Geçtiğimiz günlerde evvel ithal kömür akabinde yerli kömür kaynaklı elektrik üreticileri ile bir ortaya gelen Güç Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yetkilileri, 6 aylık uygulama devri boyunca, elektrikte arz güvenliğini sağlamak ve tüketicileri yüksek maliyet artışlarından koruyabilmek ismine devreye alınan fiyat düzeneğinden (AUF) taviz verilmeyeceğini paylaştı. AUF’un öncelikli gayesinin tüketiciyi korumak, bunu sağlarken üreticilerin de faaliyetlerini sürdürebilmelerini sağlamak olduğunu hatırlatan EPDK yetkilileri geçen 6 aylık birinci uygulama devrini de mercek altına aldıklarını, adil piyasa yapısını bozucu, tüketiciyi mağdur edecek bir faaliyet tespit edilmesi halinde gerekli adımların atılacağını tabir ettiler.
ARZ GÜVENLİĞİ
AUF ile hiçbir santralin kapatılmadığını ve güç arz güvenliğinde rastgele bir düşünce yaşanmadığını söyleyen yetkililer, tüketicilerin memleketler arası piyasalardaki harika maliyet artışlarından kaynaklanan fiyat hareketlerinden korunmuş olduğunu lisana getirdiler. EPDK kararı ile ekim ayı için azami uzlaştırma fiyatları; (MWh başına) doğalgaz santralleri için 4 bin 500 lira, ithal kömürü santralleri için 2 bin 750 lira, yerli kömür santralleri için 2 bin 50 lira, yenilenebilir kaynaklar için bin 540 lira olarak belirlenmişti. Toplantılarda, yerli kömür kesimi temsilcilerinin ise başlangıç kademesinde ödenen özelleştirme bedellerinin finansmanına atıf yaparak, olağan işletme şartlarının yanında finansmana ulaşım ve yeni maliyetlerle karşılaşıldığını söyledikleri, rödevans ve taşıma maliyetlerinde yaşanan dertleri EPDK yetkililerine anlattıkları öğrenildi.
AVRUPA’DA UYGULANIYOR
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının akabinde yükselen güç hammadde fiyatları bilhassa Avrupa’da global güç krizi olarak bedellendiriliyor. Avrupa ülkelerinin önlem gayeli olarak devreye aldığı azami uzlaştırma fiyat sistemi, EPDK tarafından devreye alındığında, yaşanan global gelişmeler sebebi ile doğalgaz ve kömür üzere ithal güç hammaddelerindeki maliyet artışının arz güvenliğini sekteye uğratmamasının hedeflendiğini duyurulmuştu.
AUF SİSTEMİ NEDİR
* AUF, Destekleme Bedeli uygulaması devam ettiği sürece, güç (yakıt) kaynağına nazaran hür elektrik piyasasında bir santralın en fazla ne kadar gelir elde edeceğini belirliyor. Sistem, yüksek maliyetli kaynaklardan elektrik üreten santrallerin maliyet açığının bir kısmını, düşük maliyetli güç üreten santrallerden karşılamayı öngörüyor. Hür piyasada oluşan bedeller ile azami uzlaştırma fiyatları ortasındaki fark ‘destekleme bedeli’ olarak kaynak bazlı destekleme havuzunda toplanıyor. Bu havuzda oluşan gelir düzenlemeye tabi bütün tüketicilerin elektrik tüketimleri için kullanılarak, tüketicilerin piyasada oluşan artışlardan korunması sağlanıyor.