ABD merkezli CNN International’da yer alan habere nazaran, Çinli yetkililer başşehir Beijing’de sıkı Covid kısıtlamalarına karşı şov yapan protestocuları takip etmek için cep telefonu datalarını kullanıyor.
Nectar Gan ve Yong Xiong imzalı haberde, CNN’e konuşan bir protestocunun bir polis memurunun kendisini aradığını ve cep telefonu sinyallerinin şovların düzenlendiği alanının yakınlarında kaydedildiği için takip edildiklerini söylediğini belirtti.
Pazar gecesi Beijing’in Liangma Irmağı boyunca toplanan yüzlerce gösterici, aralıksız devam eden Covid testlerine ve sokağa çıkma yasaklarına son verilmesi davetinde bulundu. Kimileri da devletin uyguladığı sansürü kınadı ve özgürlük taleplerini lisana getirdi.
Polis telefon bilgilerine nazaran arama yapıyor
Çin başşehrinin merkezindeki muhalefet gösterisi Pazartesi günü erken saatlerde büyük ölçüde sona erdi. Lakin birtakım protestocular o vakitten beri polisten telefon aldıklarını tabir etmeye başladılar.
CNN muhabirleri kendilerine ulaşan polis ve protestocular ortasında gerçekleşen telefon kayıtlarını dinlediklerini lakin güvenlik gerekçesiyle kaydı ulaştıran şahısların isimlerini gizli tuttukları bir habere imza attılar.
CNN tarafından dinlenen bir telefon görüşmesi kaydına nazaran polis, protestocuya Pazar gecesi Liangma Irmağı civarında bulunup bulunmadığı soruluyor. Orada olduklarını inkar ettiklerinde, arayan kişi, “O vakit neden cep telefonu datalarınız neden orada olduğunuzu gösteriyor?” diye soruyor.
Protestocuya ayrıyeten sorgulama için bir polis karakoluna gitmesi ve yazılı bir tutanak imzalaması söylendiğinin belirtildiği haberde kayıtlara nazaran, protestocular neden buna uymak zorunda olduklarını sorduklarında, arayan kişi bunun “Beijing Belediyesi Kamu Güvenliği Ofisi’nin bir emri” olduğu kaydedildi.
CNN sözkonusu argümanlar üzerine Beijing Belediyesi Kamu Güvenliği Ofisi’ne ulaştığını fakat rastgele bir dönüş alamadığını kaydetti.
Telefonlarını uçak moduna alanlar olmuş
Haberde birtakım göstericilerin izlenmeye ya da kimliklerinin tespit edilmesine karşı tedbirler aldığı da yazıldı. Bir protestocu CNN’e şov sırasında telefonunu uçak modunda tuttuğunu ve polisin kendileriyle irtibata geçmediğini söyledi.
Çin’de mahallî idarelerle ilgili küçük çaplı protestolar meydana gelse de, mevcut şov dalgası 1989 Tiananmen Meydanı* hareketinden bu yana görülmemişti. “Sıfır vaka” siyasetine karşı başlayan reaksiyon, Çin başkanı Şi Cinping‘in 2012 yılında iktidara gelmesinden bu yana gerçekleşen en büyük şovlardan biriydi.
‘Sıfır vaka’ protestoları
Çin’de Covid-19’dan bu yana uygulanmasına devam edilen ve halkta öfkeye yol açan “sıfır vaka” siyaseti yaşanan ölümlü olayların akabinde finans merkezi Şanghay da dahil olmak üzere ülke genelinde birçok kentte protestolara neden olmuştu.
Çin’de gaz zehirlenmesi yaşayan ve “sıfır vaka” siyasetinin uygulanış biçimi nedeniyle hastaneye yetiştirilemediği için hayatını kaybeden üç yaşındaki çocuğun akabinde da bu sefer de halk yangında hayatını kaybedenlerin öfkesini yaşıyor. Çin’de Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin merkezi Urumçi kentinde Covid-19 nedeniyle karantinaya alınan apartmanda çıkan yangında 10 kişi ömrünü yitirmişti. Toplumsal medyada, binanın Covid-19 salgını nedeniyle karantina altında olmasından dolayı apartman sakinlerinin içeride mahsur kaldığı paylaşımında bulunulurken, uygulanan önlemler nedeniyle itfaiyenin de bölgeye geç ulaşmasına yansılar ise çığ üzere büyüyerek ülke genelinde protestolara dönüşmüştü.
Ellerinde “Urumçi için karantinayı kaldırın, Sincan için karantinayı kaldırın, tüm Çin için karantinayı kaldırın!” yazılı pankartlar olan protestocular devam eden “sıfır vaka” uygulamasına ve sansüre reaksiyon göstermişlerdi.
İngiliz haber ajansı Reuters’da yer alan habere nazaran, öteki bir noktada büyük bir küme ise, “Yerin tabanına batsın Çin Komünist Partisi, yerin tabanına batsın Şi Cinping” diye bağırmaya başlamıştı.
Tepki dalgası Şanghay’da başladı
Sıfır hadise siyasetine karşı Çin’de reaksiyon gösterilmesi yeni değil. Nisan ayında da Şanghay’da beşerler konutlarında çığlık atmaya başlamış ve bütün kenti saran çığlıkların imgeleri ise toplumsal medyada gündem olmuştu. Öte yandan insanların apartmanlarının pencerelerinde toplu olarak müzik söylediği bir yerleşimde çekildiği öne sürülen görüntüde ise hoparlör taşıyan dronun apartmanların üzerinde uçarak insanlara önlemlere uymaları, pencerelerinden ve balkonlarından dışarı çıkmamaları iletisini taşıdığı görülmüştü.
Çin’in ‘sıfır vaka’ politikası
Küresel ölçekte düşük olsa da, Çin’deki hadiseler günlerdir rekor düzeylerde. Cumartesi günü yaklaşık 40 bin yeni olay kaydedildi.
Çin, Covid-19’a karşı, olayları ortaya çıktığı yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen “sıfır vaka” stratejisini uyguluyor. Strateji, karantina, seyahat kısıtlamaları, toplu testler, imalat, ticaret ve hizmetler kesimindeki işletmelerin faaliyetlerinin kısıtlanması üzere katı ve geniş ölçekli önlemleri gerektiriyor. Önlemler, hayatın olağan akışına müdahalenin yanında ekonomik maliyeti açısından da tartışmalara yol açıyor.
*Tiananmen Meydanı Olayları
Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) 1989 yılının 15 Nisan’ı ve 4 Haziran’ı ortasında meydana gelen; öğrencilerin, aydınların ve çalışanların önderliğinde gerçekleşen şovları ve akabinde yaşananları tabir eden halk hareketiydi. Şovların odak noktası Beijing’de Tiananmen Meydanı’ydı.
Beijing’de protestolar ÇHC hükümeti tarafından kanlı bir biçimde bastırıldı ve pek çok sivil hayatını yitirdi. Meyyit sayısı ÇHC’nin resmi kaynaklarına nazaran 200 – 300 ortası, Çinli öğrenci örgütlerine ve Çin Kızılhaç’ına nazaran ise 2000 – 3000 ortasındaydı. Bununla birlikte Çin Hükümeti’nin pek çok bağımsız kaynak tarafından da doğrulanan savına nazaran ölümlerin değerli bir kesiti meydanda değil, meydana çıkan sokaklarda olmuştu.
halktv.com.tr // Dış Haberler