Ortopedi ve Travmatoloji Kısmı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Akif Çaçan, skolyoz hastalığı hakkında bilgiler verdi.
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Akif Çaçan, omurgaya önden bakıldığında bir cetvel üzere düz olması gerektiğini belirterek, “Önden bakıldığında yana yanlışsız gelişen omurga eğriliklerine skolyoz denir. Bir eğriliğin skolyoz olabilmesi için en az 10 derece ve üzerinde olması gerekir.
Skolyozda yana gerçek eğriliğin yanında rotasyon da oluşur yani omurga kendi etrafında döner. Bu da göğüs kafesinde asimetriye neden olur. Skolyozdaki en değerli meselelerden birisi eğriliğin ilerleyici olmasıdır. Birinci teşhiste yaş ne kadar küçük ve eğrilik ne kadar büyükse ilerleme ihtimali o kadar büyüktür” diye konuştu.
“YANLIŞ ÇANTA TAŞIMAK OMURGA EĞRİLİĞİNE NEDEN OLUR”
Dr. Öğr. Üyesi Çaçan, genel manada iki tip skolyozun olduğuna işaret ederek şöyle devam etti: “İlk olarak yapısal olmayan skolyozda omurganın yapısında rastgele bir sorun yoktur, eğriliğe neden olan öteki bir sorun vardır. Meseleler ortasında bel fıtığı, tek taraflı bacak kısalığı, kalça eklem problemleri, tümör ve yanlış çanta taşıma üzere durumlar vardır.
Eğriliğe sebep olan durum tedavi edildiğinde eğrilik de düzelir. Yapısal olan skolyozu inceleyecek olursak; omurganın yapısında (kemik, eklem ve kas) bozukluk mevcuttur. Eğrilik kalıcıdır, düzelme görülmez. Yapısal skolyozu genel olarak 3 tipe ayırabiliriz. Birinci olarak konjenital skolyoz yani doğuştan olan skolyozda ekseriyetle önemli bir eğrilik kelam hususudur. Buna gebelikte alınan bir ilaç, radyasyon neden olabileceği üzere genetik bozukluk ya da folik asit eksikliği de neden olabilir. İkinci skolyoz tipi ise nöromüsküler skolyozdur.
Omurgayı istikrarda tutan kaslardaki rahatsızlık sonucu omurganın eğrilmesi ile oluşur ve süratli ilerler. Son skolyoz tipi de idiopatik skolyozdur. En sık görülen skolyoz tipidir, toplumda yüzde 80 ila 90 oranında görülür lakin sebebi belirli değildir. Başka muhtemel nedenlerin dışlanmasıyla teşhis konur. Bu eğrilikler daha çok ergenlikten evvel başlar ve ilerleyicidir. Kız çocuklarında erkeklere nazaran 4 kat daha fazla görülür.”
“GÖĞÜSTE OLUŞAN ASİMETRİ İLE KENDİNİ BELİRLİ EDER”
Doğru teşhis için omurganın tamamına röntgen çekilmesi gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Çaçan, “Genellikle göğüste asimetri oluşur, art taraftan omurgaya bakıldığında bir omuz başkasına kıyasla daha düşük durur. Bir taraftaki kürek kemiği daha besbellidir ve bel jenerasyonunda asimetri görülür. Sırttaki asimetri kişi öne eğildiğinde daha da barizleşir ve eğriliğin büyüklüğü röntgen üzerinde yapılan ölçümlerle belirlenir. Ölçümlere nazaran skolyozun hangi tip olduğu anlaşılarak teşhis konulur. Hastanın ergenlikten sonra iskelet sisteminin olgunlaşmasıyla birlikte ilerlemesi durur” sözlerini kullandı.
“EĞRİLİĞİN İLERLEMESİNİ YAVAŞLATMAK İÇİN KORSE KULLANIN”
Doç. Dr. Mehmet Akif Çaçan, skolyoz tedavisinin bireye özel planlandığını tabir ederek şu bilgileri verdi: “Skolyoz tedavisi eğriliğin tipine, büyüklüğüne ve hastanın yaşına nazaran değişkenlik gösterir. Günümüzde skolyoz tedavisinde cerrahi dışı ve cerrahi formüller kullanılır. Cerrahi olmayan prosedürler daha çok eğrilik ölçüsü az olan hastalarda eğriliğin ilerlemesini yavaşlatmak gayesiyle kullanılır. Bunlar ortasında en kıymetlileri korse ve antrenmandır.
En sık görülen idiopatik skolyozda 20 derecenin altındaki eğrilikler birçok vakit yalnızca takip edilir. Daha büyük ve ilerleme riski olan eğriliklerde korse kullanılır. 40 derecenin üzerindeki eğrilikler çoklukla cerrahi ile tedavi edilir. Konjenital yani doğuştan oluşan skolyozda birden fazla vakit cerrahi tedavi gerekir. Cerrahide de füzyonlu ya da füzyonsuz formüller mevcut olup bunlar da hastanın gereksinimine nazaran uygulanır.”