Ardıl Batmaz
DİYARBAKIR – Maraş merkezli sarsıntıların yıkıma neden olduğu Diyarbakır’da arama kurtarma çalışmaları sona erdi. 7 binanın yıkıldığı kentte, 409 kişi hayatını kaybetti, 902 kişi ise yaralandı. Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi ve 13 sivil toplum kuruluşunun yer aldığı Diyarbakır Çocuk Hakları Odaklı Kriz İdare Ağı, Diyarbakır’da oluşturulan süreksiz barınma alanlarındaki çocukların durumuna ait rapor hazırladı.
Geçici barınma alanlarındaki insan sirkülasyonun fazlalığı, alanların çoklu ve tanıdık olmayan bireylerle ortak kullanılması nedeniyle çocukların güvenlik gereksiniminin karşılanmadığı belirtildi.
‘KEŞKE FITBOL ALANI OLSAYDI’
Raporda, “Çocuklardan bilhassa 13 tanesi çadırların hem içerden hem dışardan açıldığını, alanda kâfi sayıda kolluk kuvveti olmadığını, hırsızlık olayları duyup huzursuz olduklarını aktararak inançta hissetmediklerini söz etmiştir” denildi. Süreksiz barınma alanlarında görüşme yapılan çocukların kelamlarına de yer verilen raporda, bir çocuğun, “Keşke çimlere bastığımda ayakkabım çamur olmasa, Jiber’in dışında basketbol alanı içerde olsaydı daha âlâ olurdu. Keşke futbol alanı olsaydı” tabirlerine yer verildi.
‘KORUYUCU SIHHAT HİZMETLERİ HEMEN SAĞLANMALIDIR’
Geçici ve kalıcı barınma alanlarının seçiminde sıhhat, güvenlik üzere temel insani şartları sağlayan alanların gözetilmesi gerektiğine dikkat çekilen raporda, alanların içinde, çocukların gereksinimlerine uygun olarak erişebilecekleri oyun gereci ve oyuncakların yer aldığı oyun alanları ile toplumsal ve duygusal gereksinimlerine odaklanacak psikososyal takviye alanları oluşturulması gerektiği belirtildi. Raporda ayrıyeten, çocukların sistemli aralıklarla medikal takibinin yapılması, ilaç kullanmak durumunda olan çocuklar için gereksinim tespitinin yapılması ve günlük müracaat gerekmeksizin tertipli ilaç temininin yapılması gerektiği belirtildi: “Çocuklar için hijyen eserlerinin temini, pak su, tuvalet ve duşa tertipli erişim ile gözetici sıhhat hizmetleri ivedilikle sağlanmalıdır.”
Travma sonrası gerilim bozukluğunun önüne geçebilmek ismine çocukların ruh halindeki değişimin tertipli olarak takip edilmesi gerektiğine de değinilen raporda, “Bu bağlamda bilhassa uzun periyodik psiko-sosyal dayanak programlarının gereksinim bazlı olarak bütün çocuklar için planlanması gerekmektedir. Bilhassa her çocuğun oyun, psiko-sosyal ve terapi gruplarına/çalışmalarına iştiraki, büyük yahut küçük kümelerde, muhtaçlığa nazaran ferdî olarak teşvik sağlanmalıdır” denildi.
‘BAŞKALARI DA OLUNCA ARTIKLARI YİYEBİLİYORUM’
Geçici toplanma alanlarındaki çocukların birçok temel besin ve pak suya erişim bağlamında sorun yaşamadıklarını belirtirken, çocukların bir kısmı ise temel besin ve pak suyun kâfi olmadığını lisana getirdi: “Kahvaltıya yetişemiyoruz bize kalmıyor. Yetişemiyoruz. Herkeste aç kalma korkusu var, yemek yetmiyor kendi imkanlarımızla doymaya çalışıyoruz.”