Dünya Bankası, Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Ekonomik Güncelleme Raporu’nu yayımladı.
Raporda, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın yükselen Avrupa ve Orta Asya ülkelerinde Kovid-19 salgını sonrası ekonomik toparlanmayı sekteye uğrattığı aktarıldı.
Devam eden savaşın bölgedeki yükselen ve gelişmekte olan ülkeler için salgın sonrası ekonomik toparlanma beklentilerini zayıflattığına dikkati çekilen raporda, bölge iktisadının bu yıl yüzde 0,2 küçülmesinin beklendiği kaydedildi.
Raporda, güç fiyat şoklarının bölgeyi etkilemeye devam ettiği bir ortamda, ekonomik faaliyetin gelecek yıl da derin bir biçimde sakinliğini sürdüreceği ve 2023’te bölge iktisadının büyümesinin yüzde 0,3 düzeyinde kalacağının varsayım edildiği belirtildi.
Yüzde 35 daralma
Savaş nedeniyle Ukrayna’da üretim kapasitesinin tahrip edilmesi, tarım topraklarının ziyan görmesi ve iddiası olarak 14 milyondan fazla insanın yerinden edilmesi sonucunda iş gücü arzının azalmasıyla birlikte ekonomik faaliyetin yara aldığı kaydedilen raporda, ülke iktisadının bu yıl yüzde 35 daralmasının beklendiği bildirildi.
Raporda, “Dünya Bankası’nın son iddialarına nazaran, toplumsal, üretim ve altyapı kesimlerindeki toparlanma ve tekrar inşa muhtaçlıklarının toplamı en az 349 milyar doları bulmaktadır. Bu, Ukrayna iktisadının 2021 yılındaki savaş öncesi büyüklüğünün 1,5 katından daha yüksektir” değerlendirmesinde bulunuldu.
Savaş, ticaretteki değerli kesintiler, besin ve yakıt fiyat şoklarıyla global iktisadın zayıflamaya devam ettiği vurgulanan raporda, tüm bu etkenlerin tıpkı vakitte yüksek enflasyona ve sonrasında global finansman şartlarında sıkılaşmaya da katkıda bulunduğu aktarıldı.
Raporda, Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki yükselen ve gelişmekte olan iktisatların en büyük ekonomik ortağı olan Avro Bölgesi’ndeki faaliyetin, tedarik zincirlerindeki meşakkatler, artan finansal zorluklar ile tüketiciler ve işletmeler ortasındaki inanç düzeylerinde kaydedilen düşüş nedeniyle 2022 yılının ikinci yarısında kayda bedel biçimde kötüleştiği belirtildi.
Savaşın en ziyan verici tesirinin Rusya’nın güç arzındaki büyük azalmalar karşısında yükselen güç fiyatları olduğu aktarılan raporda, “Savaşın uzaması yahut şiddetlenmesi değerli ölçüde daha büyük ekonomik ve çevresel hasar ile memleketler arası ticaret ve yatırımların dağılması potansiyelinin artmasına yol açabilir” ihtarında bulunuldu.
Raporda, yüksek borç düzeyleri ve enflasyon dikkate alındığında finansal zahmet riskinin de hala yüksek düzeylerde olduğu kaydedildi.
Enerji krizinin tesirlerinin de incelendiği raporda, 2021 yılının başlarından bu yana yükselmekte olan global petrol, doğal gaz ve kömür fiyatlarının savaşla çok daha süratli bir halde arttığı ve bölgede enflasyonu onlarca yıldır görülmeyen düzeylere çıkardığı anımsatıldı.
Raporda, gibisi görülmemiş krizin hem tüketiciler hem de hükümetler için muhakkak sonuçlar doğurduğu ve finansal maliyetlerin karşılanabilirliğini, şirketlerin üretkenliğini ve hanehalkı refahını baskıladığı aktarıldı.
En makûs etkilenen ülkelerin güç talebinin yüzde 30’unu oluşturan ısınma ile birlikte sanayi yahut elektrik üretimi için doğal gaz ithalatına orta ve yüksek seviyede bağımlı olan ülkeler ve AB güç piyasalarına yakından bağlı ülkeler olacağı belirtilen raporda, bu ülkelerin doğal gaz arz kesintilerine karşı hazırlanmaları ve gücün tasarruflu kullanımı, güç verimliliğinin arttırılması ve kota/tayınlama planları dahil olmak üzere hane halkları ve şirketler üzerindeki en makûs tesirleri azaltmaya yönelik acil durum planlarını uygulamaya koymaları gerektiği kaydedildi.