Türkiye ile Suudi Arabistan arasında son aylarda gerçekleşen karşılıklı üst düzey ziyaretler iki ülke ilişkilerini yeniden gündeme taşıdı.
Türkiye ile Suudi Arabistan, yaklaşık bir asır öncesine dayanan diplomatik ve ekonomik ilişkiler ile çeşitli alanlardaki iş birliğini karşılıklı üst düzey ziyaretlerle ilerletmeyi hedefliyor.
Türkiye’ye ilk ziyaret
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bugün Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaret Bin Selman’ın Türkiye’ye yaptığı ilk resmi ziyaret olma özelliğini taşıyor.
Kalabalık bir heyetle Ankara’ya gelen Kral Selman’ı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde resmi törenle karşıladı.
Heyetler arası toplantı gerçekleştirildi
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Selman, önce Beştepe’de baş başa bir görüşme gerçekleştirdi. Daha sonra ilgili bakan ve yetkililerin katılımıyla heyetler arası toplantıya geçildi.
Ortak metin yayımlandı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Prens Selman görüşmesi sonrası görüşmeye dair ortak bildiri yayımlandı.
İkili ilişkiler ele alındı
İki ülkenin dışişleri Bakanlarının imzasıyla yayımlanan bildiride şu ifadelere yer verildi: “Görüşmelerde Türkiye Cumhuriyeti ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkiler muhtelif yönleriyle ele alınmış; siyasi, ekonomik, askeri, güvenlik ve kültürel ilişkiler dahil olmak üzere iki ülke arasındaki ikili ilişkilerde yeni bir işbirliği döneminin başlamasına yönelik ortak kararlılık en güçlü şekilde vurgulanmış; bölgesel ve uluslararası alanda öne çıkan ve her iki tarafın da önem atfettiği gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulmuştur.
Ekonomik konular görüşüldü
Taraflar, karşılıklı ticaretin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi imkanlarını, iki ülke arasındaki karşılıklı ticaretin kolaylaştırılmasını ve önündeki zorlukların üstesinden gelinmesini, yatırım fırsatlarının araştırılması ve çeşitli alanlarda somut ortaklıklara dönüştürülmesi için iki ülkenin kamu ve özel sektöründeki iletişimin artırılmasını ele almışlardır.
Taraflar G-20 üyeleri olarak, iki ülkenin büyük ekonomik potansiyelini ve Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu’nun yatırım, ticaret, turizm, kalkınma, sanayi, madencilik, inşaat projeleri, ulaşım-altyapı (müteahhitlik dahil), tarım, gıda güvenliği, sağlık, iletişim-bilgi teknolojisi alanları, medya ve spor alanlarında sunduğu fırsatları vurgulamışlar, Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi’nin çalışmalarını etkinleştirme, ortak ilgi konularında işbirliği ve koordinasyon seviyesini yükseltme ve iki ülke uzmanları arasında tecrübe paylaşımı konuları üzerinde çalışma hususunda mutabakata varmıştır. Türkiye-Körfez İşbirliği Konseyi’nin (KİK) 13 Ekim 2016 tarihli 5. Bakanlar Toplantısı Ortak Beyanatı’na atıfla, Türkiye-KİK Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinin önemine değinmişlerdir. Taraflar, enerji alanında özellikle petrol ve rafinerisi, petrokimya, enerji verimliliği, elektrik, yenilenebilir enerji, inovasyon, hidrokarbon kaynakları için temiz teknolojiler, hidrojen de dahil olmak üzere düşük karbonlu yakıtlar alanlarında işbirliği yapma beklentilerini; enerji sektörü ve ilgili tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesi ve bu alanlarda ilgili projeler geliştirilmesi hususları üzerinde çalışılması arzusunu ifade etmişlerdir. Taraflar, yapay zekâ, dijital teknolojiler ve akıllı şehirler alanlarında üretim ve yatırım ortaklıklarının geliştirilmesi ve bu alanlarda faaliyet gösteren özel sektör aktörlerinin işbirliğine teşvik edilmeleri hususlarında görüş birliğine varmışlardır. Taraflar, iklim değişikliği ve çevre kaynaklı sınamalarla mücadele konusundaki kararlılıklarını vurgulamış ve bu alanlarda işbirliğini artırma hususunda mutabık kalmışlardır. Türk tarafı, Suudi Arabistan girişimcilik ekosisteminde faaliyet gösteren yatırım fonlarını Türkiye’deki startup’lara yatırım yapmaya ve onlarla ortaklıklar kurmaya davet etmiştir. Taraflar, “Türk Standartları Enstitüsü” (TSE) ile Suudi Arabistan Standartlar, Metroloji ve Kalite Teşkilatı (SASO) arasındaki ilişkilerin ilgili iki kurum arasında imzalanan işbirliği anlaşmaları çerçevesinde güçlendirilmesi ve sürdürülmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Her iki taraf, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri (KACST) arasında 2016 yılında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde bilim insanlarının karşılıklı ziyaretleri konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Suudi Arabistan KOBİ Otoritesi (SMEA) arasında işbirliği faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve geliştirilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Taraflar, savunma konusunda iki ülkenin çıkarlarına hizmet edecek ve bölgede güvenlik ve istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacak şekilde savunma işbirliği alanlarında iki ülke arasında imzalanan anlaşmaların etkin hale getirilmesi hususunda mutabık kalmışlardır. İki taraf, adli işbirliğini geliştirme; hukuki ve adli alanlardaki uzmanlar arasında tecrübe paylaşımı konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, turizm alanında işbirliğinin ve iki ülke arasındaki turizm hareketinin geliştirilmesinin, her iki ülkenin turizm potansiyelinin araştırılmasının, ayrıca turizm sektörüne ve gelişimine fayda sağlayan sürdürülebilir turizmle ilgili ortak faaliyetlerin teşvik edilmesinin önemini vurgulamışlardır. Taraflar, ulusal sivil havacılık otoriteleri arasında işbirliğinin güçlendirilmesinin, havayollarının operasyonları için idari prosedürlerin kolaylaştırılmasının ve iki ülke arasındaki uçuş sayısının artırılmasının öneminin altını çizmişlerdir. Taraflar, sağlık alanında iki ülke arasındaki mevcut işbirliğini geliştirme kararlılıklarını vurgulamışlar ve sağlık yatırımları alanında işbirliği fırsatlarının araştırılması hususunda mutabık kalmışlardır. Suudi tarafı, Riyad’ın EXPO 2030 adaylığına Türkiye’nin verdiği destekten ötürü şükranlarını ifade etmiştir. Taraflar, iki ülkenin ve halklarının çıkarları doğrultusunda bölgenin istikrar ve huzurunun güçlendirilmesi için, bölgesel konularda da istişare ve işbirliğinin derinleştirilmesini kararlaştırmışlardır. Veliaht Prens ve Başbakan Yardımcısı Prens Muhammed bin Salman bin Abdülaziz Al Saud, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın nazik evsahipliğinden ve ziyaretleri sırasında kendisine ve heyetine gösterilen yakınlık ve muhabbetten ötürü şükranlarını dile getirmiştir. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Covid salgınının neden olduğu zorluklara rağmen 2021 yılında Hac düzenleme çabalarından ve İki Kutsal Caminin Hizmetkarının hacılara ve ziyaretçilere hizmet etme çabalarından ötürü takdirlerini ve bu yıl Hac ve Umre’nin yeniden başlamasından duyduğu memnuniyeti dile getirmiş; İki Kutsal Caminin Hizmetkarı Kral Selman bin Abdulaziz Al Saud ve Prens Muhammed bin Selman bin Abdulaziz Al Saud’a bu konudaki çabalarından ötürü teşekkür etmiştir. Görüşmenin sonunda Taraflar, iki ülkenin ve halklarının ortak çıkarlarına katkıda bulunacak ve tüm kesimlere fayda sağlayacak şekilde, bölgenin geleceğine hizmet etmek için tarihi kardeşlik temelinde işbirliğini geliştirerek sürdürme kararlılıklarını vurgulamışlardır.”
