Kamuya ilişkin santralerin elektrik üretimindeki hissesi yüzde 12’ye kadar gerilerken, piyasada fiyat istikrarının olmaması nedeniyle elektrik ticaretindeki hisse yüzde 26’yı buluyor.
Özelleştirme siyasetleri sonucu büyük kısmı özel dala devredilen elektrikte, kamunun hissesi gitgide küçülüyor. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) bilgilerine nazaran, nisan ayında Türkiye’de üretilen toplam elektriğin yalnızca yüzde 12.4’ünün kamuya ilişkin santrallerden sağlandığı görüldü.
İSTİKRARSIZLIK VAR
Ancak özelleştirme sonrası maksatların tutmaması, piyasadaki fiyatların yüksekliği ve istikrarsızlığı nedeniyle kamunun toplam elektrik ticaretindeki hissesi yüzde 26 düzeyine ulaşıyor. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İdare Şurası Üyesi Mehmet Özdağ, elektrik piyasasında oluşan fiyatların siyasi iktidar için çok önemli bir risk haline geldiğini, hür denilen piyasanın artık kamu denetiminde olduğunu söyledi. Kamunun elindeki Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) toplam şurası güç içindeki hissesinin yüzde 21 olduğunu tabir eden Özdağ, lakin toplam üretim içindeki hissesinin her yıl gerilediğini belirtti. EÜAŞ’ın kendi ürettiğinin dışında öbür hür üretim şirketlerinden de elektrik alarak piyasaya ve kendi sorumluluğundaki kuruluşlara toptan satışlar yaptığını anlatan Özdağ, özel şirketlerin fiyatları belirlediği borsada kilovatsaati (kWh) 2 TL’yi aşan elektriğin EÜAŞ tarafından 31.9 kuruş/kWh üzerinden satıldığını kaydetti.
Mehmet Özdağ
Enerji yoksulluğu riski büyüyor
“Adı hür olan piyasanın o kadar da hür bırakılamayacağına karar verildi” diyen Mehmet Özdağ, “Bütün bu gelişmeler ve içinde bulunduğumuz durum bize EÜAŞ’ın ülkemiz elektrik piyasasının en değerli faktörü olduğunu gösteriyor. EÜAŞ’ın yokluğunun ya da üretimdeki hissesinin azalmasının bizim için güç yoksunluğu manasına geleceğini yaşayarak öğrenmiş oluyoruz” dedi.
Kamulaştırma ve güç verimliliği için adım atılmalı
Enerji dalında yaşanan problemler için tahlil tekliflerini sıralayan Mehmet Özdağ, yeni ve yenilenebilir güç kaynakları ile teknolojilerinin bir an evvel EÜAŞ’ın üretimde asli öge haline getirilmesi gerektiğini söyledi. Mevcut santrallerin özelleştirme sürecinin bir an evvel durdurulması gerektiğini vurgulayan Özdağ, şöyle konuştu: “Daha evvel farklı yollarla özelleştirilmiş, işletme hakkı devredilmiş lakin yüklenicisi tarafından kaideleri yerine getirilememiş santralların yine ve hızla kamulaştırılması, üretime kazandırılması ve tahminen de en değerlisi üretimde verimlilik temeli ile üretim kayıplarının azaltılması, kapasite kullanım oranının artırılması için gerekli yatırımların önünün açılması gerekmektedir.”