Bartın’da geçen cuma gecesi başlayan ve salı gününe kadar aralıksız devam eden sağanak sonrası merkez ve ilçelerde sel meydana geldi. Sel Bartın’daki birçok köprüyü yıkarken, birtakım yollar da çöktü. Suların çekilmesiyle birlikte, kent merkezinde paklık ve tamirat çalışmaları başladı.
Yaşanan taşkın nedeniyle Bartın’ın Kozcağız ilçesine bağlı Kavaklık Mahallesi’nde tek katlı ve 5 katlı iki bina yıkıldı. Tıpkı mahallede bulunan 3 bina ise yıkılma tehlikesine karşı mühürlendi.
Yıkılan ve mühürlenen binaların dere yatağında olduğu dikkat çekti. Bölgede yaşayan vatandaşlar, yaşanan felaketi birkaç yıl evvel yapılan Kozcağız Barajı’na bağladı. Yıllardır Kavaklık Mahallesi’nde yaşayan Havva Karakaş (62), “62 yıldır burada bu türlü bir şey olmadı. Ta ki buraya baraj yapılana kadar. Buraya baraj yapıldı ve Mecnun Irmak dediğimiz bu dereyi daralttılar. Dere daralınca sular konutlara ziyan verdi. ‘Bu baraj buraya yapılmasın, sel tutmaz’ dediğimizde, ‘Devletten daha mı iyi bileceksin’ demişlerdi” diye konuştu.
‘Eskiden etkilemiyordu’
Oturduğu apartman mühürlenen Hakkı Tanrıverdi (56) de şunları söyledi: “Burada bu mevsimde emsal yağışlar daima yaşanır. Lakin birinci sefer meskenleri yıkacak kadar tesirli oldu. Çabucak karşımızdaki baraj buraya birkaç yıl evvel yapıldı ve yapıldıktan sonra bunlar yaşanmaya başladı. Dere yatağı daraltıldı. Evvelden sel suları geliyordu ama bizi etkilemiyordu.”
Geçen yıl yapılan köprüler yıkıldı
Bartın’da 2021 yılında yaşanan sel taşkınında, birçok köprü yıkılmıştı. Yıkılan köprülerin yerine ise süreksiz köprüler yapıldı fakat şimdi 1 yıl olmadan bu köprülerin de yaşanan selde yıkıldığı görüldü. Merkez’e bağlı Zafer Köyü’nde ise geçen yıl yıkılan köprünün yerine yeni köprünün yapılmaya başlandığı fakat şimdi tamamlanmadığı görüldü. Köyde yaşayan bir vatandaş ise 1 yıldır köprünün şimdi tamamlanmamış olmasına isyan ederek “Buradaki köprü geçen yıl ağustos ayında yıkıldı. Yerine süreksiz köprü yapıldı. Bir de yıkılan köprünün yerine sağlam bir köprü yapılacaktı. 1 yıldır bir türlü bitmedi. Hâlâ bekliyor, 1 yılda istense yeni bir köy inşa ederler” dedi.
Fabrikayı çalışanları temizledi
Kutlubeydemirci Köyü’nde bulunan Rimaks Dokumacılık Fabrikası’nın tamamı da sel suları altında kaldı. 650 kişinin çalıştığı fabrikada sel suları 4 metreye kadar ulaştı. Fabrika çalışanları ise dün sabah kendi imkanlarıyla çalıştıkları fabrikada paklığa başladı. Fabrikanın Teknik ve İdari İşler Müdürü Kadir Kara, “Fabrikamızdaki her şey sular altında kaldı. Tek tesellimiz çalışmalarımıza bir şey olmaması. Bugün 300 çalışanımızı çağırdık ve daima birlikte paklığa başlayacağız. Belediyenin çalışanı fakat etraftaki başka yerlere müdahale edebilir” dedi.
‘Yaralar sarıldı’
Bartın Belediye Lideri Cemal Akın da şunları söyledi: “Aynı anda her yere ve çok fazla yağış düştü. Selde etkilenen yerlere kısa müddette müdahale ettik ve yaralarımız yüzde 90 sarılmış durumda. İçişleri Bakanımız da tüm bu uyumun başındaydı. Belediye olarak 5 gündür aralıksız çalışmalarımızı sürdürdük” dedi. Akın, dere yataklarının daraltıldığı argümanını da şöyle kıymetlendirdi: “Dere ıslah projesi var ancak ihalesi şimdi yapılmadı. Bunu Bartın için söylüyorum. Lakin sizin sorduğunuz yeri bilmiyorum. Orayı Kozcağız Belediyesi bilir.”
1.8 milyar insan sel tehdidi altında
Dünya nüfusunun dörtte birinin sel felaketi tehdidiyle karşı karşıya olduğu ortaya çıktı. Nature Communications mecmuasında yayımlanan araştırmada, bilhassa gelir seviyesi düşük ülkelerin sel felaketlerinden daha fazla etkilenmesinin beklendiği ikazında bulunuldu. Raporda, dünya nüfusunun yüzde 23’ünü teşkil eden yaklaşık 1.81 milyar insanın, yüzyılda bir direkt 15 santimetreden fazla su düzeyiyle sellere maksat olduğu vurgulandı.
2020 yılı bilgilerinin kullanıldığı raporda, global gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 12’sine tekabül eden yaklaşık 9.8 trilyon dolarlık ekonomik faaliyetin şiddetli sele maruz kalan bölgelerde gerçekleştiği tespitinde bulunuldu.
Fakir ve orta gelirli ülkelerin sel felaketlerinden daha fazla etkilendiği kaydedilen raporda, genelde su baskınlarına maruz kalan insanların yaklaşık yüzde 90’ının düşük yahut orta gelirli ülkelerde yaşadığı aktarıldı. Raporda, bölge olarak Asya’nın güney ve doğusundaki ülkelerle Çin ile Hindistan en fazla selden etkilenen bölgeler ortasında gösterildi.