Önümde sarsıntı sonrası yapılan birinci anket duruyor.
14-16 Şubat tarihleri ortasında yapılmış.
Anketin özelliği şu:
Depremden etkilenen 10 vilayet dışındaki vilayetlerde yapılmış.
Bugünlerde konuştuğum bir çok insanın merakı şuydu:
Deprem sonrası yapılan anketler nasıl bir sonuç verdi?
Benim bildiğim siyasi anket yapan önemli kuruluşların hiç biri şimdi bir zelzele sonrası anketi yayınlamadı.
Ama geçen Cumartesi itibariyle zelzele sonrası birinci sinyal evvel Fenerbahçe , sonra Beşiktaş tribününden geldi.
ANKETTE O DENLİ BİR SORU VAR Kİ YAZININ SONUNDA AÇIKLAYACAĞIM
Önümdeki anket seçim araştırması değil.
Ama seçimlerle ilgili tek soru var.
“Bu Zelzele vereceğiniz oyu değiştirdi mi?”
Sonucunu yazının sonunda vereceğim.
Çünkü sosyolog gözüyle baktığımda bana seçim anketinden bile daha ilgi cazibeli birtakım işaretler veriyor.
Anketi yapan dünyanın en büyük 3 kamuoyu araştırma şirketinden biri olan IPSOS.
İPSOS siyasi araştırmalar da yapan bir kuruluş lakin bunları hiçbir vakit yayınlamıyor.
Daha çok piyasanın nabzını ve tüketici alışkanlıklarını ölçen araştırmalar bunlar.
YÜZDE KAÇIMIZIN SARSINTI BÖLGESİNDE TANIDIĞI YAHUT KAYBETTİĞİ İNSAN VAR
Yukarda da belirttiğim üzere bu anket sarsıntıdan ziyan gören 10 ilin dışındaki vilayetlerde 1000 kişi ile ve telefon görüşmesi ile yapılmış.
Ancak şöyle değişik bir detayı var.
Ankete katılan bireyleri şu soru sorulmuş:
“Deprem bölgesinde akrabanız yahut arkadaşınız var mıydı?”
Yüzde 59’a “Evet vardı” yanıtı vermiş.
İkinci soru ise şu:
“Akraba yahut arkadaşlarınızdan hayatını kaybeden, yaralanan oldu mu?”
Cevaplar şöyle:
(*) Yüzde 47: Hayır olmadı.
(*) Yüzde 28: Evet hayatını kaybeden oldu.
(*) Yüzde 31: Evet yaralanan oldu.
Bu da sarsıntının tesirlerinin, bütün Türkiye’de ne kadar yaygın olduğunu gösteren bir sonuç.
YARDIMLARINIZI HANGİ KURULUŞLARA YAPTINIZ
Şimdi gelelim daha değişik sonuçlara…
Yalnız bu sayıları değerlendirirken şuna dikkat edin.
Sorulan şahıslar birden fazla kuruma da yardım ettiği için toplamların yüzde 100’den fazla olması sizi şaşırtmasın.
(*) Hangi resmi yahut sivil toplum kuruluşu ile nakdî yardım yaptınız?
İşte karşılıklar:
(*) Yüzde 58: AFAD
(*) Yüzde 45: AHBAP
(*) Yüzde 26: Kızılay
(*) Yüzde 20: Belediyeler
(*) Yüzde 20: Etrafımın ve arkadaş kümelerinin düzenlediği yardımlar
(*) Yüzde 12: Öteki sivil toplum kuruluşları
(*) Yüzde 6: AKUT
(*) Yüzde 4: Şirketimin düzenlediği yardım kampanyası
(*) Yüzde 1: Instagramda takip ettiğim influencer’lar.
Gördüğünüz üzere AFAD lehine ve AHBAP aleyhine yapılan devasa iktidar yanlısı kampanyaya karşın beşerler AHBAP’a inanç duymuşlar.
İLK 24 SAATTEKİ ARAMA KURTARMA PERFORMANSI YÜZDE 45’E YÜZDE 51
Bir öteki kritik soru:
“Depremin akabinde başlayan arama- kurtarma- dayanak çalışmalarının birinci 24 saat performansını nasıl değerlendiriyorsunuz?
(*) Yüzde 20: Çok başarılı
(*) Yüzde 24: Başarılı
(*) Yüzde 24: Başarılı değil
(*) Yüzde 27: Hiç başarılı değil
Görüldüğü üzere yüzde 45 başarılı, yüzde 51 başarısız üzere bir bölünme ortaya çıkmış.
ÖLEN VE YARALANAN YAKINI OLANLARA NAZARAN EN BAŞARILI KURTARMA ÇALIŞMASINI KİM YAPTI
Bir öteki soru ise sarsıntıda ölen ve yaralanan yakını olan insanlara sorulan şu soru:
“Arama kurtarma çalışmalarında hangi kurumuşları başarılı buldunuz?”
(*) Yüzde 71: Madenciler
(*) Yüzde 68 AHBAP
(*) Yüzde:66 AFAD
(*) Yüzde 52: Başka ülkelerden gelen ekipler
(*) Yüzde 52: AKUT
(*) Yüzde 43: Kızılay
Bir detay: Tıpkı soru sarsıntıda ölen yahut yaralanan bir yakını olmayanlara sorulduğunda AFAD’ı başarılı bulanların oranı yüzde 71’e çıkıyor.
ARAMA KURTARMADA EN KÂFİ VE KISMEN KÂFİ OLAN KURULUŞLAR HANGİLERİYDİ
Ve siyasi açıdan sonucu olabilecek en kritik soru:
Arama-Kurtarma ve Yardım konusunda en kâfi yahut kısmen kuruluşlar hangileriydi?
- Yüzde 81: Sivil toplum örgütleri (Dernek ve vakıflar)
- Yüzde 72: Belediyeler
- Yüzde 65: Özel bölüm firmaları
- Yüzde 56: Hükümet
Bu alanda da sivil toplumun performansı devletin önüne geçiyor.
OHAL VE ÜNİVERSİTE KARARI HAKKINDA NE DÜŞÜNÜYORSUNUZ
(*) Yüzde 84 OHAL ilanını hakikat buluyor.
(*) Buna karşılık ankete katılanların yüzde 58’i üniversitelerin kapatılma kararını yanlış buluyor. Gerçek bulanların oranı yüzde 35.
“DEPREM KADERDİ” MAZERETİ YÜZDE KAÇ OY GETİRİR
Ya “Deprem yazgıdır ve çok büyüktü yapılacak bir şey yoktu” diyenler?
Onların oranı yalnızca yüzde 22…
Geriye kalan zelzelenin sebepleri ortasında kontrolsuzluktan, çarpık yapılaşmaya, imar aflarına kadar somut münasebetleri sayıyorlar.
Yani seçim meydanlarında “Deprem kaderdi” diyerek halkı ikna etmek kolay olmayacak.
ŞU AN RUHSAL HALİNİZİ HANGİ SÖZLERLE AÇIKLARSINIZ
6 Şubat sonrası kendinizi nasıl hissediyorsunuz:
(*) Yüzde 41: Yorgun
(*) Yüzde 38: Endişeli
(*) Yüzde 31: Üzgün
(*) Yüzde 24: Öfkeli
(*) Yüzde 23: Bıkkın
(*) Yüzde 22: Başı karışmış
(*) Yüzde 20: Hayal kırıklığına uğrakmış
(*) Yüzde 20: Rahatsız olmuş
(*) Yüzde 18: Kuşkulu
(*) Yüzde 16: İncinmiş
(*) Yüzde 14: Şok
(*) Yüzde 13: Yalnız
(*) Yüzde 12: Nefret
(*) Yüzde 10: Mahçup
DEPREM SONRASI HANGİ MARKALAR HAKKINDA GÖRÜŞÜNÜZ OLUMLU DEĞİŞTİ
Ve geliyorum son 2 soruya…
“Yaşadığımız zelzele sürecinde hangi markalara karşı görüşünüz olumlu istikamette etkilendi?
Bu soruya yüzde 50 yanıt vermemiş.
Cevaplayanların görüşlerini sırasıyla yazıyorum:
- AHBAP
- Trendyol
- LC Waikiki
- AFAD
- Eti
- Şok
- Ülker
- Defacto
Burada kıymetli bir ayrıntıyı da vereyim.
Cevap verenlerin yüzde 20’si AHBAP derken, yüzde 6’sı AFAD demiş.
VE BEKLENEN SORU: ZELZELE KAÇINIZIN OYUNU DEĞİŞTİRDİ
Ve geliyorum herkesin merak ettiği sorunun yanıtına:
“Yaşanan zelzele önümüzdeki seçimde vereceğiniz oyu değiştirdi mi?
İşte karşılıklar:
(*) Yüzde 61: Hayır değiştirmedi
(*) Yüzde 15: Evet değiştirdi.
(*) Yüzde 24: Yanıt yok yahut fikrim yok.
Evet sarsıntı sonrası birinci anketin sonuçları bunlar.
“Deprem iktidarı yeterlice çökertti” beklentisi içindeki muhalifleri tatmin edecek bir değişim değil…
Ancak “Seçimi kıl hissesi alma” umudu olan iktidar yanlıları için de gereğince tasa verici bir sonuç…
Ertuğrul Özkök
Odatv.com