Dev Maden-Sen Genel Lideri Tayfun Görgün, Çorum’da maden emekçisi İbrahim Ayan’ın, Manisa’nın Soma ilçesinde madende çalışan Durmuş Şahan’ın iş kazası sebebiyle hayatını kaybetmesinin akabinde iktidara davette bulundu. Görgün, “Hiçbir madencinin ekmeğini kazanırken ölmesini istemiyoruz” dedi.
Çorum İskilip ilçesindeki kömür madeni ocağında çalışan maden emekçisi İbrahim Ayhan metan gazından, Manisa’nın Soma ilçesinde faaliyet gösteren İmbat Madencilik’te çalışan Durmuş Şahan ise kepçe altında kalarak hayatını yitirdi. Yaşanan iki ölümlü iş kazasının akabinde madencilik kesimindeki kontrol ve emekçi sıhhati güvenliği hususları tekrar gündeme geldi.
Madencilik dalında yaşanan iki ölümlü iş kazasının akabinde DİSK’e bağlı Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme Emekçileri Sendikası(Dev Maden-Sen), toplumsal medya üzerinden yayınladığı iletiyle iktidara “İş cinayetleri son bulsun” davetinde bulundu.
DEV MADEN-SEN’DEN TAZİYE MESAJI
DEV Maden-Sen ölen emekçiler için taziye iletisi yayımlayarak şu sözlere yer verildi: “Çorum İskilip Çomu Köyü’nde İbrahim Ayan metan gazından, Manisa Soma İmbat Madencilik’te Durmuş Şahan kepçe altında kalarak hayatını yitirdi. Madenci kardeşlerimizin acılı ailelerine ve personel sınıfımıza başsağlığı diliyoruz.”
Madende iş kazasında hayatını kaybeden personeller Durmuş Şahan (Solda) ve İbrahim Ayan (Sağda)
“İŞÇİ SIHHATİ VE GÜVENLİĞİ MALİYET OLARAK SAYILIYOR”
Yaşanan iki ölümlü iş kazasının akabinde SÖZCÜ’ye açıklamada bulunan Dev Maden-Sen Genel Lideri Tayfun Görgün, Türkiye’de madencilik kesiminde kontrollerin yetersiz, sendikalaşma oranın az ve özel dal tarafından personel sıhhati ile güvenliğinin ek maliyet olarak sayıldığını lisana getirdi. Görgün yaptığı açıklamada şu tabirlere yer verdi:
“Madencilik dünyada olduğu üzere Türkiye’de de çok tehlikeli iş gurubu ortasında yer alıyor. Fakat tehlikenin önlenmesi de mümkün. İş sıhhati güvenliğiyle ilgili yasalar da var, madencilikle ilgili gerekli maddelerin içinde de tehlikenin önüne geçilmesi manasında gerekli yönetmelikler var.
Ancak çalışanın güvenliğini sağlamak ve gerekli yasal hükümlülüklere uymak dalda maliyet kalemi olarak görüldüğü için patron tarafından uygulanmıyor. Ayrıyeten madencilik bölümünün bu cins hususlarda denetlenmesi gerekir. Lakin evvelden denetlenme konusunda Türkiye’de eksiden beri bir badire yaşanıyor. Bu nedenle bu önleyici yolda eksik çalışmış oluyor.”
“İŞVERENİN ‘ATARIM’ BASKISI SENDİKALAŞMANIN ÖNÜNE GEÇMEKTEDİR”
Önemli sıkıntılardan birinin de madencilik dalında sendikalaşmanın az olduğuna dikkat çeken Görgün şöyle konuştu:
“Sendikalı olan işyerlerinde iş kazaları çok azdır. Türkiye’de hala maden bölümünde yeteri oranda sendikalaşmayı yakalayamadık. Bunun en büyük sebebi ise işsizlik endişesidir. Patronun ‘Atarım’ baskısı sendikalaşmanın önüne geçmektedir.
Hem kamuda hem de özel dalda sendikalaşmaya karşı bir direnci var. İş sıhhati güvenliği tam manasıyla sağlanmadığı, yeteri kadar yasal mevzuatlar içerisinde kontrollerin yapılmadığı ve sendikalaşma oranın artmadığı sürece Türkiye’de madencilik dalındaki ölümlü iş kazalarının önüne geçemezsiniz.”
“YASAL DÜZENLEMELER YAPILSADA EKSİKLER SÜRÜYOR”
Açıklamasında Manisa’nın Soma ilçesinde yaşanan ve 301 madencinin hayatını kaybettiği soma Maden faciasının akabinde maden bölümüyle ilgili bir kadro düzenlemelerin yapılmasına rağmen eksikliklerin devam ettiğini söyleyen Görgün kelamlarına şöyle devam etti:
“Soma’da 301 madencinin hayatını kaybettiği olay artık dünyada bilinen en büyük facialardan ve iş cinayetlerinden birisidir. O devirlerde madenlerdeki hem kontrollerin artırılması, hem de iş sıhhati güvenliğinin sağlaması konusunda sendikamız olmak üzere birçok sendika, parlamentoda bir ekip teşebbüslerde bulunuldu.
Bu mevzuda bir ölçü adımlar atılmış olmasına rağmen, hala yeteri seviyede değil. Gerekli yasal düzenlemeler daima patronun adaptasyon süreci bekleniyor diye bekletildi ve geç uygulamaya sokuldu. Gerekli yasal düzenlemeler artık uygulamaya sokulmuş olsa da, yapılan kontrollerde eksiklerin giderilmesi ve sorunların ortadan kaldırılması konusunda hala daha eksiklikler devam ediyor.”
“ÖZELLEŞTİRMELER İLE MADENLERDE ÖLÜMLÜ İŞ KAZALARI ARTTI”
Görgün, maden dalında özelleştirmelerin başlamasıyla birlikte ölümlü iş kazalarının arttığını da söz ederek, şu tabirleri kullandı:
“Türkiye’de madenlerde yaşanan ölümlü iş kazalarının en kıymetli sebeplerinden birisi de madenlerin özelleştirilmiş olması. 1980’li yıllarda Türkiye madenciliğinin yüzde 86’sı kamunun elindeydi. Yani büyük oranda madencilik devletin eliyle yapılıyordu. Madenini bulunup, pazarlamaya kadar geçen süreçleri devlet yapıyordu. Fakat nedense madenin bulunmasın, işlemesine ve pazarlamasına kadar olan süreçlerin hepsi birer birer özelleştirildi.
Böyle olunca kamu dalındaki üzere bir uygulama özel dalda yapılmaz hale geldi. Zira özel bölümün bedel verdiği en değerli şey kar etmektir. Bu nedenle üretim maliyetleri aşağı çekilerek, en yüksek kar elde edilmek istenmektedir. Böylelikle özel dalda personel sıhhati ve iş güvenliğini üretim maliyetleri ortasında görüldüğü için yeteri oranda gerekli önlemler alınmıyor.”
“HİÇBİR MADENCİNİN EKMEĞİNİ KAZANIRKEN ÖLMESİNİ İSTEMİYORUZ”
Özelleştirmeyle birlikte çok önemli iş kazalarının yaşanmaya başladığını belirten Görgün, “Ermenek, Bursa Kemalpaşa, Kozlu, Soma üzere büyük facialar yaşanmaya başladı. Dünyada şöyle bir şey vardır; her ne kadar özelleştirme olsa da denetlemeyi devlet kendi eliyle yapar. Lakin Türkiye’de denetleme olayı yetersiz. Bu nedenle bir anca evvel kontrollerin gerçek manada yapılması, görülen eksiklerin giderilmesi, sendikalaşmanın önünü açılması ve iş sıhhati ile güvenliği tedbirlerini yeteri seviyede alınmasını talep ediyoruz. Hiçbir madencinin ekmeğini kazanırken ölmesini istemiyoruz.” diye konuştu.