Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), 30’lu yaşlarda sigarayı bırakanların ömür mühletinin, sigara içmeye devam edenlerle kıyaslandığında yaklaşık 10 yıl arttığını, bu bireylerin yaklaşık 2-12 hafta içinde deveranının düzeldiğini bildirdi.
31 Mayıs Dünya Tütünsüzlük Günü münasebetiyle DSÖ’den derlediği datalara nazaran, tütün eseri kullanımı, her yıl milyonlarca insanın sıhhatini ve hayatını kaybetmesine sebep olan önlenebilir risk faktörlerinin başında geliyor.
Dünyada genelinde 1,3 milyar tütün eseri kullanıcısının yüzde 80’inden fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. Tütün eseri kullananların yaklaşık yarısı, tütün kullanımıyla bağlantılı hastalıklar nedeniyle beklenen hayat mühletinden daha erken devirde hayatını kaybediyor.
Her yıl tütün eseri kullanımına bağlı ömrünü kaybeden 8 milyondan fazla kişinin yaklaşık 1,3 milyonunu, kullanmadığı halde tütünün dumanına maruz kalanlar oluşturuyor.
Tütün dumanından yaklaşık 700 milyon çocuk etkileniyor. Her yıl 65 bin çocuk, pasif etkilenimin yol açtığı teneffüs yolu enfeksiyonları nedeniyle 5 yaşından evvel hayatını yitiriyor.
YILLIK KAYIP 1,4 TRİLYON DOLAR
Tütün sanayisi, sigara, pipo, puro üzere tütün eserlerinin yanı sıra elektronik sigara, nargile, meyve aromaları, mentol topları üzere eserlerle çeşitlilik sağlayarak tütün bağımlılığının sürdürülmesini sağlamaya çalışıyor. DSÖ, bu eserlerin tamamının sıhhati tehdit ettiğine dikkati çekiyor.
Tütün eserleri sıhhatin yanı sıra iktisada de ziyan veriyor. DSÖ, tütün eseri kullanımına bağlı ekonomik kaybın yıllık 1,4 trilyon dolar olduğunu öngörüyor.
Çevreye de ziyan veren sigara izmaritleri, dünyada en yaygın atılan atıkları oluşturuyor. İzmaritlerdeki kimyasallar ve elektronik sigara atıkları, su ve toprağa sızarak tabiata ziyan veriyor.
Tütün sanayisi, sigara üretimi için yıllık yaklaşık 600 milyon ağaç kesilmesinden sorumlu tutuluyor.
İLK GÜNDEN İTİBAREN İYİLEŞİYOR
Bu bağımlılıktan kurtulmak sıhhat, toplumsal, ekonomik ve çevresel pek çok kar elde edilmesine imkan sağlıyor.
DSÖ, 30’lu yaşlarda sigarayı bırakanların hayat mühletinin, sigara içmeye devam edenlere nazaran yaklaşık 10 yıl arttığına dikkati çekiyor.
İlk sigara bırakma gününden itibaren yüksek kalp atış suratı, kan basıncı, karbonmonoksit düzeyi olağana dönüyor ve vakitle bağışıklık sistemi güçleniyor. Yaklaşık 2-12 hafta içinde dolanım düzeliyor, akciğer kapasitesi artıyor.
ALO 171
Sağlık Bakanlığınca tütün eseri kullananlara, bu bağımlılıktan kurtulmaları için ALO 171 Sigara Bırakma Müşavere Çizgisi ve sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla takviye veriliyor.
ALO 171 Sigara Bırakma Müşavere Sınırı, 7 gün 24 saat kesintisiz ve canlı dayanak sağlıyor. Müracaat Çizgisini arayan bireyler, motivasyonel görüşmelerle bırakma teşebbüsünde bulunmaları için teşvik ediliyor.
Nikotin bağımlılık seviyesini belirlemek hedefiyle nikotin bağımlılık testi uygulanan şahıslara, bağımlılık seviyesine nazaran sigara bırakma planı hazırlanıyor, sigara bırakma sürecinde rehberlik ediliyor ve nikotin mahrumluk belirtileriyle baş etmeye yönelik davranış değişiklikleri hakkında danışmanlık veriliyor.
Nikotin bağımlılık seviyesi daha yüksek olanlar, sigara bırakma hizmeti sunan sıhhat üniteleri hakkında bilgilendiriliyor ve sigara bırakma polikliniklerine yönlendiriliyor. Bu bireylerin randevusu Müşavere Çizgisi tarafından alınıyor.
Sigara bırakma planı yapılanların onay vermeleri halinde Müracaat Çizgisi tarafından yapılan geri dönüş aramalarıyla, bu bireyler bir yıl boyunca takip ediliyor.