Türkiye kutuplaşma ile en çok otoriterleşen 5 ülkeden biri. Dünya Demokrasi Ligi’nde Türkiye ekonomik güç olarak yakınında bile olmayan ülkelerin gerisinde kaldı. Raporda Türkiye’nin ‘toksik bir kutuplaşma’ içinde olduğu vurgulandı.
2022 Demokrasi Raporu yayımlandı. Rapora nazaran Türkiye son 10 yılda en fazla anti-demokratik hale gelen 10 ülkeden biri. Türkiye, Dünya Demokrasi Ligi’nde Cibuti ve Ruanda üzere ülkelerin dahi altında yer aldı. Listede 2 alt sıramızda bir müddet evvel hükümdarın Svaziland olan ismini değiştirdiği Esvatini Krallığı’nın yer alması dikkat çekti. Raporda ayrıyeten Türkiye’nin “toksik” bir kutuplaşma ile en çok otoriterleşen birinci 5 ülke ortasında olduğu belirtildi. Bu demokratik resesyonda Türkiye, çoğulcu olmayan partiler tarafından yönetilerek en çok otoriterleşen 6 ülke ortasında sayıldı.
147’NCİ SIRADAYIZ
İsveç Göteborg Üniversitesi V-Dem Enstitüsü’nün her yıl açıkladığı demokrasi endeksinde Türkiye 179 ülke ortasında 147’nci sırada yer aldı. Türkiye’nin “seçimli otokrasi” olarak tanımlandığı 2022 raporunda “Türkiye’de kutuplaşma AKP’nin 2002 yılında seçilmesi ile başladı ve demokrasiye karşı stratejik bir araç olarak kullanıldı. Kutuplaşma toksik hale geldiğinde farklı kamplar birbirlerini kendi ömür usullerine ya da ülkelerinin var oluşuna karşı bir tehdit olarak algılamaya başlarlar. Araştırma, vatandaşların çok kutuplaştırıldığında demokrasiyi terk etme eğiliminin arttığını gösteriyor” denildi.
Raporda otoriterleşen ülkelerin bölgelerindeki başka ülkeleri de etkilediği, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde (MENA) otoriterleşen iki ülkenin Yemen ve Türkiye olduğu belirtildi.
‘Müzakereci demokrasi’ notumuz dipte
– Tabir özgürlüğünden medyaya baskıya, iş dünyasının özgürlüğüne kadar çok farklı parametrelerde yaklaşık 30 milyon bilgi noktasından bilgi alarak 3700 uzman ve akademisyenin katkı yaptığı V-Dem Demokrasi Raporu’nda Türkiye en alt yüzde 10-20 demokrasi düzeyinde gösterildi.
Raporda ülkelerin yalnızca liberal demokrasi notu değil demokrasiye dair alt açılımlardaki durumları da belirleniyor. Türkiye örneğin ‘müzakereci demokrasiler’ sıralamasında tabanın de tabanında, Myanmar ve Sudan üzere ülkelerin bile gerisinde, 168’inci sırada. Bu, dünyadaki 179 ülke içinde 167’sinin idaresinde Türkiye’den daha fazla çoğulcu, tartışmaya ve istişareye açık olduğunu ortaya koyuyor.