Mısır’ın Şarm El Pir kentinde 6-18 Kasım ortasında düzenlenmesi planlanan ama 2 gün daha uzatılan Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Tepesi (COP27) sona erdi. Yapılan müzakerelerde gelişmiş ülkeler, iklim felaketlerine karşı en savunmasız durumda olan ve iklim krizine karşı çok daha az katkıda bulunabilen ülkeleri desteklemek için bir fon kurulması için anlaştı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Mısır’daki konferans alanından yayınladığı görüntü bildirisinde, COP27’de adalete hakikat kıymetli bir adım atıldığını söyledi. Guterres yaptığı konuşmada, “Bu COP’da adalete hakikat kıymetli bir adım atılmıştır. Bir kayıp ve hasar fonu kurulması ve önümüzdeki periyotta faaliyete geçirilmesi kararını memnuniyetle karşılıyorum” dedi.
‘DÜNYANIN DEV BİR ADIMA MUHTAÇLIĞI VAR’
Müzakerelerde ülkelerin global ısınmanın temel nedeni olan fosil yakıtlar ve ziyanlı emisyonlarla uğraş uğraşlarını hızlandıramadıklarını söyleyen BM Genel Sekreteri Guterres, “Bunun kâfi olmayacağı açık lakin bu, kırılan inancı yine inşa etmek için çok gereksinim duyulan siyasi bir işaret. Gezegenimiz hala acil serviste. Emisyonları artık büyük ölçüde azaltmamız gerekiyor. Ve bu COP’ta ele alınmayan bir mevzu. Kayıp ve hasar için bir fon koşuldur. Fakat iklim krizi küçük bir ada devletini haritadan silip süpürürse yahut bir Afrika ülkesini büsbütün çöle çevirirse, bu bir tahlil değildir. Dünyanın hala iklim hırsı konusunda dev bir adıma gereksinimi var” formunda konuştu.
Guterres yayınladığı bildirisinde ayrıyeten, gelişmekte olan ülkeler için sağlanması planlanan iklim finansmanında uzun müddettir ertelenen yılda 100 milyar dolarlık taahhüdün yerine getirilmesi gerektiğini de vurguladı.
Küresel sera gazı emisyonlarını azaltma ve Paris Mutabakatı’nın hava sıcaklığını 1,5 santigrat derecede sonunu tutma taahhütlerinin ehemmiyetini vurgulayan Guterres, COP27’de yapılması gereken “çok fazla ödev” ve bunu yapmak için çok az vakit olduğunu söz etti. Guterres, “Paris İklim Muahedesi ile son tarih olan 2030 ortasındaki süreci çoktan yarıladık. Adaleti ve hırsı yönlendirmek için herkesin güvertede olmasına gereksinimimiz var. Gelecek ay yapılacak BM biyoçeşitlilik konferansında, tabiata dayalı tahlillerin gücünden ve yerli toplulukların kritik rolünden yararlanarak tezli bir global biyoçeşitlilik çerçevesini benimseme vakti. Dünyadaki en hayati güç kaynağı insan gücüdür. Hayatlarımız için bu savaşı kazanabiliriz ve kazanmalıyız” tabirlerini kullandı.
‘TARİHİ MUTABAKAT SAĞLANDI’
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Kontratı (UNFCC) İdari Sekreteri Simon Stiell ise, COP27’de tarihi bir muahedenin sağlandığını söyleyerek, “COP27’de kayıp ve hasarın finansmanı konusunda ileriye dönük bir yol belirledik. Geri adım atmaya yer olmadığına dair bize garanti verildi. Tüm fosil yakıtların kademeli olarak azaltıldığını gösteren değerli siyasi sinyaller mevcut. COP27’deki müzakereler kolay olmadı. Lakin bu tarihi sonuç bizi ileriye taşıyor ve dünyanın dört bir yanındaki savunmasız insanlara yarar sağlıyor” dedi.
Sivil toplumun, milletlerarası toplumu iklim değişikliğine karşı çabada bu tarihi ana getirdiğini belirten Stiell, “Aktivist, bilim adamı, araştırmacı, genç ya da yerli halk olsun, bireylerin sesleri olmasaydı bu kadar ileri gidemezdik. Seslerinizin çok taraflı seviyede ilerlemede ve yolumuzu bulmamız üzerinde direkt bir tesiri var” formunda konuştu.
‘DAHA FAZLASINI YAPMALIYDIK’
Avrupa Birliği İklim Siyaseti Sorumlusu Frans Timmermans da dorukta yaptığı konuşmada, mutabakatın ileriye yönelik kâfi bir adım olmadığını söyleyerek, “Bu önümüzdeki 10 yıl beşerler ve gezegen için ileriye yanlışsız bir adım atmak için kâfi değil. Bu tepe sona erdiğinde kayıp ve hasarı önlemek ve en aza indirmek için hepimizin yetersiz kaldığını kabul etmenizi rica ediyorum. Daha fazlasını yapmalıydık, vatandaşlarımız bizden liderlik yapmamızı bekliyor. Bugün çok fazla taraf iklim krizine karşı gayrette daha fazla ilerleme kaydetmeye hazır değil” tabirlerini kullandı.
‘TÜM ÜLKELERİ UYGULAMAYA ÇAĞIRIYORUM’
Mısır Dışişleri Bakanı ve COP27 Lideri Sameh Shoukry, iklim krizinden etkilenen savunmasız ülkelerin desteklenmesi için ayrılacak fonunun yerine getirilmesi için gelişmiş ülkelere davette bulunurken, “Hepinizi bu taslak kararları yalnızca kağıt üzerindeki kelamlar olarak değil, önderlerimizin ve gelecek kuşakların gerçek adım atma ve istikameti belirleme davetlerine kulak verdiğimize dair dünyaya toplu bir ileti olarak görmeye davet ediyorum. Paris Muahedesinin uygulanması ve hedeflerine ulaşılmasına muhtaçlığımız var. Hepimizi global toplumun, bilhassa de en savunmasız durumda olan ülkelerin beklentilerini karşılamaya çağırıyorum” dedi.
Geçtiğimiz haftalarda ABD ve İngiltere üzere gelişmiş ülkeler COP27’de İklim Değişikliği ile uğraş için fakir ülkelere fon ayıracaklarını duyurmuştu. ABD Lideri Joe Biden COP27 İklim Değişikliği Doruğu’nda yaptığı konuşmada, ABD’nin iklim kriziyle çabada başkan rol üstlenmeye hazır olduğunu belirterek, Afrika ülkelerine 150 milyon dolarlık fon sağlanacağını duyurmuştu. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ise iklim kriziyle gayrette, İngiltere’nin 11.6 milyar sterlinlik iklim fonu taahhüt edeceğini söylemişti.