Küresel bir salgın halini alan corona virüs, yeni varyantlarla süratle yayılmayı sürdürüyor. Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede olay sayıları son haftalarda yükselirken, bilim insanları virüsün corona virüsten çok soğuk algınlığına benzediği belirtilirken, burun akıntısı, baş ağrısı ve yorgunluk üzere belirtiler görüldüğü duyurdu. Yapılan incelemeler sonrasında covid tespit edilenlerin yüzde 83’ünde öksürük, yüzde 78’inde burun akıntısı ya da burun tıkanıklığı tespit edilirken, yüzde 74’ünde ise halsizlik görüldü.
Dünya çapında 6 milyondan fazla insanın ölmesine sebep olan corona virüsü, yine artışa geçti. Vuhan varyantında 5 günde ortaya çıkan belirtiler, Delta varyantında 4 gün, Omicron’da ise 3 günde ortaya çıkabiliyor.
COVİD BELİRTİLERİ NELER?
ABD merkezli medya kuruluşu Business Insider, Omicron varyantının belirtileri ile ilgili kapsamlı bir tahlil yayınladı.
Güney Afrika, İngiltere, ABD ve öteki ülkelerde Omicron varyantı hastalarının evvel boğaz ağrısı şikayetiyle tabiplerle irtibata geçtikleri kaydedilirken, Omicron varyantının evvelki varyantların tersine burundan evvel boğazı enfekte ettiği öne sürüldü.
ABD’nin Connecticut eyaletinde misyonlu Dr. Jorge Moreno’nun görüşlerine yer verilen haberde, bölgede Omicron varyantı hastalarının sayılarının giderek arttığını ve semptomların da benzeri bir formda yaygınlaştığı belirtildi.
Yale Tıp Fakültesi’nde vazifeli Dr. Moreno, “Bu yeni varyant hastalarının belirtileri birebir. Kuru bir boğaz ağrısı ve bir şey yutmak istediklerinde keskin bir acı. Bu semptom öbür Covid-19 semptomlarından evvel çıkıyor. Boğazda bir gıcık üzere değil, boğazlarının kuru hissettiğini söylüyorlar” dedi.
Norveç, Güney Afrika ve Birleşik Krallık’ta da emsal semptomların duyulduğuna dikkat çeken uzmanlar bu belirtileri hissedenlerin test yaptırması gerektiğini söyledi. Business Insider’ın haberinde Omicron varyantının birinci tespit edildiği ülkelerden olan Güney Afrika’nın en büyük sıhhat sigorta şirketi Discovery Health’in CEO’su Ryan Noach’ın kelamlarını hatırlattı. Noach da belirtilerin sırasıyla boğazda ağrı, burun tıkanıklığı, kuru öksürük, bedende ağrı halinde görüldüğünü söyledi.
“BELİRTİLERİ FORM DEĞİŞTİRİYOR”
Öte yandan Moreno, boğaz ağrısıyla birlikte sinüste doluluk ve baş ağrısının birlikte geldiğini de aktardı.
Johns Hopkins Bloomberg Kamu Sıhhati Fakültesi’nde misyonlu Dr. Andy Pekosz ise, “Omicron varyantıyla ilgili bildiğimiz bir başka şey de semptomların başka varyantlara nazaran farklı olması. Covid-19’da en çok karşılaşılan koku kaybı Omicron’da yok. Daha çok öksürük ve boğaz ağrısı Omicron’un belirtileri arasında” dedi.
OMİCRON BELİRTİLERİ BAYANLARDA FARKLI, ERKEKLERDE FARKLI
Bulaşıcı hastalık uzmanı Dr Sachin Nagrani araştırma ile ilgili yaptığı açıklamada “Akut bir semptom olarak, yorgunluk corona virüsü enfeksiyonunun erken bir belirtisi olabilirken, kolaylıkla öbür nedenlere de bağlı olabilir.” dedi. Nagrani, bayan ve erkeklerin birebir belirtilerden şikayetçi olmadıklarını kelamlarına ekledi.
Nagrani ayrıyeten, “Birçok Covid-19 olayında hiçbir semptoma rastlanmadığını ve bu durumun, virüsün kolay yayılmasını sağladığını hatırlamak da kıymetlidir.” dedi.
Daha evvel yapılan araştırmalarda, corona virüsüne yakalanan bayanların, uyku sıkıntıları, korku, adet düzensizlikleri, mantar enfeksiyonları ve saç dökülmesi ile müsabaka mümkünlüğü daha yüksekken, erkeklerin ekseriyetle nefes darlığı sorunu yaşadığı ortaya çıkmıştı.
İSHAL OMİCRON BELİRTİLERİ ORTASINA GİRDİ
ABD Hastalık Denetim Merkezi (CDC), corona virüsünün birçok semptomu olduğunu hatırlatırken, Omicron varyantının ise daha evvelki dalgalarda görülmeyen belirtileri olduğunu duyurdu. İngiliz basınında yer alan haberlerde CDC ve Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nde vazifeli uzmanlar hastaları inceledi ve virüs bulaştıktan çok kısa bir mühlet sonra ortaya çıkan yeni bir belirtiye dikkat çekti.
Bilim insanları ve uzmanlar virüs bulaştıktan çok kısa bir müddet sonra hastaların yüzde 20’sinde ishal görüldüğünü açıkladı. Omicron varyantının belirtilerinin evvelki varyantlardan farklı olduğunu ve tespit edilmesinin güç olduğuna dikkat çekilirken uzmanlar bu belirtiye dikkat edilmesi gerektiğini altını çizdi.
CDC, “Eğer tuvalete gittiğinizde ishal olduğunuzu görürseniz, bu Omicron varyantının bulaştığına dair bir işaret olabilir” açıklamasını yaptı. ABD merkezli medya kuruluşu NBC Chicago ise, “Bağışıklık sistemiyle ilgili sorun yaşayanların ishal ya da gibisi gastrointestinal semptomlar yaşaması olası” yorumunu yaptı.
Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nden yetkililer de hastaların yaklaşık yüzde 20’sinde bu belirtinin görüldüğünü duyurdu.
OMİCRON BELİRTİLERİ ORTASINDA BİRİNCİ SIRADA BOĞAZ VAR
Bilim insanları Omicron varyantı tespit edilen hastalarda en çok görülen belirtileri sıraladı. Yapılan incelemeler sonrasında Omicron varyantı tespit edilenlerin yüzde 83’ünde öksürük, yüzde 78’inde burun akıntısı ya da burun tıkanıklığı tespit edilirken, yüzde 74’ünde ise halsizlik görüldü.
YÜZDE 12’SİNDE KOKU KAYBI
Omicron şikayeti olan hastaların yüzde 72’sinde boğaz ağrısı, yüzde 68’inde baş ağrısı, yüzde 54’ünde ateş, yüzde 23’ünde tat kaybı ve yüzde 12’sinde koku kaybı tespit edildi.
Yapılan incelemeler sonucunda hastaların yüzde 42’sinin hastalığı hafif geçirdiği ve hiçbirinin hastaneye kaldırılmadığı da belirtildi.
OMİCRON VARYANTINDA İKİ GARİP BELİRTİ
Bilim insanları Omicron varyantının evvelki Covid-19 tiplerine nazaran daha farklı semptomlar gösterdiğini belirtirken İngiliz yetkililer öksürük, burun akıntısı ya da boğaz ağrısının yanı sıra Omicron varyantı tespit edilen bireylerde iki yeni ve “garip” belirti ortaya çıktığını duyurdu.
İngiliz bilim insanları, son bir ay içerisinde corona virüsü teşhisi konulan hastalarda saç kaybı ve konjonktivit belirtileri ortaya konulduğu belirtildi. Bilim insanları Omicron varyantının halk ortasında “pembe göz” olarak da bilinen konjonktivite sebebiyet verdiğini söylerken bu varyantın beğenilen bulunan ACE2 enzimlerini etkilediğini lisana getirdi.
Öte yandan Amerikan Dermatoloji Birliği Akademisi de Covid-19’un son periyotta öne çıkan semptomlarından birinin de saç dökülmesi olduğunu duyurdu.
OMİCRON BELİRTİLERİ SOĞUK ALGINLIĞINA BENZİYOR
Uzmanlar, “Omicron varyantı soğuk algınlığına daha çok benziyor” yorumunu yaptı.
İngiltere’nin çok okunan tabloid gazetelerinden Daily Star ise, ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi’nin datalarına nazaran Omicron varyantında kuru öksürük, boğazda gıcık ve kaşıntının öne çıkan semptomlar olduğuna dikkat çekti. Gazete bilhassa boğazda gıcık ve kaşıntıya dikkat edilmesi gerektiğini yazdı.
Öte yandan halsizlik, burun akıntısı ve hapşırma üzere belirtilerin de olduğu lakin bunların başkalarına nazaran daha hafif geçtiği belirtildi.
OMİCRON VARYANTI BELİRİTLERİ ORTASINDA TAT VE KOKU KAYBI YOK
İlk Omicron varyantı hastalarını tespit edip bunu üst mercilere aktaran Dr. Angelique Coetzee de, “Genelde olağandışı semptomlar görülüyor. Çok halsizlik üzere. Ancak olayların hiçbirinde tat ve koku kaybı yok” dedi.
Güney Afrika’daki Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’nde misyonlu Dr. Wassila Jassat da, “Tshwane kentinde tespit edilen Omicron olaylarından hastaneye kaldırılanların yüzde 87’si aşı olmayanlar” dedi.
BURUN AKINTISI, BAŞ AĞRISI VE YORGUNLUK BELİRTİ OLABİLİR
İngiliz The Guardian, Soweto kentindeki hastanenin ağır bakım ünitesinin lideri Rudo Mathivha’nın kelamlarına de dikkat çekti. Mathivha, “Şu an Covid-19 hastalarında demografik bir değişim görüyoruz. Gençler yani 20’lerinden 30’larının sonundaki beşerler daha ağır olarak hastaneye geliyor ve ağır bakıma alınıyor. Bunların yaklaşık yüzde 65’i aşısız. Geri kalanlar da tek doz aşılı” dedi. Ama bu demografik farklılığın bir sebebinin gençlerde aşılanma oranlarının düşük olması olabileceği kaydedildi.
İngiltere’de yapılan araştırmalarda, varyantın, Covid’den çok soğuk algınlığına benzediği belirtilirken, burun akıntısı, baş ağrısı ve yorgunluk üzere semptomların Omicron’un ayırt edici özellikleri olduğu vurgulandı.
OMİCRON BELİRTİLERİ KLASİK VİRÜS ÖZELLİKLERİNDEN FARKLI
Omicron’un çok görüldüğü İngiltere’deki hadiseler tahlil edildiğinde, virüsün en yaygın belirtilerinin burun akıntısı, baş ağrısı, yorgunluk, hapşırma ve boğaz ağrısı olduğunu bildirdi.
Bunların hiçbiri, ihtarlarda bulunulan öksürük, yüksek ateş yahut tat ve koku alma duyularında eksiklik üzere klasik virüs belirtileri ortasında olmadığı belirtildi.
ZOE Semptom İzleme Çalışması’nı yürüten epidemiyolog Profesör Tim Spector, bilhassa yeni yıl öncesi toplu etkinlikler düşünüldüğünde herkesi ‘dikkatli olmaya çağırdı’. “Umarım beşerler artık Omicron’un baskın özelliği üzere görünen soğuk algınlığı semptomlarını tanırlar” dedi.
‘EVDE KALIN UYARISI’
Spector, “Omicron semptomları yüklü olarak soğuk algınlığı semptomları, burun akıntısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve hapşırmadır, bu nedenle beşerler Covid olabileceği için meskende kalmalıdır.” tabirlerinde bulundu.
Uyarı, Omicron’un geçmiş varyantlardan daha hafif hastalığa neden olduğuna dair çok sayıda araştırma ile de uyumlu olduğu için hayli kıymetli.
OMİCRON BELİRTİLERİ 3 GÜNDE ORTAYA ÇIKIYOR
Sağlık Bakanlığı Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, şunları söyledi:
“Bütün dünyada Omicron çok aktif hale gelmiş durumda. Bilhassa İngiltere ve Avrupa’da çok ağır halde Omicron görünüyor. Buralarda hastane yükü de artmış durumda. Bizim ülkemizde şu an için baktığımızda hastane yükünde artış kelam konusu değil; lakin önlemli ve dikkatli olup, hazırlıklı olmak gerekiyor.
Hastane yükümüzde, ağır bakımımızda bir artış kelam konusu değil; lakin sayı çok arttığı için her vakit tehlikenin kelam konusu olduğunu bilmemiz gerekiyor. Omicron’da kuluçka müddeti, şu anki bilgilerimize nazaran daha kısa üzere görünüyor. Vuhan varyantında bu mühlet 5 günken, Delta varyantında 4 gün, Omicron’da ise 3 gün üzere görünüyor. Çok da çabuk hasta ediyor, elimizdeki bilgilere nazaran çok da çabuk etrafa bulaşıyor. Çok kısa müddette hastalık ortaya çıkartıyor. Ancak vatandaşlar, ‘bir temasım oldu üzerinden 5 gün geçti, hasta olmayabilirim’ diye düşünmemeli.
OMİCRON VARYANTI NEDİR?
Dünya Sıhhat Örgütü yeni varyant B.1.1.529’u ‘endişe verici tür’ olarak sınıflandırdı ve Omicron olarak isimlendirdi. Bilim insanlarının delta varyantından daha bulaşıcı ve tehlikeli olduğunu söyledi.
Omicron bir öbür ismiyle nu varyantı, Dünya Sıhhat Örgütü tarafından korku uyandıran varyantlar listesine eklenen beşinci varyant oldu.
Uzmanlar bu varyant içerisinde tam 32 farklı mutasyon tespit edildiğini açıklarken, bu virüsün corona virüsü aşılarına karşı daha dirençli olabileceğini duyurdu.
CİLDİNİZDE BU BELİRTİ VARSA OMİCRON OLABİLİR
İngiltere’nin çok okunan tabloid gazetelerinden Daily Express, resmi yetkililer ve ZOE isimli araştırma kümesinin teklif ve ikazlarını okurlarıyla paylaştı. Omicron varyantının, Wuhan’dan çıkan corona virüsünden çok daha farklı belirtileri olduğuna dikkat çeken gazete, uzmanların çok daha az bilinen semptomlarını gündeme getirdi.
İngiltere’de Covid-19’a yakalanan bireylerin dahil olduğu anket çalışması ZOE Covid Çalışma programından çıkan sonuçlarda ise birçok insanın umursamadığı birtakım semptomların Omicron varyantına işaret ettiği belirtildi.
Daily Express’in haberinde, “Özellikle Omicron varyantı tespit edilenlerde 6 deri hastalığı giderek yayılmaya başlanıyor” denilerek 6 semptoma dikkat edilmesi gerektiği kaydedildi.
Bu semptomlar ise Covid-19 ayağı, çatlak yahut şişmiş dudak, kuru cilt, isilik, kurdeşen ve perniyo olarak da bilinen chilblain olarak sıralandı.
COVID-19 AYAĞI
Makalede, “Resmi makamlar, Covid-19 ayağı olarak bilinen ve ayakta şişme ve kabarcıkların oluşmasına sebep olan bu cilt hastalığını resmi semptomlardan biri olarak görmüyor. Lakin Covid-19’a yakalananlarda bu durumdan sıklıkla şikayet ediliyor” denildi.
İngiliz makamlar tarafından resmi bir semptom olarak görülmeyen “Covid-19 parmağı” son periyotta sıklıkla gündeme gelmeye başladı.
Bu cilt rahatsızlığının kaşıntı ve ağrı yapabildiği ve ayak parmaklarının rengini değiştirebildiği de belirtildi.
KURU YAHUT ŞİŞ DUDAKLAR
Daily Express’in haberinde, “Omicron varyantı giderek daha da çok gribe benzetildiği için, dudakların çatlaması ve kuruması ve ağrı yaratması kaçınılmaz” yorumu yapıldı.
KURU CİLT
Öte yandan gazetenin görüş aldığı uzmanlar, ciltte kuruluğunun da bir semptom olduğunu duyurdu. Lakin bu cilt kuruluğunun göğüs ve uzunluğunda olduğu kaydedilirken bunun kaşıntıya sebebiyet verebildiği de belirtildi.
Uzmanlar göğüs ve boyun bölgesinde kaşıntılı kabarcıklar konusunda ikazda bulundu.
İSİLİK
İsiliğin vücutta ufak bir alanı kapsadığı ancak bedenin rastgele bir noktasında tespit edilebildiğini açıklayan yetkililer, bilhassa el, ayak ve dirseklerde bu rahatsızlığın meydana gelebileceğini duyurdu.
Haberde, bu cilt rahatsızlığının haftalar boyunca sürebileceği de belirtildi.
KURDEŞEN
Daily Express’in haberinde Omicron varyantı bulaşan şahıslarda görülen bir öbür cilt rahatsızlığının da ciltte oluşan kurdeşen olduğu belirtildi.
PERNİYO
Öte yandan birebir makalede, “Semptomlardan biri de perniyo ya da chilblain’e benziyor. Cildin üzerinde mor yahut kırmızı kabarcıklar oluşuyor. Genelde bu semptom gençlerde ortaya çıkarken, kaşıntı yaratmıyor” denildi.