Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi 27. Taraflar Konferansı’na (COP27) katılan delegasyonların temsilcileri, gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliği sonucunda maruz kaldıkları kayıp ve ziyanları tazmin etmek için bir fon kurulmasını onayladı. Şarm el-Şeyh’te düzenlenen ve 18 Kasım’da sona ermesi planlanan COP27’nin taraflar ortasında muahedenin sağlanması için uzatılmasının akabinde uzun müzakereler sonrası 200 ülkeden delegelerin iştirakiyle genel bir oturum düzenlendi.
Sözkonusu oturumda, “gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliği sonucunda maruz kaldıkları kayıp ve ziyanların tazmin edilmesi için bir fon kurulması” kararı alındı.
Gelişmekte olan ülkelerin uzun yıllardır talep ettiği fonun onaylanması kararı iştirakçiler tarafından alkışlarla karşılandı. Fonun operasyonel ayrıntıları ise 2023’ün sonunda Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) yapılması öngörülen bir sonraki konferansta onaylanması gayesiyle daha sonra belirlenecek.
COP27 Lideri ve Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, 6 Kasım’dan bu yana devam eden tepeye iştirak gösteren delegelere, muahedeye uymaları ve kendilerine sunulacak konferans kararlarını onamaları davetinde bulundu.
Şukri, konferansta alınan kararların “hassas dengeleri” ve “şu anda elde edilebilecek en yüksek isteği” yansıttığını belirtti.
Gerileme kınandı
Öte yandan konferansta, iklim değişikliğinin temel nedeni olan sera gazı emisyonlarının azaltılması konusundaki taslağın da onaylanması gerekiyor.
Emisyonların azaltılmasıyla ilgili metin toplantıda önemli tartışmalara husus oldu. İştirakçi pek çok ülke, global ısınmayı sanayi ihtilali öncesine kıyasla 1,5 santigrat dereceyle sınırlama gayesinin sürdürülmesi başta olmak üzere daha evvelki konferanslarda belirlenen amaçlardaki gerilemeyi kınadı.
Mısır Etraf Bakanı Yasemin Fuad, 18 Kasım’da yaptığı açıklamada, cuma günü sona ermesi planlanan COP27’nin taraflar ortasında muahedenin sağlanması için uzatıldığını açıklamıştı.
Guterres şad: Adalete gerçek adım
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, iklim değişikliğinden olumsuz etkilenen ülkelere fon sağlanmasına yönelik muahededen memnuniyet duyduğunu bildirdi. Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 27. Taraflar Konferansı (COP27) tepesi sona ererken Guterres tepede “adalete yanlışsız değerli bir adım atıldığını” vurguladı.
‘İhtiyaç duyulan siyasi bir işaret’
Guterres, az gelişmiş ülkelerin iklim değişikliğinden doğan ziyanlarının karşılanması talebinin temel tartışma bahislerinden birini oluşturduğu konferansa ait görüntü ileti yayınladı. BM Genel Sekreteri bildirisinde, “Bir kayıp ve ziyan fonu kurulması ve gelecek devirde faaliyete geçirilmesi kararını memnuniyetle karşılıyorum” tabirini kullandı.
Öte yandan fon oluşturma kararının kâfi olmayacağına dikkati çeken Guterres, bu hususta varılan muahedeyi “kırılan itimadı tekrar inşa etmek için çok gereksinim duyulan siyasi bir işaret” olarak niteledi.