Merkez Bankası ekim ayı Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantısında 100 baz puanlık beklentilerin üzerinde 150 baz puan daha indirim yaptı ve siyaset faizini yüzde 12’den yüzde 10,5 düzeyine çekti.
Dünya gazetesinden Şebnem Turhan’ın haberine nazaran; PPK kararında heyetin takip eden toplantıda da misal bir adım atıldıktan sonra faiz indirim döngüsünün sona erdirilmesini gündemine aldığı belirtilerek kasım toplantısında faizin yüzde 9 ile tek haneye çekileceği bildirisi verildi.
Merkez Bankası ağustos ve eylülde 100’er baz puanla başlayan ve ekimde 150 baz puana çıkan faiz indirim döngüsü bankaların TL mevduat faizlerine direkt tesir ediyor. Hem kur muhafazalı mevduat hem de TL mevduat faizleri de 150 baz puan gerileyecek ve bankacılık kaynakları da bunun Merkez Bankası tarafından TL mevduat oranına getirilen gayenin tutturulmasının çok daha güçleşmesine neden olacağına dikkat çekti. Bu da bankaları daha fazla devlet tahvili almaya yöneltecekken Merkez Bankası indirimiyle birlikte Hazine’nin de tek haneli borçlanmasına ön ayak oldu.
Yüzde 80’i aşan enflasyona karşın bankalara zarurî hale getirilen tahvil alımları sayesinde 10 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 11’in altında seyrediyor. Büyümeyi ve istihdamı önemsediğini ve finansal şartların bunun için kritik ehemmiyette olduğunu belirterek faiz indirimi yaptığını belirten analistler Hazine’nin de düşük faizli fonlanmasının da Merkez Bankası’nın dikkat çektiği büyümeye dayanak vereceğini lisana getirdi.
KKM FAİZİ YÜZDE 13,5’E İNECEK
Merkez Bankası son üç ayda 350 baz puan indirim yaparak siyaset faizini yüzde 14’ten yüzde 10,5’e çekti. Merkez Bankası’nın indirimleri bankacılık bölümünde mevduat faizine direkt yansıyor. Mevduat faizleri de 150 baz puan düşüş yaşanması bekleniyor. Kur muhafazalı mevduata verilen faiz de siyaset faizinin 3 puan üstü olabiliyor bu da indirim sonrası KKM için bankaların verdiği faiz oranının yüzde 13,5’e düşeceğini gösteriyor. Bankacılık uzmanı Merkez Bankası’nın üst üste indirimleriyle gerileyen düşük mevduat faizi ve kamu tarafının yaptığı satışlarla yatay seyreden dolar/TL nedeniyle kur muhafazalı mevduata da ilginin azalacağını lisana getirerek TL mevduatı bankaya almanın artık çok güç olduğunu vurguladı.
Yüzde 80’i aşan yüksek enflasyon ortamında bankaları haftalık repo faizi olan siyaset faiziyle düşük maliyetli fonlayan Merkez Bankası, bilhassa ticari kredi faizlerinin düşürülmesi ve TL mevduatın hissesinin artırılması için üst üste ek sabit kuponlu tahvil tutmayı zarurî tutan adımlar attı. Bankaların TL mevduatta yüzde 50-60 sonunu tutturmasının güç olduğuna dikkat çeken bankacılık kaynakları bilhassa indirimle birlikte düşen mevduat faizleriyle çok daha güç olacağını vurguladı. Bu nedenle yeniden bankaların devlet tahvillerini düşük faizden almak zorunda kalacağına işaret eden bankacılık kaynakları tam bir kapalı devre formunda sistemin işlediğine de dikkat çekti. Merkez Bankası’nın indirimle bütçe tarafının fonlanmasını da amaçladığını söyleyen bankacılık uzmanı sistemin kendi içinde swapla para verip TL tarafında tahvil aldığını ve kapalı devre olarak sürdüğünü vurguladı.
MERKEZ BANKASI PPK KARARINI UZMANLAR NASIL YORUMLADI?
BANKALARIN 80 MİLYAR LİRALIK DAHA TALEBİ OLACAK: TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat: Merkez Bankası keşke toplantıda faizi direkt tek haneye indirseydi de artık tek haneyi konuşmayı bıraksaydık. Türkiye’de artık piyasa sistemi tam olarak çalışmadığı için faizin yüzde 10,5 yahut 9 olmasının hiçbir ehemmiyeti yok. Faiz indirimi kredi faizlerine yansıması olmuyor zira kredi kanalını kapatmış durumdayız. Yani bir yandan gevşek para siyaseti var bir yandan da sıkı para politikayı uyguluyoruz. Siyaset faizi sembolik bir faiz alınan makroihtiyati tedbirler daha değerli. Bu politikayı oluşturanlar bankaların mevduat toplamasına muhtaçlık olmadığını da görüyordur nihayetinde kredi verilmediği için mevduatı ne yapacak bankalar. Hazine’nin de bu yüzden yeni tahvil ihracına muhtaçlığı var. TL mevduat oranını tutturamayacak olan bankaların Hazine tahvillerine bugünkü toplam mevduat büyüklüğü dikkate alındığında 80 milyar liralık daha talebi olacak. Ve Hazine’nin elinde bu kadar bono yok. Yine ihraca gitmek zorunda kalacak.
TAHVİL FAİZLERİNDE GERİLEMEYİ DESTEKLİYOR: Gedik Yatırım Baş Ekonomisti Serkan Gönençler: TCMB büyüme önceliğini koruyor, kasımda tek haneli siyaset faizi kuvvetle beklenen. Açıklama metninde dış talepteki azalmaya dikkat çeken TCMB 150 bazpuanlık faiz indiriminin münasebetini açıklarken, global büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin daha da arttığı bir periyotta sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından finansal şartların destekleyici olması kritik ehemmiyet arz ettiğine vurgu yapıyor. Buna nazaran, TCMB’nin büyüme önceliğini koruduğu görülüyor. TCMB nakdî transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarını güçlendirmeye devam edeceğini belirtmeye devam ediyor. Buna nazaran, enflasyon beklentilerindeki yüksek düzeylere rağmen, TL tahvil faizlerindeki aşağı istikametli baskılanmanın da devam edeceğini söyleyebiliriz. TL tahvil faizlerindeki bu düşüş, önümüzdeki periyotta genişleyici maliye siyaseti konusunda hükümetin elini de rahatlatabilir. Ticari kredi faizlerinin makroihtiyati önlemlerle referans faiz oranına endekslendiği dikkate alındığında, ticari kredi faizleri de %19,0 civarı düzeylerden önümüzdeki günlerde %17,0 civarı düzeylere gerileyebilir.
ENFLASYON KONUSUNDA YENİ BİR ŞEY SÖYLEMİYOR: İş Yatırım Ekonomisti Dağlar Özkan: TCMB, indirim döngüsünü piyasanın hali hazırda fiyatladığı %9,0 düzeyinde sonlandıracağını ima ederek piyasa beklentilerini destekliyor. Merkez Bankası faiz indirim döngüsünün gerisindeki temel gerekçeyi dış talep kaynaklı iktisadi faaliyette ivme kaybı olarak açıklamaya devam ediyor. Ekim toplantısına dair basın duyurusu, kasım ayına yönelik yönlendirme haricinde, ağustos ve eylül metinlerine çok benziyor. Makro ihtiyati uygulamalara yönelik açıklamalarda rastgele bir değişiklik görülmüyor. Merkez Bankası enflasyon konusunda da yeni bir şey söylemiyor. Global barışın tesis edilmesi ile dezenflasyon sürecinin başlayacağı bir kere daha tekrar ediliyor. Yılsonu Dolar/TL kuru varsayımımızı 20,00 TL olarak koruyoruz. Cari istikrarın bozulduğu, portföy çıkışlarının sürdüğü ve dış borç servisinin arttığı periyotta TL’deki nominal paha kaybının bir ölçü hızlanacağına ve bunun dış ticaret istikrarı açısından olumlu olacağına inanıyoruz. Fakat 2021 kışına benzeyen intizamsız kur şoku beklemiyoruz. (HABERİN TAMAMI)