Kamunun dövizi tutmak için 7 ayda 66 milyar dolarlık rezerv sattığı varsayım ediliyor Buna karşın, dolar yine 18 liraya dayanırken, enflasyon ise raydan çıktı.
Merkez Bankası’nın (TCMB) döviz yükümlülükleri ve swap ile alınan ödünçler düşüldüğünde eksi 54.8 milyar dolara gerileyen rezervleri, Türkiye iktisadının en büyük sıkıntılarından biri olarak görülüyor. TCMB’nin rezervlerinin dış borçları ve cari açığı fonlayacak kapasitesinin kalmaması iktisadın kırılganlığını artırıyor. Bloomberg Ekonomisti Selva Baziki, TCMB’nin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin vazifeye geldiği 2021 Aralık ayından 22 Temmuz tarihine kadar yaklaşık 7 ayda dövizdeki artışın önüne geçmek için 66 milyar dolarlık rezerv sattığını varsayım ettiklerini söyledi. Bu fiyat aylık ortalama yapılan döviz satışının 10 milyar doları bulduğunu gösteriyor.
HERKESİN ONAYI ALINMALIYDI
Buna karşın, dolar 20 Aralık’taki tarihi tepesi 18.3674 liraya yanlışsız yükselişini hızlandırdığı üzere enflasyonun raydan çıkıp, faizlerin de yükselmesi, kaybedilen milyarlarca dolar rezervin ne uğruna heba edildiği sorusunu gündeme getiriyor. Üstelik, 2001 krizinin akabinde eksiye düşen lakin ilerleyen 10 yılda yüksek faiz siyaseti ve global para bolluğunun mükafatı olarak süratle biriken rezervlerdeki kaybın yerine konması da çok sıkıntı gözüküyor. Sabancı Üniversitesi Finans Kürsü Lideri Prof. Dr. Özgür Demirtaş, Bloomberg’in hesaplamasına yönelik toplumsal medyada yaptığı yorumda “Yazık ki ne yazık. Türkiye’nin bu yıl ayda 10 milyar dolar sattığı düşünülüyor. Bu yıl toplam 66 milyar dolar satılmış. Bu tip mega kararlar için Türkiye’deki herkesin onayı alınmalıydı! Çok yazık. Bu para Türkiye’nin IMF’den alacağı paranın bile kat kat fazlası” dedi.
Dolar 18 lira sınırında
Kur krizini durdurmak için 20 Aralık 2021’de doların 18.3674 lirayı görmesinin akabinde devreye alınan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) sisteminin tesiri 7 ayda neredeyse tesiri ortadan kallktı. Hafta ortasında 18.0434 liraya ulaşarak yılın doruğunu gören dolar son iki gündür ruhsal eşik olan 18 liranın çabucak altında yatay seyrini koruyor. Dolar dün en yüksek 17.9731 lirayı, Euro ise 18.4151 lirayı test etti. Global olarak risk alma eğilimindeki yükseliş memleketler arası piyasalardan borçlanma maliyetinin göstergesi olan CDS’lerde genel bir düşüşe neden olurken Türkiye’nin 5 yıllık CDS’inde de değerli bir düşüş görülüyor. 5 yıllık CDS 26 baz puan düşerek dün 736 baz puana gerilerken CDS’te görülen düşüşü TL’de kıymet çıkarına dönmüyor.