İbrahim Kahveci, bugünkü “Dolar şuurlu yükseltiliyor” başlıklı yazısında Erdoğan’ın açıklamalarını tahlil etti.
“Bugün dolarda yaşanan yükselişi (aslında TL’nin bedel kaybedişini) o konuşmanın satır ortalarında arayalım” diyen Kahveci, Erdoğan’ın kelamlarını için “Ne diyor Erdoğan? “Bütün dünyaları faiz, enflasyon, kur münasebeti üzerine kuran kesin inançlılar…” Bu cümleler para siyaseti biliminin rafa kaldırıldığını gösteriyor. Bütün dünya enflasyon ile çabayı para siyaseti üzerinden Merkez Bankaları vasıtası ile yürütürken biz bunu yapmayacağız demektir. Zati Nureddin Nebati Merkez Bankası faiz siyaseti için “onu önemsizleştirdik” demişti ya… Tam da bu” tabirlerini kullandı.
Kahveci’nin yazısının ilgili kısmı şöyle:
Bu cümlenin ne mana söz ettiğini izah edeyim: Dünya’da şu güne kadara gelen iktisat kurallarının dışına çıkıyor ve yeni bir anlayış ile iktisat siyaseti uyguluyoruz. İktisat bilimi bizim için bitmiştir.
Nasıl mı? Konuşmanın devamından aktararak izah edelim:
Cumhurbaşkanı Erdoğan:
“Türkiye’nin geldiği yol bilhassa bunu yol ayrımı olarak kabul edecek olursak en çok tartışmaya sebep olan tercihi hiç elbet iktisat programı olmuştur. Bütün dünyaları faiz, enflasyon, kur bağlantısı üzerine kuran kesin inançlılar ülkemizin yatırım, istihdam, üretim, ihracat, cari fazla yoluyla büyüme stratejisini anlamaya çalışmamaktadır.
Ne diyor Erdoğan? “Bütün dünyaları faiz, enflasyon, kur ilgisi üzerine kuran kesin inançlılar…”
Bu cümleler para siyaseti biliminin rafa kaldırıldığını gösteriyor. Bütün dünya enflasyon ile çabayı para siyaseti üzerinden Merkez Bankaları vasıtası ile yürütürken biz bunu yapmayacağız demektir. Zati Nureddin Nebati Merkez Bankası faiz siyaseti için “onu önemsizleştirdik” demişti ya… Tam da bu.
“ENFLASYONLA NASIL VE KİM UĞRAŞ EDECEK?”
İyi de o vakit enflasyonla nasıl ve kim çaba edecek? Sakın ola H&M Bakanı Nureddin Nebati’nin “yüreğimizle gayret edeceğiz” kelamını hatırlatmayın. Zira enflasyonla çaba için beyin, akıl ve bilim gerekiyor.
Ne diyor Erdoğan? “Kesin inançlılar ülkemizin yatırım, istihdam, üretim, ihracat, cari fazla yoluyla büyüme stratejisini anlamaya çalışmamaktadır.”
“Bunun yerine ülkemizin asıl gereksinimi olan yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla büyüme asıllı kendi Türkiye İktisat Programımızı uygulamaya başladık. Kimse bizden şunu beklemesin, bu iktidar faizi artırmayacaktır, tam bilakis biz faizi düşürmeye devam edeceğiz. Gelişmiş ülkelerin hiçbiri bu kademede faizleri enflasyona nazaran olması gereken düzeylere yükselterek cari açık verme, münasebetiyle devasa işsizlik problemleriyle karşı karşıya gelme riskine girmez, giremez.
“NE ANLATILIYOR?”
Şimdi bu konuşmaya ne diyelim? Ne anlatılıyor ve ne oluyor?
Bu programla ne oldu mesela… Birinci 5 ayda ihracat yüzde 20,4 artarken ithalat yüzde 40,9 arttı. Dış ticaret açığı 18,3 milyar dolardan 43,2 milyar dolara yükseldi. Güç hariç dış açık ise yüzde 48,2 artışla 9,3 milyar dolara çıktı.
Yani bu program ile hedeflenen ve söylenenin tam lakin tam aykırısı bir tablo yaşanıyor. Ortada cari fazla stratejisi vs diye bir şey yok.
Bakın daha değerli bir nokta var: Gelişmiş ülkeler enflasyona nazaran faizleri yükselterek cari açık verme riskine giremezler diyor.
Bu cümlelerin nerede ise tamamı iktisat biliminin dışında. Cari açık azaltmak isterseniz faizleri ve tüketimi kısarsınız. Hatırlayın 2019 yılını… Faizler 2018 son çeyreğinde artırıldığında 2019 yılında cari fazla vermedik mi?
“ORTADA DÜŞEN FAİZ VS DE YOK”
Ayrıca dün yazdım: Son 8 aydır uygulanan faiz düşüşü yalnızca dandik MB faizinde oldu. Sayın Cumhurbaşkanının bahsettiği kredi faizleri yüzde 20-23 aralığından yüzde 26-29 aralığına yükseldi. Yani ortada düşen faiz vs de yok.
Ne üretim-yatırım-kredi-faiz alakasını kurabilmişiz, ne de cari açık-faiz münasebetini. Bilimsel olmayan bir yolda yaptığımız tek bir şey var: Kurları patlatıp ucuz personellik ile ülkeyi yabancılara peşkeş çekmek.
Ve bunu da yerli-milli telaffuzla gerçekleştiriyoruz.
Tıpkı iç borçlanmasını bile dolara çeviren, TL’sini bile dolarla sigortalayan, ihalelerini dolarla veren, Hazine garantilerini dolara bağlayan; yetmedi dolar enflasyonunu bile getiri garantisine ekleyen ve son olarak mahkemelerini de Londra’ya bağlayan bir idarenin yerli-milli oluşu üzere.”