Dünya nüfusunun 8 milyarı aştığı şu günlerde, en kalabalık ülke de değişmek üzere. 1,4 milyarlık nüfusu ile en kalabalık ülke olan Çin, bu unvanı Hindistan’a devretmeye hazırlanıyor. Birleşmiş Milletler’in (BM) kestirimine nazaran Hindistan, önümüzdeki birkaç hafta içinde 1,4 milyarı aşkın nüfusu ile dünyanın en kalabalık ülkesi olacak.
Çin, Birleşmiş Milletler nüfus datalarının kayıt altına alınmaya başladığı 1950’den beri dünyanın en kalabalık ülkesi. Hem Çin’de hem de Hindistan’da 1,4 milyardan fazla insan yaşıyor. İki ülke birlikte dünyadaki 8 milyar insanın üçte birinden fazlasını oluşturuyor.
BM’nin bilakis nüfus bilimciler, Hindistan’ın dünyanın en kalabalık ülkesi unvanını tam olarak ne vakit alacağından emin değiller. Bu bahiste net bir tarih vermekten kaçınan uzmanlar tekrar de değişimin yakın gelecekte gerçekleşeceğini öngörüyor.
Peki bu değişimin art planında ne yatıyor?
TEK ÇOCUK SİYASETİ VE AZALAN NÜFUS
Çin’in nüfus artışı 1973 yılında yüzde 2 oranındaydı. 1983’te ise artış suratı yaklaşık yarı yarıya azalarak yüzde 1,1’e indi. Çin Ulusal İstatistik Ofisi, 2021′de 1,413 milyar olan nüfusun geçen yıl 1,412 milyara düştüğünü bildirdi. Wind datalarına nazaran, doğal büyüme oranı 1960′tan bu yana birinci sefer negatif oldu.
Yaşanan bu nüfus azalmasının en büyük nedeninin Çin’in tek çocuk siyaseti olduğu düşünülüyor. Çin’de 1980’lerden beri uygulanan tek çocuk siyaseti, ülkenin ekonomik manada gelişmesi ve kentleşmesiyle birlikte nüfus artışını da büyük ölçüde azalttı.
Bu durum vakit içinde yaşlanan nüfus meselesini ortaya çıkardı ve çalışma çağındaki nüfusun azalmasına yol açtı.
2021’DE DOĞUM SONLARI KALDIRILDI LAKİN…
Nüfus krizi tehlikesini fark eden Çin idaresi, 2013 yılında tek çocuk siyasetinde esnekliğe gitti. 2016’da herkes için çocuk sahibi olma sonu 2’ye çıkarıldı. 2021 yılında ise sınırlamalar büsbütün kaldırıldı. Lakin bu durum nüfusun azalma suratını yavaşlatmaya yetmedi.
Çünkü ülkede artık bayanların büyük kısmı aile kurmak yerine mesleklerine ve şahsî gayelerine odaklanmayı seçiyor.
KADINLAR MESKENDE OTURAN ANNE OLMAK İSTEMİYOR
Çin’de bağımsız bir ekonomist olan Andy Xie, CNBC’ye verdiği demeçte, Çin’in Batı’daki ülkelerle karşılaştırıldığında işgücünde daha fazla anne nüfusuna sahip olduğunu söyledi.
Xie, “Çin’de bayanlar meskende oturan anne olmayı katiyen istemiyor, meslek yapma isteği artmış durumda” dedi.
Yapılan incelemelere nazaran, Çin’de 2020 yılında doktora kaydı yaptıranların yüzde 42’sini bayan öğrenciler oluşturuyordu. Yüksek lisans kaydı yaptıran bayan sayısı da erkeklerden değerli ölçüde daha yüksekti.
‘HER ŞEYİ YALNIZ YAPACAKSAK NEDEN EVLENELİM Kİ?’
Yine CNBC’ye konuşan 31 yaşındaki dizayncı Awen da bekar olduğu için çok memnun olduğunu söyledi.
“Önceliğim para biriktirmek ve mesleğime odaklanmak. Mesai bitiminden sonra o kadar yorgun hissediyorum ki çocuklu bayanların nasıl hissettiğini hayal dahi edemiyorum” diyen Awen, Çin’de bayanların neden çocuk sahibi olmak istemediğini de şu sözlerle özetledi:
“Çin’de babaların birçok çocuklarının yetiştirilmesinde kıymetli bir rol oynamıyor. Bütün yük annenin omuzlarına biniyor. Birçok bayan artık evlenmek istemiyor zira konut işleri ve bebek bakıcılığı vazifeleri onların üzerine düşecek. Şayet bayanlar konut işi yapacak, para kazanacak ve her şeyi kendi başlarına yapacaklarsa neden evlensinler ki?”
HİNDİSTAN’DA AİLE PLANLAMASI 1952’DE BAŞLADI
Çin’de durumlar böyleyken bir de Hindistan’ın nüfus artış grafiğine bakalım…
Hindistan, geçtiğimiz yüzyılın yarısından fazlasında neredeyse yılda yüzde 2 oranında süratli bir nüfus artışına sahne oldu. Ülkede vakitle vefat oranları düştü, ortalama ömür müddeti ve gelir seviyesi yükseldi. Kentlerde yaşayanlar başta olmak üzere daha fazla insan pak içme suyuna ve çağdaş kanalizasyona erişti.
London School of Economics and Political Science’ta nüfus bilimci olan Tim Dyson, “Tüm bu gelişmelere karşın Hindistan’da doğum oranı yüksek kaldı” diye konuştu.
Hindistan, 1952’de bir aile planlaması programı başlattı ve 1976’da birinci sefer bir ulusal nüfus siyaseti belirlendi. Çin ise çabucak hemen birebir periyotta doğum oranını azaltma çalışmaları ile meşguldü.
ZORLA KISIRLAŞTIRILAN İNSANLAR
Hindistan’da ferdî özgürlüklerin askıya alındığı 1975’teki harikulâde hâl periyodunda, eski Başbakan Indira Gandhi’nin oğlu Sanjay Gandhi, fakir insanların kısırlaştırılması uygulamasını başlattı. ‘Dehşet verici’ olarak nitelendirilen bu uygulamayla milyonlarca insan zorla kısırlaştırıldı. Kısırlaştırma siyaseti aile planlamasına karşı toplumsal bir reaksiyona yol açtı.
Dyson, “Olağanüstü hâl olmasaydı ve siyasetçiler daha proaktif olsaydı, Hindistan için doğurganlık düşüşü daha süratli olabilirdi” dedi.
Nüfus planlama programlarını Hindistan’dan çok daha geç başlatan Güney Kore, Malezya ve Tayland üzere Doğu Asya ülkeleri, Hindistan’dan daha evvel düşük doğurganlık seviyelerine ulaştı, bebek ve anne mevt oranları düştü, gelirleri arttı ve insanî gelişim göstergelerinde güzelleşmeler kaydedildi.
Hindistan, 1947 yılında bağımsızlığını ilan ettikten bu yana nüfusuna 1 milyardan fazla insan ekledi. Ülkedeki nüfus artışının önümüzdeki 40 yıl daha sürmesi bekleniyor.
Peki Hindistan’ın dünyanın en kalabalık ülkesi olarak Çin’i geride bırakması ne manaya geliyor?
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜVENLİK KURULU’NDA DAİMİ SANDALYE İSTEĞİ
Nüfus bilimciler, Hindistan’ın Çin’den daha kalabalık olmasının artık ‘endişe verici’ bir biçimde değerli olmadığını söylüyor. Yeniden de Çin’in nüfusunu geçmek Hindistan’ın işine yarayabilir. Nasıl mı?
Hindistan, çok uzun yıllardır Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) daimi bir sandalye almak istiyor. BMGK’nın Çin, Rusya, ABD, Fransa ve Birleşik Krallık olmak üzere beş daimi üyesi bulunuyor.
Dört daimi üye, Hindistan’ın BMGK’ye daimi üyeliğini desteklerken, Çin buna karşı çıkıyor ve Hindistan’ın daimi üye olmasını engellemek için veto yetkisini kullanıyor.
Hindistan’ın nüfusunun Çin’i geçmesi, BMGK daimi üyeliği savını güçlendirebilir. Lakin daimi üyelik için yalnızca nüfus artışı değil, nüfus demografisinin değişme hali de değerli.
Hindistan’ın nüfusunun 2060 civarında 1,6 ila 1,8 milyar ortasında tepe yapması bekleniyor.
GENÇ HİNDİSTANLILARIN POTANSİYELİ BÜYÜK
Dünyada 25 yaşın altındaki her beş şahıstan biri Hindistan vatandaşı ve ülke nüfusunun yüzde 47’si 25 yaşın altındaki insanlardan oluşuyor.
Ekonomist Shruti Rajagopalan, bu genç nüfusun birtakım eşsiz özelliklere sahip olduğunu belirterek, “Genç kuşak, bilgi ve ağ güvenliği ekonomisindeki en büyük tüketici ve emek kaynağı olacak. Hindistanlı gençler, global yetenek havuzunun en büyük kaynağı olacak” dedi.
Ancak birtakım değerli zorluklar da kelam konusu.
Hindistan’ın çalışma çağındaki genç nüfusuna demografik bir hisse hakkı elde edebilmek için kâfi istihdam yaratması gerekiyor. Centre For Monitoring Indian Economy’ye (CMIE- Hindistan İktisadını İzleme Merkezi) nazaran, Hindistan’ın çalışma çağındaki nüfusunun sırf yüzde 40’ı çalışıyor yahut çalışmak istiyor.
NÜFUS ARTIYOR, BAYANLARIN ÇALIŞMA ORANI DÜŞÜYOR
Ülkede nüfus arttıkça bayanların çalışma oranı düşüyor. Resmi bilgilere dayanan hesaplamalara nazaran, ülkede bayanların istihdam oranı 2004’te yüzde 35 ile tepe yaptı. 2022 yılında ise yüzde 25 civarına geriledi.
Uzmanlar, ulusal bir istihdam krizinin ülkedeki uçurumun nedenlerinden biri olduğunu söylüyor. Bu durumun en değerli sebebinin bayanları birincil bakıcı kabul eden ve mesken dışında çalışmayı olumsuz bir şey olarak gören yerleşik kültürel inançlar olduğu belirtiliyor.
CMIE, 2022’de çalışma çağındaki Hintli bayanların sırf yüzde 10’unun istihdam edildiğini ya da iş aradığını tespit etti. Bu, işgücünde 361 milyon erkeğe kıyasla sırf 39 milyon bayan olduğu manasına geliyor.
KADINLARI İŞ GÜCÜNE DAHİL ETMENİN KARŞILIĞI 552 MİLYAR DOLAR
Uzmanlar, Hindistan’ın çalışan bayan nüfusu konusundaki boşluğu kapatmanın bir yolunu bulması durumunda, ülke için kıymetli bir fırsat doğabileceğinin altını çiziyor. 2018’de yayımlanan bir rapora nazaran, Hindistan’ın bayanların iş gücüne iştirak oranını yalnızca yüzde 10 artırarak gayri safi yurt içi hasılasına (GSYİH) 552 milyar dolar ekleyebileceği kestirim ediliyor.
ÜLKE İÇİ GÖÇ HALA BÜYÜK SORUN
İş meselesinin tetiklediği bir öbür şey ise göç. Yaklaşık 200 milyon Hindistanlı, ülke içinde eyaletler ve bölgeler ortasında göç etti ve bu sayı her geçen gün artıyor. Göç eden insanların çok büyük bir kısmını ise kentlerde iş bulmak için köylerinden ayrılan emekçiler oluşturuyor.
Kerala Memleketler arası Göç ve Kalkınma Enstitüsü’nde göç uzmanı olan Irudaya Rajan, “Köylerdeki işsizlik ve düşük fiyatlar nedeniyle göçler artıyor. Göçmenlere kentlerde makul bir ömür standardı sağlanabilecek mi? Aksi takdirde, daha fazla gecekondu mahallesi ve hastalıkla karşı karşıya kalacağız” dedi.
Nüfus bilimciler, ayrıyeten Hindistan’ın çocuk evliliklerini durdurması, erken evlilikleri önlemesi ve doğum/ölüm sayılarını uygun biçimde kaydetmesi gerektiğini söylüyor. Ülkede kızlardan daha fazla erkek bebeğin dünyaya gelmesi bir cinsiyet dengesizliği yaratıyor ve bu durum da telaş kaynağı olmaya devam ediyor.
YAŞLI NÜFUS KAYNAKLAR ÜZERİNDE ARTAN BİR YÜK
1947’de Hindistan’ın medyan yaşı 21’di. İnsanların yüzde 5’i 60 yaşın üzerindeydi. Bugün, medyan yaş 28’in üzerine çıktı ve nüfusun yüzde 10’undan fazlası 60 yaşın üzerinde.
Medyan yaşı ya da ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan şahısların yaşları küçükten büyüğe gerçek sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır.
Çalışma çağındaki nüfus azalırken, daha yaşlı bir nüfusu desteklemenin devletin kaynakları üzerinde artan bir yük haline geleceği düşünülüyor. Uzmanlar, ülkede aile yapılarının tekrar düzenlenmesi gerekeceğini ve bilhassa yalnız yaşayan yaşlıların artan bir telaş kaynağı olacağını belirtiyor.
Özetle nüfus bilimciler, Hindistan’ın en kalabalık ülke bayrağını Çin’den devralmasının hem olumlu hem olumsuz tarafları olabileceğini belirtiyor. Lakin farklı görüşler bir hususta ortaklaşıyor: Hindistan genç nüfusunun ve bayanların istihdamına öncelik verip gerçek planlama ile hareket edebilirse ve BMGK daimi üyesi olmayı başarabilirse en kalabalık ülke haline gelmeyi önemli bir avantaja dönüştürebilir.
BBC’nin ‘India v China: Is becoming the most populous country a boon or curse?’, CNBC’nin ‘China is facing a population crisis but some women continue to say ‘no’ to having babies’ ve 1news’in ‘As India’s population soars above all, fewer women have jobs’ başlıklı haberlerinden derlenmiştir.