Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, “Türkiye’de çok önemli bir sorun olan siyasetin finansmanı probleminin aşılması gerekiyor. Şu anda siyasetin çok büyük bir kısmı itibariyle kayıt dışı finanse edildiğini biliyoruz. Kayıt dışı finansmanı ortadan kaldırmadığımız sürece demokratikleşme sürecinin başlangıcında çok önemli yanılgılar yapılabileceğini, hasebiyle bu sistemin uygulanabilmesi, hakikaten başarılı olabilmesi için bu meselelerin aşılması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
DEVA Partili Yeneroğlu, Kartal Kent Kültürü ve Demokrasi Derneği’nin İstanbul Kartal’da düzenlediği, “Neden Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem?” başlıklı panele konuşmacı olarak katıldı.
Mustafa Yeneroğlu, Meclis’in güçlendirilmesi için yasama faaliyetlerinin aktifleştirilmesi gerektiğini belirttiği konuşmasında bunun için yeni bir Meclis İçtüzüğü hazırlayacaklarını söyledi. Yeneroğlu, bilhassa yasama dokunulmazlığına dair istisnaların açıkça düzenlenerek belirsizliğe ve keyfiliğe son verilmesi gerektiğini de söyledi. Ece Güner Toprak’ın moderatörlüğündeki panelin birinci oturumunda konuşan Mustafa Yeneroğlu, şunları söyledi:
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) giden yolların birinci evvel demokratikleştirilmesi gerekiyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne giden yolların demokratikleştirilmesi için, milletin büyük bir çoğunluğunun Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde temsil edilebilmesi için barajın önemli manada düşürülmesi gerekiyor. Bu sebepten ötürü barajın yüzde 3 olarak belirlenmesi noktasında mutabakat sağladık.
“Siyasetin finansmanı meselesinin aşılması gerekiyor”
Mutlaka siyasi partiler kanunu ve seçim kanunları değiştirilmesi gerekiyor. Bunlar değiştirilmediği takdirde aslında güçlü bir parlamenter sistem oluşturmanız mümkün değil. Zira güçlü bir parlamenter sistem oluşturabilmeniz için güçlü milletvekilleri de olması gerekiyor. Tekrar parlamenter sistem içerisinde düzenekleri da güçlendirmeniz gerekiyor. Bunun için de kesinlikle siyasi parti kanununun mevzuatının siyasi partiler ve seçim mevzuatının değiştirilmesi, parti içinde demokrasinin güçlendirilmesi, partilerin iç işleyişi ve örgütlenme formuyla ilgili demokrasi problemlerinin aşılması, seçmen milletvekili ortasındaki bağın güçlendirilmesi üzere konuların ele alınması gerekiyor.
Özellikle ve bilhassa Türkiye’de çok önemli bir sorun olan siyasetin finansmanı meselesinin aşılması gerekiyor. Şu anda siyasetin çok büyük bir kısmı itibariyle kayıt dışı finanse edildiğini biliyoruz. Kayıt dışı finansmanı ortadan kaldırmadığımız sürece demokratikleşme sürecinin başlangıcında çok önemli yanlışlar yapılabileceğini, hasebiyle bu sistemin uygulanabilmesi, sahiden başarılı olabilmesi için bu problemlerin aşılması gerektiğini düşünüyoruz.
“Anayasada, partiler kanununda ve siyasetin finansmanı ile ilgili değişiklikler yapacağız”
Aynı vakitte siyasi partilerle ilgili, seçim mevzuatıyla ilgili alışılmış ki yasak ve yaptırımların Avrupa Kurulu standartlarına uygun bir biçimde tekrar gözden geçirilmesi ve mevcut uygulamanın da demokratik olmadığını da bilhassa altını çizmek gerekiyor. Siyasetin finansmanıyla ilgili biz güçlenmiş parlamenter sistem mutabakat metnimizde de çok ayrıntılı bir çerçeve ortaya koyduk. Bilhassa siyasetçi kanunu oluşturulması, yolsuzluklarla gayret konusu seçim vaktinde kampanyaların şeffaf olması ve bunların mümkün mertebe limitlenmesi fakat bütün kampanyaları da harcanan o paraların da detaylı olarak hesabının verilmesi siyasi partilerin güçlenebilmesi için hazine yardımının daha adil bir biçimde dağıtılması üzere konuları ayrıntılı olarak ele aldık.
Adil seçimin olabilmesi için Avrupa Kurulu standartları doğrultusunda fikir özgürlüğü olması lazım, toplantı, şov özgürlüğü olması lazım. Yalnızca seçim günüyle ilgili problemler değil. Ondan evvel de birçok çerçeve var. Bunun da ele alınması gerekiyor. Bununla ilgili de hem anayasada birtakım düzenlemeler yapacağız hem de meclis iç tüzüğünde ve siyasi partiler kanunun seçim mevzuatı ve siyasetin finansmanıyla ilgili çalışacağımız mevzuatta da bir dizi değişiklikler yapacağız.
“Torba kanunu uygulamasına son vereceğiz”
Yine meclisin güçlendirilmesi için yasama faaliyetlerinin aktifleştirilmesi gerekiyor. Bunun için yeni bir meclis iç tüzüğü hazırlayacağız ve bu meclis iç tüzüğünün tekrar delik deşik edilememesi için de değişikliği yaptıktan sonra da lakin nitelikli bir çoğunlukla meclis iç tüzüğünün tekrar değiştirilme imkanını karara bağlayacağız. Yeniden meclisimizi bir müzakere organı çoğulcu bir müzakere ortamı sağlama noktasında bir dizi değişikliklerimiz var. Yasama bağışıklığıyla ilgili önemli değişiklikler düzenlemeler yapılması gerekiyor. Bilhassa yasama dokunulmazlığı istisnalara açıkça düzenlenerek belirsizliğe ve keyfiliğe son verilmesi gerekiyor. Dokunulmazlıkların kaldırılmasının nisabının tekrar gözden geçirilmesi gerekiyor.
Kanun imal süreçlerinin demokratikleştirilmesi çok kıymetli bir konu. Bir sefer torba kanunu uygulamasına katiyen son vereceğiz. Yani ismi torba lakin şu anda uygulanan adeta bir çuval kanun sistemi. Buna mutlaka son vereceğiz. Lakin yetmez. Asıl değerli olan kanun üretim süreçlerinde meclis kurullarının aktifleştirilmesi gerekiyor. Kanunların orada müzakere edilerek olgunlaştırılması gerekiyor. Münasebetiyle oraya yük vereceğiz. Oraya sivil toplumun da güçlü bir biçimde dahil olmasını sağlayacağız. Tekrar orada apar topar meclisten geçirme imkanına son vereceğiz. Bekleme müddetleri koyacağız ve nitekim titizlikle tartışılmasını ve bu tartışma içerisinde de kanunların üretimi ile ilgili de nitelikli kanun yazımlarının üzerinde de duracağız. Şu anda anayasamızda çok fazla yazım yanılgısı var. Utanç verici bir şey.