gösteren pillerde ansızın bitme sorunu görülebiliyor” halinde konuştu.
Pil değişim maliyetinin yurt dışındaki birçok ülkede 6 bin ila 7 bin dolar maliyeti olduğunu belirten Sayın, Türkiye’de bu usul durumda maliyetlerin yurt dışına oranla 2 ila 3 kat daha fazla olduğunu belirtti.
‘SÜSPANSİYON SİSTEMİNE DİKKAT’
Elektrikli arabaların bataryanın da tesiri ile birlikte birebir sınıfta yer alan içten yanmalı motora sahip araçlara oranla daha ağır olduğunu belirten Etem Sayın, “Bir başka yaygın arıza süspansiyon sistemleri olabiliyor. Tıpkı sınıfta yer alan içten yanmalı motora sahip emsal büyüklükteki araçlardan, pillerin de tesiri ile yüzde 20-25 civarında daha ağır olmaları. Daha farklı ve güçlendirilmiş bir yapıya sahip olmalarına karşın süspansiyonu olumsuz etkileyebiliyor. Bunların haricinde daha meselesiz araçlar denilebilir” dedi.
Soğuk iklim şartlarında elektrikli araçların menzillerinde düşüşler yaşandığını belirten Sayın, “Ben kendi adıma bu problemden en az biçimde etkileneceğimi düşünüyorum zira aracımı kapalı bir alanda koruma ediyorum. Lakin araç alımı yaparken elektrikli araba tercih edecek şahısların bu hususu da dikkate almasında yarar var. Bence İstanbul, İzmir yahut Akdeniz bölgesinde bulunan kentlerimizde yaşayan ve elektrikli araç almaya karar veren bireyler bu durumdan çok önemli halde etkilenmeyecekler. Lakin doğuya gerçek ilerledikçe nispeten daha soğuk kentlerimizde bu mutlaka dikkate alınması gereken bir husus” sözlerini kullandı.
‘BATARYA ARIZASININ MALİYETİ DEĞİŞKEN’
Elektrikli arabaların batarya kısmında yaşanacak bir arızanın sonucunda ortaya çıkacak maliyetin değişkenlik gösterdiğini belirten Sayın, “Öncelikle araç garanti kapsamındaysa yahut üretim kaynaklı bir sorun yaşandıysa bu maliyet marka tarafından karşılanıyor. Garanti müddeti markadan markaya değişkenlik gösteriyor” dedi. Sayın, bu şekil bir durumda arızanın tespit edilmesi ve tamir edilmesi sürecinin çok kısa olmayacağını, müddetin duruma nazaran değişkenlik göstereceğini düşündüğünü belirtti.
Garanti dışı kalmış ya da kullanıcı kusuru ile pil değişimi gerektiren araçlarda ise, maliyetin pilin büyüklüğü ve teknolojisine nazaran değiştiğini belirten Sayın, “Bu stil durumlarda maliyetin 5 bin ila 25 bin dolar ortasında olacağını rahatlıkla söyleyebilirim” dedi.
KASKO YAPTIRIRKEN BATARYAYA DİKKAT
Elektrikli arabaların kasko maliyetinin sıradan araçlara nazaran daha değerli olduğunu belirten Sayın, “Bu araçlar kasko kapsamına alınacağı vakit ekseriyetle pil maliyeti ile aracın maliyeti başka bedellendiriliyor. Bataryanın çıkarabileceği potansiyel sorunlar sonucunda oluşabilecek maliyet, sigorta şirketleri tarafından büyük risk olarak görülüyor. Bu sebeple de birebir fiyata sahip ve içten yanmalı bir motoru olan arabaya oranla elektrikli arabaların kasko maliyeti en az yüzde 25 ila 30 oranında daha yüksek oluyor” formunda konuştu.
‘SÜRÜCÜLERİN ELEKTRİKLİ ARAÇLARA ALIŞMASI VAKİT ALIYOR’
Elektrikli araçlar ile olağan araçlar ortasında kimi kullanım farklılıkları olduğunu belirten Milliyet Gazetesi Dış Haberler Müdürü ve Otomotiv Editörü Levent Köprülü ise sürücüleri en çok zorlayan faktörün bu olduğunu belirtti. Köprülü, “Elektrikli araçlar olağan araçlara oranla daha yüksek performansa sahip. Bu sebeple daha çabuk hızlanıyorlar. Şoförlerin bu duruma alışana kadar kaza yaptığı kimi örnekler bulunuyor” dedi. Elektrikli araçlarla ilgili en önemli sorunun servis hizmetleri olduğunu belirten Köprülü, “Ülkemizde bu bahiste oluşacak sorunların giderilmesi için özel teşebbüs teşebbüsüyle servis hizmetleri sağlanmaya başladı. Yani bu hususta giderek gelişen bir altyapı oluşuyor” formunda konuştu.
‘NEREDEYSE OTOMOBİLİN YARI FİYATINA’
Elektrikli araçların kullanıcı yanılgısı sebebiyle arızalanması durumunda önemli maliyetler yaratacağını belirten Köprülü, “Aslında bu sıradan araçlar içinde kelam konusu. Aracınızı makûs kullanırsanız bu size maliyet olarak geri döner. Bu durum elektrikli araçlar için de geçerli. Bataryanızı berbat kullanırsanız sizin için sorun yaratır. Bu telefonlarda da böyledir. Her bataryanın bir kullanım ömrü vardır” dedi. Elektrikli araçlardaki en kıymetli kesimin bataryalar olduğunu vurgulayan Köprülü, “Kullanıcı kusuru durumunda bataryanız garanti kapsamına alınmayabilir. Bataryanın maliyetinin ucuz bir elektrikli araç üzerinden baz alırsak, neredeyse otomobilin yarı fiyatına olduğunu söyleyebiliriz. Ancak elektrik motoru olağan motorlara nazaran çok daha az modüle sahip, yani periyodik bir bakım süreci yok. Bu manasıyla dengeleyici bir durum var” tabirlerini kullandı.
Soğuk iklimlerde olağan araç akülerinde de güç kaybı yaşandığını belirten Köprülü, elektrikli araçlarda da buna benzeri durumların yaşanabileceğini belirtti. Levent Köprülü, “Üreticiler bu bahiste çalışmaya devam ediyorlar. Soğuk havalarda şarj kaybının en aza indirilmesi için çalışmalar sürüyor” dedi.