Kahramanmaraş’ta 7,7 ve 7,6 şiddetindeki sarsıntılar 10 vilayette yıkıcı tesirlere neden oldu.
Depremin akabinde yol kenarlarında biriken çöpler, içme suyuna erişimde yaşanan zorluk ve beraberinde gelen hijyen sorunu en büyük sorunlar ortasında yer alıyor.
Deprem bölgesinde enfeksiyon riskini pahalandıran İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve KLİMİK Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, şimdi salgın hastalıkların kelam konusu olmadığını, önümüzdeki haftanın bu açıdan çok kritik olduğunu, tedbirler açısından bu süreyi çok aktif bir biçimde pahalandırmak gerektiğini söyledi.
İlk hafta arama kurtarma ve yaralıların acil tedavilerine yönelik grupların alanda etkin rol oynadığını söz eden Prof. Dr. Yavuz, artık salgın hastalık riski açısından halk sıhhati ve enfeksiyon uzmanlarının bölgede daha etkin rol oynayacağını, salgın riskinin artışa geçeceği periyoda girildiğini kaydetti.
“BU HAFTAYI BOŞA HARCARSAK SALGININ ÖNÜNE GEÇEMEYİZ”
Prof. Dr. Yavuz, 1999 zelzelesini yaşayan biri olarak böylesine büyük bir yıkım görmediğini vurgulayarak “Bu haftalardan sonra artık sahiden altyapı imkanlarının yetersizliği nedeniyle enfeksiyon hastalıkları, salgın hastalıklar açısından çok dikkatli olmak gerekiyor. Bu hafta bizim açımızdan tüm hazırlıkları bitirmemiz gereken çok kritik bir hafta. Şu evrede gereğince tedbir alırsak, salgın ortaya çıkmadan ya da çıksa bile süratle baskılama bahtımız olur. O nedenle dernek olarak bu haftayı boşa harcamamayı tavsiye ediyoruz. Bölgede, bilhassa yöneticilerde ‘Hiçbir sorun yok, her şey âlâ, biz hallediyoruz’ yaklaşımı kelam konusu. Lakin orada beşerler çok ağır problemler yaşıyorlar. Herkes el birliğiyle çalışmaya çok istekli. Bu çok büyük bir olay ve iş birliği yapmak çok kıymetli.” dedi.
“ŞU AN SALGIN YOK LAKİN KULLANIM SUYU GELMEZSE KAÇINILMAZ”
Bölgede salgın hastalık var söylentilerinin hakikat olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, kısa müddet içinde gerekli tedbirler alınmazsa, ishalli enfeksiyonlar başta olmak üzere pek çok bulaşıcı hastalığın süratle yaygınlaşabileceğini kaydetti.
Prof. Dr. Yavuz, sarsıntıdan sonra en çok suyla bulaşan hastalıklarda sorun olacağını lisana getirdi.
“İçme suyu problemi yok. Lakin kâfi tuvalet ve kullanma suyu, yani paklık açısından kâfi imkan yok. Hastalıktan korunmak için ellerinizi yıkayın diyoruz biz.” diye konuşan Yavuz, “En çok ishalli hastalıklar görülür. Kullanma suyu ve tuvalet, salgın hastalıklar açısından çok kritik bir gereksinim. Kurulan çadır kentlerde dahi tuvaletler yetersizdi.” dedi.
SINIRDA KOLERA TEHLİKESİ
Suriye’deki kolera salgınının tasa verici olduğuna da değinen Prof. Dr. Yavuz, “Suriye’de kolera salgını var. Yeniden hudutta kolera olguları görüldü. Hasebiyle koleranın da erkenden yakalanabilmesi için, taşınabilir takımlarla, çok da teçhizat gerektirmeden yapılabilecek formda süratli teşhis imkanlarının, bir an evvel bölgede yaygınlaştırılması gerekiyor” dedi.
Hasta başı testlerin acilen kullanıma sokulmasının çok kritik olduğuna da değinen Prof. Dr. Yavuz, “Streptokok, grip, Covid için alanda (hasta başında) test yapılabilmeli. Bu, hastaların erkenden saptanarak, en azından hasta kişinin ortamdan uzaklaştırılmasını ve bulaşmanın engellenmesine fayda. Salgının suratı azaltılabilir. Yeniden ishalli hastalıkların da erken teşhisinde kullanılabilecek birtakım kitler var, daha ucuz. Bu da temin edilmeli. İkincisi temasla bulaşan enfeksiyonlardan kaygılıyız. Uyuz, bunların başında gelir, kalabalık ortamlarda yaşayan insanlarda çok süratlice yayılabilir. Şu an uyuz salgını yok, salgın ihtimaline karşı özel solüsyonları da bölgeye ziyadesiyle temin etmişler. Ayrıyeten sarsıntıdan evvel konuştuğumuz üst teneffüs yolu enfeksiyonları, yeniden bölge için büyük risk. Bunlar içinde Beta hemolitik streptokok (strep A) invaziv (derin yerleşimli) formları görülebilir. Hasebiyle enfeksiyon hastalıklarında bir kümeye da antimikrobik tedavi vermek gerekebilir.” diye konuştu.
Bölgeye çok sayıda geniş spekturumlu antibiyotikler de yığıldığını lakin, bunun yerine daha kolay formdaki antibiyotiklerin kullanılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Yavuz, aksi taktirde önemli bir antibiyotik direnci riskinin de kelam konusu olacağını kaydetti.
“HERKESE TETANOS AŞISINA GEREK YOK”
Tetanos aşılarının yalnızca yaralılara uygulanması gerektiğini ve bölgedeki herkese tetanos aşısı yapmaya gerek olmadığını kaydeden Prof. Dr. Yavuz, kuduz açısından bölgenin riskinin arttığına da dikkat çekti.