Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası İsveç ve Finlandiya apar topar NATO’ya girmek için çalışmalara başladı. NATO’ya üyelik için başvuran İskandinav ülkelere Türkiye ve Macaristan’dan ret geldi.
Geçtiğimiz yaz İspanya’da görüşen Türkiye, İsveç ve Finlandiya, masadan 3’lü mutabakat ile ayrıldı. Türkiye, taleplerinin yerine getirilmesi durumunda iki ülkenin NATO’ya gireceğini belirtti. 2023’e girilmesiyle İsveç’in başşehri Stockholm’de gerisi gerisine patlayan skandallar müzakerelerin süresiz ertelenmesine yol açtı.
Stockholm’de evvel Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın maketi YPG’li teröristler tarafından bir vince asıldı. Birkaç gün sonra ise, çok sağcı siyasetçi Rasmus Paludan Türkiye’nin Stockholm Büyükelçiliği önüne gidip Kur’an-ı Kerim yaktı.
Kutsal kitabın yakılması Türkiye’yi ayağa kaldırdı, İsveç’e yansılar çığ üzere büyüdü. Ankara, İsveç ve Finlandiya ile üçlü müzakereleri süresiz olarak askıya alırken, bu karar ittifaka katılmak için sabırsızlanan İskandinav ülkelerinde sarsıntı tesirine neden oldu.
Şubat ayına gelindiğinde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken sarsıntıların akabinde Türkiye’yi ziyaret etti, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ziyaret sırasında üçlü müzakerelerin tekrar başlayacağını duyurdu.
9 Mart tarihinde ise NATO karargâhındaki dorukta, birinci iki toplantıda olduğu üzere imzalanan mutabakatta yer alan taahhütlerin İsveç ve Finlandiya tarafından yerine getirilip getirilmediği unsur husus görüşüldü. Türkiye, Finlandiya’nın olumlu adım attığını lakin İsveç’in ittifaka iştirak noktasına gelmediğini kaydediyor. Ankara, İsveç’in taahhüt ettiği adımları uygulamada somut olarak görmek istiyor.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken Cumhurbaşkanı Erdoğan Finlandiya’nın NATO’ya mümkün iştiraki hakkında değerli açıklamalarda bulundu.
Son olarak Ocak ayının son günlerinde hususla ilgili “Biz icabında Finlandiya’yla ilgili farklı bir ileti verebiliriz. Finlandiya’yla ilgili farklı bildirisi verdiğimiz vakit İsveç şok olacak. Lakin Finlandiya da birebir yanlışı yapmaması lazım” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan son açıklamasında şu sözleri kullandı:
Süreç neyse o süreci işleteceğiz. Üstümüze düşen vazifesi yapacağız. Verdiğimiz kelamı tutacağız. Cuma günü gelsin Sayın Cumhurbaşkanı ile bir görüşüp verdiğimiz kelamın gereğini yerine getireceğiz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu açıklamaları ise Finlandiya ve İsveç basınında manşet oldu. Finlandiya’nın en esaslı medya kuruluşlarından olan Ilta Somanat, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasını okuyucularına birinci sayfadan sundu ve ‘Erdoğan, Finlandiya’nın NATO üyeliği için verdiği kelamı tutacak’ başlığını attı.
Yine ülkenin değerli gazetelerinden olan İltalehti, hususla ilgili yaşananları manşetten verdi. İltalehti, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘sözünü tuttuğunu’ belirterek ‘Türkiye Finlandiya’yı NATO’ya kabul etmek istiyor, Erdoğan: Kelamımızı tutacağız’ başlığını kullandı.
Finlandiya’da yayın hayatına devam eden HBL ise, Türkiye’nin Finlandiya’nın NATO’ya girişine yeşil ışık yaktığını birinci sayfadan verdi. HBL, süreci ayrıntılı bir biçimde anlattığı haberine ‘Türkiye’nin Finlandiya’ya onay vermesi bekleniyor’ başlığını kullandı.
1889 yılında kurulan ve Finlandiya’nın en eski gazetelerinden olan Helsingin Sanomat’da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kelamlarını manşetten gördü. Türkiye’nin 14 Mayıs seçimleri öncesi Finlandiya’yı NATO’ya kabul edeceği vurgulanan haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinisto’nun Türkiye’de görüşeceği yazıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasını İsveç basını da okuyucularına sundu. Aftonbladet gazetesi Erdoğan’ın 29 Ocak tarihinde yaptığı açıklamaları hatırlatılarak yaptığı haberde ‘Türkiye ile Finlandiya ortasında NATO toplantısı! İsveç konutta kalıyor’ başlığı ile sundu.
İngiliz Daily Mail gazetesi yaşanan gelişmeyi ‘Türkiye, Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylamaya hazır – Lakin İsveç’in üyeliğini başka değerlendirecek’ başlığı ile okurlarına sundu. Haberde iki ülkenin Ukrayna’nın işgali sonrası ittifaka üye olmak için birlikte başvurduğu belirtildi.
Arab News ise haberinde ‘Finlandiya Cumhurbaşkanı, Türk mevkidaşı Erdoğan ile ülkesinin NATO’ya iştirak gayesini görüşmek üzere Cuma günü Türkiye’yi ziyaret edecek’ sözüne yer verdi.