Çocukluk çağında sık görülen ve akciğerlerin küçük hava yollarında tıkanıklığa neden olan bronşiolit, bilhassa kış mevsiminde ortaya çıkıyor. Soğuk algınlığı ile benzerlik gösteren belirtileri, bazen astım ile de karıştırılabiliyor. Grip enfeksiyonlarının yanı sıra; soğuk, nem, ani ısı değişiklikleri ve bilhassa sisli, kirli hava, konut tozları, çiçek tozları ve çeşitli polenler bronşiolite neden olabiliyor. Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Kaan Kadıoğlu, çocukları bronşiolitten muhafazanın yolları hakkında bilgi verdi.
İKİ YAŞ ALTI ÇOCUKLARDA SIK GÖRÜLÜR
Akut bronşiolit, bilhassa iki yaş altı çocuklarda küçük hava yollarının iltihabi tıkanıklığı sonucu ortaya çıkan ve alt teneffüs yollarının en sık görülen hastalığıdır. Kış ve erken ilkbaharda mevsimsel salgına yol açar, sıklıkla kasım ve nisan ayları ortasında görülür. Çoklukla bir aydan büyük ve iki yaştan küçük çocuklarda, en sık da 6 aylık bebeklerde ortaya çıkar. Hastalık evvel üst teneffüs yolu enfeksiyonu şikayetleri ile başlar ve 2-3 gün içinde de alt teneffüs yollarını fiyat. Bir hafta içinde tepe yapar, öksürük ve teneffüs ıstırabına da yol açar. Bir haftanın sonunda yavaş yavaş güzelleşme başlar. İki yaşın altındaki çocukların bronşiolit ataklarının yüzde 42-62’si viral enfeksiyonlar sonucunda oluşmaktadır. Hastalık, büyük oranda “solunum sinsityal virüsü – respiratory syncytial virus (RSV) ile bulaşır. RSV virüsü yüzde 50’den fazla olayda mevcuttur.
GRİPTEN KAYNAKLANIR, ASTIM ÜZERE BELİRTİ VERİR
Bronşiolit, kaynağını gripten alan bir hastalıktır. Hastaların yüzde 90’ının ailesinde gribal bir enfeksiyon kıssası vardır. Lakin en kıymetli belirtilerinden biri teneffüs zahmeti olduğundan, anne babalar tarafından öncelikle astımı düşündürür. Hastalığın birinci belirtileri; hapşırma ve burun akıntısı, iştahsızlık ve ateştir. Ateş, birinci gün bariz olarak yükselebilir. Üçüncü günden sonra hastanın teneffüs derdi artar, nöbet halinde gelen sık öksürük ortaya çıkar. Çocuk nefes alırken akciğerlerinde; zorlanma, hırıltılı ve çıtırtıya benzeri teneffüs sesi duyulabilir. Beraberinde gözlerde çapaklanma yahut akıntı, farenjit yahut orta kulak enfeksiyonu oluşabilir.
HAVA YOLU YA DA DİREKT TEMASLA BULAŞABİLİR
İki aydan daha az yahut hiç anne sütüyle beslenmemiş bebekler, sigara dumanına maruz kalan ve doğuştan gelen, kalp yahut akciğer sorunu bulunan bebekler ile prematüre dünyaya gelen bebekler, bronşiolite daha yatkındır. Hastalık, öksürük aksırma ile ortama yayılan virüs dolu partiküller sayesinde kolay kolay bulaşabilir. Nefes alıp verme üzere soluk yolu, burnun el ile teması ve elin de eşya yahut bireylere direkt teması da bulaş yolları ortasındadır. Buna mahzur olmak için çocuklara küçük yaşlardan itibaren bilhassa de yemeklerden evvel ve sokaktan meskene geldiklerinde el yıkama alışkanlığı kazandırılmalıdır.
TEDAVİDE ANTİBİYOTİK KULLANILMIYOR
Bronşiolit ekseriyetle güzel huylu bir hastalıktır ve yanlışsız tedavi ile bir ay içinde büsbütün güzelleşme görülür. Tedavide, ağrı kesici ve ateş düşürücü özelliği olan ilaçlardan faydalanılır. Nefes almada zahmet sorunu için de nefes açıcı ilaçlar verilebilir. Virüslerin neden olduğu bronşiolit hastalığında antibiyotikler etkisizdir. Bu nedende birçok hastalığın tedavisinde kullanılan antibiyotik, bu hastalık için uygun değildir. Tedavi sürecince sağlıklı beslenme de bağışıklık sisteminin güçlenmesi açısından kıymetlidir.
BRONŞİYOLİTTEN GÖZETİCİ 10 ÖNERİ
Grip hastası aile büyüklerinin, bebeklerden ve çocuklardan mümkün olduğunca uzak durması bronşiolite karşı esirgeyicidir. Bu üzere durumlarda, hasta bireyler konut içerisinde kollayıcı maske kullanmalıdır.
Ev ortamının sık sık havalandırılması, çocukların soluduğu havanın temizlenmesi çok değerlidir.
Genel hijyen kurallarına uyulmalı ve konut nizamlı olarak temizlenmelidir.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonu olan şahıslardan uzak durmak için, bilhassa çocukların kapalı yerlerde uzun mühlet kalması engellenmelidir.
Çocuğun sigara dumanına maruziyetine muhakkak müsaade verilmemelidir.
Anne sütü ile beslenme desteklenmelidir. Bebeklerin bilhassa birinci 6 ay anne sütü almalarına dikkat edilmelidir.
Çocukların bol sıvı alması, günlük taze zerzevat ve meyve tüketmeleri sağlanmalıdır. Çocukluk çağından itibaren sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarına yardım edilmelidir.
Çocukların yanında parfüm ve deodorant üzere kimyasal unsurların kullanımı en az seviyeye indirilmelidir.
Hastalığın salgın yaptığı devirlerde, çocukları kreş üzere ortamlardan uzak tutmalıdır.
Aile bireylerinin, bronşiolite ve bulaş yollarına karşı bilinçlendirilmesi, gerekli tedbirleri almaları sağlanmalıdır.