Arsenik doğada, suda veya toprakta yaygın olarak bulunan ve çeşitli nedenlerle de üretilen toksik bir maddedir. Herkes su, buğday ve hepsinden önemlisi pirinç dahil olmak üzere belirli gıdaların tüketimi yoluyla arseniğe maruz kalır. Bu ürünler, içeriklerini özellikle inorganik arsenik açısından zengin olan topraklardan alır.
Pirinç, binlerce tatlı ve tuzlu tarifte kullanılabilen çok yönlü bir tahıldır. Glütensiz olduğu için çölyak hastaları için de uygundur. Ancak yetişmek için çok fazla suya ihtiyaç duyduğundan, son yıllarda yapılan birçok çalışmanın gösterdiği gibi arseniğe en çok maruz kalan gıdalardan biridir.
Peki evde pişirirken arsenik risklerinden nasıl kaçınabilirsiniz?
Birçok kişi, toksik madde kalıntılarını ortadan kaldırmak için pişirmeye başlamadan önce pirincin su altında durulanmasını tavsiye eder, ancak bu yeterli değildir.
Pirinç arsenikten nasıl temizlenir?
Pirinçte bulunan arsenik miktarını önemli ölçüde azaltmanıza yardımcı olabilecek iki yöntem vardır: Bol suyla ıslatma ve pişirme. Pirinci pişirmeden önce bol suya batırın ve bütün gece bekletin, sonra süzün ve akan suyun altında durulayın. Bu şekilde arseniğin yüzde 80’inden fazlasını ortadan kaldırmış olursunuz.
Pirinci pişirirken, pirinç miktarının en az 3 katı su eklemeyi unutmayın. Bu şekilde, pişirme sırasında pirincin tencerede bulunan tüm suyu emmesini önlemiş olursunuz. Uzmanlara göre, bu basit numara ile arseniği yüzde 60’lara kadar yok edebilirsiniz.
Pişirmenin sonunda, pirinci süzün ve sıcak suyla son bir kez durulayın, böylece pirincin saldığı ve pişirme suyunda biriken son arsenik kalıntılarını bile yok edebilirsiniz.
Pirincin alternatifleri
Aşırı arsenik alımı riskinden kaçınmak için tükettiğiniz pirinç türlerini değiştirerek, bu tahılın daha düşük inorganik arsenik içeriğine sahip diğer çeşitlerini tercih edebilirsiniz. Örneğin, birkaç yıl önce Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir araştırma , madde çoğunlukla kepekte bulunduğundan, esmer pirincin genellikle beyaz pirinçten daha fazla miktarda arsenik içerdiğini gösterdi.
Bu nedenle, beyaz ve kepekli olmayan pirinci daha sık tüketmeyi seçebilirsiniz. Ancak, bunu yaparak tüm lif katkısını kaybedersiniz. Veya kırmızı pirinçten siyah pirince, basmatiden yabani pirince kadar farklı çeşitleri tercih edebilirsiniz.
Buna ek olarak uzmanlar, çok sık pirinç yememeyi, bunun yerine arsenik içeriği daha düşük diğer tahılların tüketimini tavsiye ediyor. Bu nedenle bulgur, amaranth, darı, kinoa, kavuzlu buğday, arpa, karabuğday, mısır unu satın almayı seçebilirsiniz. Bu alternatiflerin çoğu pirinç gibi glütensizdir ve bu nedenle çölyak hastaları için de uygundur.