Elazığ’da cep telefonu sektöründe çalışan esnaf Yüksel Albay, en büyük sorunun yüksek fiyatlı cep telefonlarında taksitli satışa imkan verilmemesi olduğunu söyledi. Albay, şöyle konuştu:
“Yaklaşık 25 yıldır bu sektörün içindeyim. Bizim sektörümüzde en büyük problemimiz cep telefonlarında taksit olmaması. Eskiden telefon modellerinde çeşitlerimiz çoktu. A’nın yerine B seçeneği, B’nin yerine C seçeneği vardı. Şimdi sadece A seçeneği ile idare ediyoruz. Cihaz fiyatları çok yükseldiği için sermaye olarak kısıtlandık. Vitrinlerimize yeterince cihaz koyamıyoruz. Şu anda bizi ayakta tutan tek şey aksesuar. Aksesuar satışıyla ayakta duruyoruz. Cihaz alımı eskisi gibi değil, sıfır cihazlar tercih edilmiyor. Genelde ikinci el cihazlar satıyoruz. Malum sıfır cihaz fiyatları yükselince, ikinci el fiyatları da yükseliyor. Ama vatandaş yine orta sınıf cihazları daha çok tercih ediyor.
“GEÇEN YILA GÖRE YÜZDE 150 ARTIŞ VAR”
Bu işte en karlı iş, emek işi, teknik servis özellikle daha iyi. Tamir konusu daha revaçta. Şu anda insanların cihazı alım gücü olmadığı için, cihazı almasa bile elindeki cihazı tamir etme İsteği bize daha makul. Bizim için de iyi vatandaş için de iyi bizim parça sıkıntımız yok ama müşteri sıkıntımız var. Bunlar da zamanla geçer diye ümit ediyoruz. Ama her sene bu ümidimiz artıyor. Günden güne iş artmıyor ama ümidimiz artıyor. İnsanlar kendi cebini düşünen orijinalini almak zorunda, ama maalesef yan sanayiye talep artışı var. Bizim tavsiyemiz orijinal parça alınmasıdır. Hiçbir ürün orijinalini yerini tutmaz ne kadar daha az maliyetli görünse de yan sanayi parça daha erken bozulduğu için daha fazla maliyetli oluyor. Geçen yıldan bu yana fiyatlarımız yüzde 140- 150 arası artışlar oldu.”
“SİRKÜLASYON YOK”
Esnaf Erkut Korkmaz, elektronik cihaz fiyatlarının yüzde 99’unun dolara endeksli olduğunu söyledi. Korkmaz aralık ayında aniden artan dolar nedeniyle fiyatların yükseldiğini söylerken buna karşılık doların düşmesinin ürün fiyatlarına yansımadığını ifade etti. Korkmaz, “İkinci el piyasası yıllardır var. Her sektörde olduğu gibi elektronikte de yıllardır var ama şu anda fiyatların artışından dolayı genellikle ikinci ele rağbet var. Biz de bile ikinci ellerimiz sınırlı sayıda, sirkülasyon yok. Alım gücü artık düştü sıfırların fiyatları çok yükseldi hepsinin fiyatı 2 katı arttı. Artmasından dolayı ikinci el rağbeti daha yüksek. Yarı yarıya fiyat olduğu için insanlar sıfır alamıyor. O nedenle ikinci el daha çok satılıyor” dedi.
“ŞİMDİ YAN SANAYİYE YÖNELDİ İNSANLAR”
Korkmaz konuşmasını şöyle sürdürdü:
Yedek parça olsun, tamir olsun, aksesuar olsun, fiyatları yüzde 100’den daha fazla yükseldi. Bir sene önce sattığımız şarj aletleri 10 lira iken, şu anda 50 liradan başlıyor. Yani yüzde 100’den daha fazla. Onun için önceden orijinal alımı vardı. Genellikle şarj aleti olsun, batarya olsun, aksesuar olsun. Orijinal daha çok gidiyordu. Şu an orijinali 10 kişiden biri alıyor almıyor. Genelde yan sanayi satılıyor. Bu da dolara endeksli. Elektroniğin yüzde 99’u dolara endekslidir. Yıllardır öyle, yurt dışından geldiği için. Ondan dolayı dolar ne kadar yükseldikçe fiyatlar daha çok yükseliyor, alım gücü düşüyor. Bu da bizim sektörümüze yansıyor. Bizim de iş yapmama veya piyasanın durgun olması, nakit paranın dönmemesi ondan kaynaklanıyor. Yan sanayi daha çok gidiyor, daha çok satılıyor. Orijinalleri almıyorlar, fiyatları çok yüksek. Bir başlık veya bir şarj aleti, orijinalleri 350-400 liradan başlıyor. Ama yan sanayiler 50- 100 TL. Onlar da telefonların bataryasına şarj soketlerine zarar verip arızaya sebep oluyor. Fiyatlar geçen sene aralık ayında doların bir kerede yükselmesi ile çok arttı ama düşmesi ile birlikte düşmedi. Düşmemesinin sebepleri ara toptancılarımızın fiyatlarının düşürmemesinden kaynaklı.”
“KALİTESİZ YAN SANAYİ, MÜŞTERİYİ MAĞDUR EDİYOR”
Telefon satış ve tamiratı üzerine çalışan Yasin Deniz ise işlerinin durma noktasına geldiğini ve insanların alım gücü olmadığı için telefon malzemelerinde yan sanayiye yöneldiklerini söyledi. Deniz, “İşlerimiz durma noktasına geldi. Fiyatlar çok yüksek, özellikle teknik parça ve aksesuarlar 3-4 katına çıktı. Geçen yıl 15-20 liraya verdiğimiz şarj aleti şu anda 80-100 TL civarında. Orijinal şarj aletleri yüksek model cihazların 350-500 TL arası, yani bir şarj aleti bir telefon fiyatına çıktı. Tamirde herkes yan sanayiye kaçıyor. Yan sanayi de kalitesiz olduğu için müşteri mağdur oluyor” dedi.