Diyarbakırlı bayanlar aldıkları eğitimle manda sütünden İtalyanların dünyaca ünlü Mozzarella peynirini üretecek.
GAP Milletlerarası Ziraî Araştırma ve Eğitim Merkezi (UTAEM) öncülüğünde, Tarım ve Orman Vilayet Müdürlüğü, Yenişehir Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü, Diyarbakır Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği, Dicle Üniversitesi (DÜ) Veteriner Fakültesi iş birliğiyle “Kırsalda Bayanlar Mozzarella Peyniri Üretiyor Projesi” hayata geçirildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığınca desteklenen proje ile Türkiye’de manda varlığı bakımından kıymetli vilayetlerden Diyarbakır’da yetiştiricilerin elde ettikleri sütten daha çok yarar elde etmeleri, üretilen peynirde markalaşmanın sağlanması amaçlanıyor.
Proje ile 18-45 yaş ortası 48 bayana mozzarella peyniri imali ile ilgili teorik eğitimler hayatlarını sürdürdükleri kırsal mahallelerde, uygulamalı eğitimler de Diyarbakır Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği bünyesinde faaliyet yürüten bir süt sürece tesisinde verildi.
Kadınlar üretecekleri peyniri “Mandarella” markasıyla kurulacak kooperatif aracılığıyla satışa sunacak.
GAP UTAEM Müdürü Mehdi Sümerli, AA muhabirine, projede, Bismil, Silvan ve Yenişehir ilçelerinde “Anadolu Mandasının Halk Elinde Islah Projesi” kapsamındaki manda besicilerinin yer aldığını belirterek, eğitim sonunda kursiyerlere hem sertifika hem de peynir üretim kitlerinin dağıtılacağını söyledi.
Kadınların aldıkları eğitimle bulundukları yerlerde hijyenik bir biçimde mozzarella peynirini üretmelerinin ve pazara sunmalarının amaçlandığını söz eden Sümerli, “Diyarbakır’da güzel bir manda sayısı var. Asıl gaye kooperatifleşerek üretilen eserleri markalaştırmak ve pazara sunmak.” dedi.
“Kadınlarımız memleketler arası standartlarda üretimi öğrendi”
DÜ Veteriner Fakültesi Dekanı, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Vural, kursiyerlerin her vakit birebir kalitede ve tıpkı standartta eser üretmelerini sağlama maksadında olduklarını lisana getirerek, kurs sonunda bayanların “peynir üreticisi” sertifikası alacağını söyledi.
Vural, bu sertifikayla, kursiyerlerin ya kendi işletmelerinde ya da farklı işletmelerde çalışabileceğini anlatarak, “Bir nevi bu işi diplomalı yapmış olacaklar. Manda sütünden peynir yapan bayanlarımız aldıkları akademik eğitim sonucu kaliteli, hijyenik ve milletlerarası standartlarda üretimi öğrendi. Bunu belgelendirdiler ve bu eserlerini inşallah piyasaya sunacaklar. Böylelikle katma pahası yüksek eserler elde edecekler.” diye konuştu.
Diyarbakır Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği Lideri Hüseyin Yılmaz ise birlik olarak tesislerinde kursiyerlere uygulamalı eğitim imkanı sağladıklarını belirtti.
Manda varlığı olarak Diyarbakır’ın Samsun’dan sonra ülkede ikinci sırada yer aldığını lisana getiren Yılmaz, süt randımanında çok daha âlâ durumda olduklarını söz etti.
Yılmaz, “Manda sütü ve süt eserleri manasında Türkiye’de önder olmak istiyoruz. Memleketler arası arenada da yer almak istiyoruz.” dedi.
“Hedefimiz sütün en az yüzde 50’sinin mozzarella peynirine dönüşmesi”
GAP UTAEM’de vazifeli veteriner doktor ve proje koordinatörü Yezdan Uzunoğlu, Türkiye’nin manda varlığı istikametinden kentin kıymetli bir yere sahip olduğuna işaret ederek, bundan ötürü manda sütünden katma pahası yüksek eser elde etme hedefiyle yaptıkları araştırmalar sonucu bu projeyi hazırladıklarını belirtti.
Kırsalda peynir üreten lakin mozzarella imalini bilmeyen bayanların, verdikleri eğitimle bu eseri de yapmayı başardıklarını anlatan Uzunoğlu, “Üretilen peynirlerin muhakkak bir standardının oluşmasını sağlayacağız. Diyarbakır’daki manda varlığını göz önünde aldığımızda üretilen sütle yeni bir eser de ortaya koymuş oluyoruz. Gayemiz 3 yıl içinde Diyarbakır’daki manda sütünün en az yüzde 50’sinin mozzarella peynirine dönüşmesini sağlamak, bu peyniri hem ulusal hem de milletlerarası pazarda satışa sunmak.” biçiminde konuştu.
Uzunoğlu, eserlerin pazarlanması için logo tasarladıklarını, “Mandarella” ismi ile marka oluşturduklarını aktararak, bayanlara “Tarımsal Kırsal Kalkınma Kooperatifi” kurmaları tarafında de eğitim vermeye başladıklarını kaydetti.
Kooperatifin kurulmasıyla bayanların elde edeceği avantajlara değinen Uzunoğlu, “Mandarella” markasıyla üretilen peynirin İtalya’da rastgele bir kentte raflarda görülmesinin amaçlandığını vurguladı.
“Şimdiden sofralarımızda yerini aldı”
Kursiyerlerden Ayten Katar, çocukluğundan bu yana peynir üretimini bildiğini ancak eğitimle daha profesyonel üretime geçtiklerini söyledi.
Diyarbakır’a has örgü peynirde savlı olduklarını anlatan Katar, “Şimdi de mozzarella peynirinin imaliyle ilgili eğitim aldık. Elimiz yatkın olduğu için hoş yapıyoruz. Bu bahiste çok iddialıyız. Bayanlarımızın başaramayacağı bir şey yok. Şimdiden sofralarımızda yerini aldı.” dedi.
Hatice Bakar da yaklaşık 30 yıldır ailece manda yetiştiriciliği yaptıklarını, manda sütünden örgü ve salamura peynir yaptıklarını belirterek, proje sayesinde kendisini geliştirme imkanı bulduğunu tabir etti.
Bakar, “Başaracağımıza inancım var. Bütün raflarda eserlerimizle önde olmak istiyoruz. İtalyanlar yapmışsa biz de yapabiliriz.” diye konuştu.
Birgül Bakar da 15 mandasının olduğunu, elde ettiği sütten peynir ve yoğurt yaptığını lisana getirerek, mozzarella peyniri üretimi için kendilerine verilen eğitimden ötürü yetkililere teşekkür etti.