İlk kere Aralık 2019’da Çin’de tespit edilen COVID-19 virüsü, ortadan geçen 3 yıla karşın dünyanın tasası olmayı sürdürüyor. Virüs tüm dünyaya dalgalar halinde yayılıp inişli-çıkışlı bir grafik izlese de günümüzde nispeten büyük bir tehdit olmayı bıraktı. Lakin koronavirüsün Çin’de başlayan seyahati dönüp dolaşıp yeniden bu ülkeyi vurdu. Bir müddettir hadise ile meyyit sayısının açıklanmadığı ülkede tablonun vehameti net olarak bilinmezken, günlük olay sayısı yaklaşık 2 milyon olarak hesaplanıyor.
SIFIR HADİSE ÇÖKTÜ
Ülkede pandeminin başından beri izlenen ‘sıfır vaka’ siyasetinden bir anda vazgeçilmesinin ise bu tabloda hissesi büyük. Geçen ay kısıtlama ve karantina önlemlerinin halkta büyük reaksiyon yaratması üzerine bu uygulamalardan vazgeçilmiş, günlük bilgilerin paylaşılmasına son verilmiş, test zaruriliği da kaldırılmıştı. Sıkı tedbirlerin bir anda gevşetilmesi ise virüsün süratle yayılmasına yol açtı.
AŞI SORUNU
Bunun en büyük sebebi olarak, Çin’de bilhassa risk kümesindeki yaşlı nüfusun aşılama oranının epey düşük olması ve Çin’deki aşılarının faal olmamaları gösterildi. Bilhassa bu iki öge, COVID-19’un daha bulaşıcı olan Omikron üzere altvaryantlarının ülkede denetimsizce yayılmasına yol açtı. Hükümet ile sıhhat yetkilileri ise halkın isyanına karşılık, virüsün yayılmasını göze almış görünüyor.
ANORMAL YOĞUNLUK
Ülkede salgının seyrine ait bilgiler paylaşılmazken, krematoryumlar ile hastanelerin acil servislerindeki olağandışı yoğunluk göze çarpıyor. Birçok hemşire ve hekimin enfekte olduğu, fakat yoğunluk nedeniyle semptomsuz olanların işbaşı yaptığı da belirtiliyor. Milletlerarası ajanslara konuşan Chengdu kentindeki bir ambulans sürücüsü, “30 yıldır bu işi yapıyorum ve bu, şu ana kadar bildiğim en ağır dönem” diyor.
1 MİLYON KİŞİ ÖLEBİLİR
ABD merkezli Sıhhat Metrikleri ve Kıymetlendirme Enstitüsü’nün (IHME) bilgilerine nazaran, Çin’de 2023 yılında 1 milyon kişinin COVID-19 nedeniyle hayatını kaybedebileceği öngörülüyor. 1.4 milyar nüfuslu dünyanın en kalabalık ülkesinde, nüfusun yüzde 60’ının da enfekte olacağı iddia ediliyor. Hal bu türlü olunca, Çin’deki yeni dalganın dünyada yeni dalgalara ve varyantlara yol açacağı telaşı hâkim.
ÜLKELER ÇİN’E KISITLAMA GETİRİYOR
Yeni salgın kaygısını artıran bir başka öge da Çin yeni yılının kutlanacağı 21 Ocak tarihinin yaklaşması. Bu devirde milyonlarca kişi memleketlerine dönüyor ya da yurtiçi, yurtdışı tatile gidiyor. Koronavirüs tedbirlerini kaldıran Çin, pandemi nedeniyle 2020 yılı başından beri durdurduğu yabancılara vize ve kendi vatandaşlarına pasaport vermeye başlayacağını açıkladı. Buna karşılık, kimi ülkeler Çin’e karşı yeni tedbirler açıklarken birçoğu da tedbir almaya hazırlanıyor.
ÜLKELER ÖNLEM ALIYOR
İlk olarak Japonya, Çin anakarasından gelecek yolculardan COVID-19 testi isteneceğini açıkladı. Buna nazaran, 30 Aralık’tan itibaren testi olumlu çıkanlar 7, virüs belirtisi taşımayanlar 5 gün periyodik karantinaya girecek. ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC) de Çin’den gelen yolculara negatif COVID testi ibraz etme zaruriliği getirildiğini açıkladı. Hindistan ve İtalya da Çin’den seyahat eden yolculara COVID-19 testi yaptırmaları mecburiliği getirdi.
BİLGİ NOTU
2019 yılında Çin’in Vuhan kentinde tespit edilen koronavirüsün birinci dalgasının da seyahatler yoluyla yayıldığı konuşulmuştu. Bilhassa Çinli turistlerin büyük ilgi gösterdiği İtalya’nın Bergamo bölgesinde hadiselerde ve ölümlerde rekor kırılmıştı.