Greenpeace tarafından yayınlanan “Aynı Gökyüzünün Altında Farklı Hava: Hava Eşitsizliği” raporu, üniversal bir sorun olmasına karşın hava kirliliğiyle ilgili risklerin eşit dağılmadığını, birtakım kümelerin daha büyük risk altında olduğunu gösterdi.
Rapor; yaşlılar, çocuklar, gebeler ve sıhhat sorunu olan bireylerin, hava kirliliğinin olumsuz tesirleri karşısında daha savunmasız olduğunu ortaya koydu. “Havanı korumak için sen de kampanyamızı imzala, daima birlikte pak bir nefes alalım” kampanyası başlatıldı.
Greenpeace Kampanya Yöneticisi Gökhan Ersoy tarafından başlatılan “Aynı gökyüzünün altında, farklı hava eşitsizliği” kampanyasında kirli havaya maruz kalınarak her yıl milyonlarca erken mevte yol açtığı ele alındı.
Yapılan son araştırmalar hava kirliliği yüzünden her yıl 4 ila 9 milyon ortasında erken vefat gerçekleştiğini gösteriyor. Üstelik hava kirliliğinin yol açtığı global sıkıntılar bununla da kalmıyor. Havamızı kirleten ulaşım, ısınma ve güç siyasetleri dünyanın içinde olduğu gitgide derinleşen iklim krizinin de sebebi olduğu gözler önüne seriliyor.
TÜRKİYE NÜFUSUNUN YÜZDE 100’Ü LİMİTİN AŞILDIĞI BÖLGELERDE YAŞIYOR
“Aynı Gökyüzünün Altında Farklı Hava: Hava Eşitsizliği” raporunun Türkiye ile ilgili ortaya koyduğu kimi çarpıcı datalar şöyle:
* Nüfusun yüzde 67’si 25 mikrogramın üstünde PM 2.5 kirleticisine maruz kalıyor.
* Riskli kümeler hava kirliliğine karşı yüzde 100 savunmasız.
* Çocukların yüzde 100’ü DSÖ limitinin belirlediği limit kıymetin üstünde bir kirlilikle karşı karşıya. Gebelerin yüzde 64’ü, 25 mikrogramın üzerinde yani DSÖ limitinin 5 katından fazla PM 2.5 kirleticisine maruz kalıyor.
* Ailelerimizin, çocuklarımızın, arkadaşlarımızın pak havaya ulaşımı son derece kısıtlı.
* Havanı korumak için, geleceğimiz için sen de kampanyamızı imzala.
MAVİ GÖKYÜZÜ SENİNLE MÜMKÜN
* Sistemli limit aşımlarının olduğu ilçelerde müdafaa bölgesi ilan edilmesini talep ederek “havanı koru”. Daima birlikte pak bir nefes alalım.
* Pak bir nefes hepimizin hakkı. Dünyadaki insanların yüzde 99’u hava kirliliğinin önemli sıhhat riskleri oluşturduğu bölgelerde yaşıyor. Havamızı kirleten en büyük tehlikelerden biri ise Dünya Sıhhat Örgütü’nün kanserojen husus ilan ettiği “Partikül Unsur 2.5”.
HAVADA KALMASIN
İmza kampanyası için yapılan açıklamanın devamı şöyle: “Geçen yıl 90 bin kişi ‘partikül hususlar havada kalmasın, limitler belirlensin’ talebiyle Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nı harekete geçmeye davet etti. Bakanlık bu davete kayıtsız kalamadı ve bu talebe taslak yönetmelikte yer verdi. Lakin daha radikal adımlara gereksinimimiz var. İstanbul, Ankara, Iğdır, Çanakkale, Edirne, Kahramanmaraş ve Zonguldak başta olmak üzere pek çok kentimizde hava kirliliği halk sıhhatini tehdit eden limit kıymetlerinin üzerinde. Ölçümlerin nizamlı yapılması ve gerekli tedbirlerin alınması için harekete geçmeliyiz.”
2021’DE HAVASI EN KİRLİ BİRİNCİ 5 YER
* Iğdır Merkez. Günlük Limit Aşım Sayısı 272. Yıllık PM 10 Ortalaması 119,5. Yıllık Limit Paha Aşımı: Limitin 3 kat üstünde.
* Batman Merkez: Günlük Limit Aşım Sayısı 326. Yıllık PM 10 Ortalaması 108,6. Yıllık Limit Paha Aşımı: Limitin 2.7 kat üstünde.
* Ankara Altındağ. Günlük Limit Aşım Sayısı 205. Yıllık PM 10 Ortalaması 99,6. Yıllık Limit Paha Aşımı: Limitin 2.5 kat üstünde.
* Ağrı Doğubeyazıt. Günlük Limit Aşım Sayısı 274. Yıllık PM 10 Ortalaması 98,6. Yıllık Limit Paha Aşımı: Limitin 2.5 kat üstünde.
* Muş Merkez. Günlük Limit Aşım Sayısı 88,5. Yıllık PM 10 Ortalaması 88.5. Yıllık Limit Bedel Aşımı: Limitin 2.2 kat üstünde.
HAVA KİRLİLİĞİNİ LİMİT BEDELLERİN ALTINA ÇEKMELİYİZ
Greenpeace tarafından yayınlanan “Aynı Gökyüzünün Altında Farklı Hava: Hava Eşitsizliği” açıklamasının sonunda ise, “Her nefeste soluduğumuz partikül hususlar akciğerlerimize kadar ulaşıyor. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran hava kirliliği her yıl 7 milyon kişinin hayatını kaybetmesine sebep oluyor. Halbuki hava kirliliğine bağlı erken vefatları engelleyebiliriz. Havanı koru, zira geleceğimiz senin elinde” tabirleri yer aldı.